كامپیوترهای شخصی كتابی

شاید اولین تفاوت بین یك سیستم قابل جابجائی و یك كامپیوتر شخصی رومیزی این است كه در یك سیستم قابل جابجائی تمام اجزاء در یك Case واحد نصب میشوند و این كه یك سیستم قابل جابهجایی ابعاد كوچكتری دارد

شاید اولین تفاوت بین یك سیستم قابل جابجائی و یك كامپیوتر شخصی رومیزی این است كه در یك سیستم قابل جابجائی تمام اجزاء در یك Case واحد نصب میشوند و این كه یك سیستم قابل جابهجایی ابعاد كوچكتری دارد. تفاوت دیگری كه بین سیستمهای قابل جابجائی، و كامپیوترهای رومیزی وجود دارد مسئله ارتقاء در سیستمهای قابل جابجائی میباشد. امروزه بیشتر سیستمهای قابل جابجائی، با استفاده از طراحی clamshell ساخته میشوند كه به یك استاندارد صنعتی تبدیل شده است. (در طراحی clamshell صفحه كلید و صفحه نمایش در دو نیمهی مجزای سیستم قرار دارند به هم لولا میشوند).

▪ كامپیوترهای قابل جابهجایی را میتوان به ۳ دسته تقسیم كرد:

۱) laptop

notebook ( ۲

۳ ) subnotebook

معمولاً ابعاد سیستمهای laptop ، ۲?۱۲?۹ اینچ میباشد هر چند صفحه نمایشهای بزرگتری كه امروزه وارد بازار میشوند باعث میشوند، كه ابعاد سیستمهای قابل جابهجایی افزایش یابد. سیستمهای laptop ، ۷ پوند یا بیشتر وزن دارند و خصوصیاتی كه امروزه ارائه میكنند با سیستمهای رومیزی قابل مقایسه میباشد.

معمولاً سیستمهای notebook به نسبت سیستمهای laptop هم كوچكترند و هم قیمت كمتری دارند. حدود ۵ تا ۷ پوند وزن دارند و صفحهی نمایش در آنها كوچكتر از صفحهی نمایش در سیستمهای laptop بوده و كارآئی كمتری دارد. سیستمهای notebook توانائیهای چند رسانهای سیستمهای laptop را نیز ندارند ولی بسیاری از notebook ها خصوصیاتی دارند كه با laptop ها قابل مقایسه است.

ابعاد subnotebook ها عموماً هم از notebook ها و هم از laptop ها كوچكتر است. با وزن ۴ تا ۵ پوند و معمولاً كمتر از ۱ اینچ ضخامت. این سیستمها برای افرادی طراحی شدهاند كه برای جابهجایی سیستمهای بزرگتر مشكل دارند و احتیاجی هم به بكارگیری تمام توانائیهای این سیستمها ندارند. به طور كلی، درایوهای فلاپی و CD-ROM اولین قسمتهایی هستند كه در طرّاحی subnotebook ها حذف میشوند. به این ترتیب، شما قادر به پیدا كردن بسیاری اجزای بزرگ سختافزاری دیگر نیز در سیستمهای subnotebook نخواهید شد. با وجود این بسیاری از subnotebook ها شامل صفحه نمایشهای بزرگ با كیفیت بالا، دیسكهای سخت با ظرفیت زیاد و صفحهی كلیدهای full size میباشند.

در طراحی ساختمان كامپیوترهای قابل جابهجایی مسئله تأمین برق و انرژی الكتریكی نیز اشكالاتی ایجاد میكند.

▪ مشكل نگهداری انرژی الكتریكی و بالا بردن عمر باتری در سیستمهای قابل جابهجایی معمولاً با ۳ روش حل میشود.

۱) امـروزه تـقـریـبـاً تمـام اجــزاء داخـلـی درسیستمهای قابل جابهجایی مخصوصاً طوری طرّاحی میشوند كه به نسبت اجزای سیستمهای رومیزی انرژی كمتری مصرف میكنند.

۲) استـفـاده از فـنآوریهـای جدیدتر باتری مثل

Icon كه به نسبت باتریهای NiCad یا NiMH طول عمر بیشتری دارند و منبع ذخیرهٔ انرژی مطمئنتری میباشند.

۳) استفاده از سیستم مدیریت انرژی الكتریـكـی

كه اجزاء بخصوصی در سیستم را - نظیر درایوهای دیسك - وقتی مورد استفاده قرار نمیگیرند خاموش میكند و تا حدود زیادی باعث افزایش طول عمر باتری میشود.

● فضای كاری كوچك

به طور كلی سختافزار در كامپیوترهای شخصی رومیزی فضای بیشتری به نسبت سیستمهای قابل جابهجایی اشغال میكند در نتیجه كاربران حرفهای برای تعیین موقعیت و عوض كردن یك جزء بخصوص در كامپیوترهای شخصی رومیزی مشكل چندانی ندارند.

در Case یك كامپیوتر شخصی notebook ، فضای كاری چندانی برای پیچگوشتیهای بزرگ و ابزار دیگر وجود ندارد ضمن اینكه قطعات كوچك در كامپیوترهای شخصی notebook ظریفتر از قطعات مشابه بزرگتر در كامپیوترهای شخصی رومیزی هستند و راحتتر میشكنند. به همین جهت عوض كردن جزء داخلی در یك كامپیوتر شخصی notebook را میتوان تا حدودی شبیه به جرّاحی قلب دانست.

● دوام و ثبات

در یك كامپیوتر شخصی رومیزی اجزای تشكیل دهندهٔ مجزا و بسیار زیادی وجود دارد نظیر واحد پردازشگر مركزی، صفحه كلید، صفحه نمایش و Mouse . یكی از بارزترین تفاوتها بین كامپیوترهای شخصی رومیزی و كامپیوترهای قابل جابهجایی در این قسمت، صفحهنمایش كریستال مایع میباشد. صفحهنمایش به تنهایی در یك كامپیوتر شخصی قابل جابهجایی، گرانترین جزء محسوب میشود. طوری كه گاهی اوقات عوض كردن كل سیستم به صرفهتر از عوض كردن یك صفحهنمایش شكسته است.

طرّاحی LCD در سیستمهای قابل جابجائی به گونهای است كه با یك نوع تفكیكپذیری به خصوص كار میكنند. به این دلیل كه اندازهٔ پیكسلها در صفحهیLCD برخلاف صفحه نمایش در سیستمهای رومیزی عوض نمیشوند. صفحهی LCD را میتوان به عنوان شبكهای در نظر گرفت كه بوسیلهی ترانزیستورهایی كه رنگ نمایش داده شده توسط هر پیكسل را كنترل میكنند، عمل میكند. بوسیلهی حالات قرار گرفتن این ترانزیستورها دو نوع LCD كه در سیستمهای قابل جابجائی امروزی استفاده میشوند مشخص میشود: یكی صفحه نمایش dual scan و دیگری صفحهی نمایش active matrix میباشد. صفحهنمایشهای dual scan یا passive matrix شامل رشتههایی از ترانزیستورها هستند كه محورهای y,x لبههای صفحه را تولید میكنند. تعداد ترانزیستورها، تفكیكپذیری صفحهنمایش را مشخص میكند. مثلاً یك صفحهنمایش dual scan با ۶۴۰ ترانزیستور در راستای محورx و ۴۸۰ ترانزیستور در راستای محورy تولید شبكهای نظیر شكل زیر مینماید.

صفحهنمایشهای dual Scan تركیبی از ترانزیستورهای واقع بر دو محور را برای كنترل رنگ هر پیكسل به كار میگیرند.

ر پیكسل در صفحه با دو ترانزیستور كه مختصات آن را روی صفحه تولید میكنند كنترل میشود. بطوری كه اگر یك ترانزیستور در صفحهنمایش dual scan كارآیی خود را از دست بدهد، یك ردیف كامل پیكسلها از كار میافتد و خط سیاهی روی صفحه برجا میگذارد. در این حالت غیر از عوض كردن صفحهنمایش راه حلّی برای این مُشكل وجود ندارد. اندازهٔ استاندارد برای صفحه نمایشهای dual scan ، ۲/۱ اینچ (به صورت اریب اندازهگیری شده) است كه با تفكیكپذیری ۴۸۰?۶۴۰ كار میكنند. البته سیستمهائی با صفحه نمایش ۱/۱۲ اینچ نیز وجود دارند كه با تفكیكپذیری ۶۰۰?۸۰۰ یا حتی ۷۶۸?۱۰۲۴ كار میكنند.

صفحهنمایشهای active matrix یا TFT برای هر پیكسل روی صفحه، یك ترانزیستور نظیر میكند. این ترانزیستورها بر روی شبكهای از یك رسانا قرار دارند. ولتاژهای انتخابی بوسیله الكترودهای پیرامون شبكه برای تعیین هر پیكسل به صورت جداگانه اختصاص داده میشوند. بدلیل اینكه پیكسلها به صورت انفرادی روشن میشوند، هر یك، رنگی مخصوص به خود تولید میكنند كه باعث بوجود آمدن صفحهنمایشی درخشانتر و واضحتر نسبت به صفحهنمایش dual scan میگردد.

در صفحهنمایشهای active matrix به هر پیكسل در صفحه یك ترانزیستور اختصاص داده میشود. هر پیكسل نور انفرادی خود را تولید میكند و در نتیجه صفحه درخشانتری به وجود میآید.

توجه كنید كه دیدن صفحه نمایش dual scan از زوایای بخصوصی مشكل است. مثلاً ۲ یا چند نفر به سختی میتوانند در یك زمان از صفحهنمایش dual scan استفاده كنند. احتمال از كار افتادن ترانزیستورها در صفحهی active matrix به دلیل زیاد بودن تعداد آنها چندان كم نیست. البته در این مورد عیب یك ترانزیستور در ضخامت dual scan باعث خرابی واضحی میشود، در حالی كه بوجود آمدن پیكسل سیاه به خاطر معیوب بودن ترانزیستور نظیر را در یك صفحهنمایش active matrix میتوان در نظر نگرفت.

بسیاری از سیستمهای notebook شامل صفحهنمایش و درگاههای بلندگوی استاندارد میباشند. همچنین دارای درگاههای PS/۲ برای اتصال Mouse و صفحه كلید نیز میباشند.

ریز تراشههایی كه صدا، تصویر و ارتباطات مودم را برای كامپیوترهای شخصی رومیزی كنترل میكنند، بر روی كارتهای قابل تعویضی قرار دارند كه در شكافهایی بر روی motherboard كامپیوتر شخصی قرار میگیرند.

---