به نام فوتبال به کام گردشگری

صنعت گردشگری و صنایع زیرمجموعه آن در قرن حاضر به دلیل مسائل مادی و درآمدزایی هنگفت آن به طور ویژه ای مورد توجه قرار گرفته است و بیشتر کشورها امروزه سعی در رشد و گسترش این صنعت داخل مرزهایشان دارند و با اتخاذ سیاست های خرد و کلان سعی می کنند رویای گسترش صنعت گردشگری کشورشان را به واقعیت تبدیل کنند

صنعت گردشگری و صنایع زیرمجموعه آن در قرن حاضر به دلیل مسائل مادی و درآمدزایی هنگفت آن به طور ویژه‌ای مورد توجه قرار گرفته است و بیشتر کشورها امروزه سعی در رشد و گسترش این صنعت داخل مرزهایشان دارند و با اتخاذ سیاست‌های خرد و کلان سعی می‌کنند رویای گسترش صنعت گردشگری کشورشان را به واقعیت تبدیل کنند.

از این رو تمام راهکارهای مفید برای رسیدن به موقعیتی ممتاز در صنعت گردشگری امروزه توسط دست‌اندرکاران گردشگری مورد بررسی قرار گرفته و می‌گیرد.

خدمات هوایی، حذف روادید برای کشورها، ساخت مراکز خرید و تفریحی، اقامتگاه‌های مناسب همه و همه راهکارهایی بودند برای جلب نظر گردشگران دیگر کشورها اما بسیاری از دست‌اندرکاران این صنعت پس از مدتی متوجه تاثیرات مثبت رویدادهای ورزشی در گردشگری کشورها شدند.

این تاثیر مثبت در المپیک پکن آنقدر بود که طبق آمار رسمی کشوری که در سال ۱۹۸۷ میلادی تنها ۳۰۰ هزار گردشگر به خود دیده بود پس از برگزاری بازی‌های المپیک تابستانی ۲۰۰۸ میلادی توانسته مقام و جایگاه گردشگری خود را به بهترین کشور جهان (از نظر گردشگری) یعنی فرانسه نزدیک کند بنابراین با این نتیجه روز به روز ارتباطی تنگاتنگ بین جامعه ورزشی و صنعت گردشگری در سراسر دهکده جهانی برقرار شد.

پس از ورود ورزش به صنعت گردشگری زیرمجموعه‌ای به نام گردشگری ورزشی متولد شد که تاکنون از تاثیرگذارترین عوامل در رشد و گسترش گردشگری در کشورها بوده است.

گردشگری ورزشی با توجه به علاقه بسیار زیاد مردم به ورزش بویژه چند رشته پرطرفدار مورد توجه سرمایه‌گذاران و دست‌اندرکاران گردشگری قرار گرفته و به عنوان بهترین روش جذب گردشگر به کشورها معرفی شده است. گردشگری ورزشی طبق گزارش مجله TTG درآمدی بالغ بر ۶۰۰ میلیارد دلار در سراسر جهان داشته است.

‌برگزاری مسابقات دوستانه، میزبانی بازی‌های بین‌المللی و برگزاری اردوهای تدارکاتی از جمله روش‌هایی است که برای جلب نظر علاقه‌مندان ورزشی به منطقه‌ای خاص توسط مسوولان گردشگری کشورها با همکاری دست‌اندرکاران ورزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برگزاری بازی‌های جام‌ملت‌های اروپا شاید تازه‌ترین و خبرسازترین اتفاق در صنعت گردشگری دو کشور اکراین و لهستان باشد که سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این زمینه افق تازه‌ای را برای گردشگران این دو کشور اروپایی گشوده است.‌

مسوولان گردشگری این دو کشور، برگزاری این بازی‌ها را به عنوان فرصتی طلایی برای گسترش صنعت گردشگری کشورشان می‌دانند و سعی دارند با هر روش مفید از این رویداد ورزشی هرچه بیشتر به نفع رونق صنعت گردشگری منطقه استفاده کنند به طوری که حتی می‌توان عنوان کرد درآمد حاصل از میزبانی این گونه بازی‌ها زیاد مورد توجه آنها نیست، بلکه نتایج دستاورد این رویداد ورزشی برای صنعت گردشگری دو کشور در بلندمدت بسیار پراهمیت‌تر از مدت برگزاری بازی‌ها و درآمد آن است.

به گزارش سازمان‌های مربوطه، میزان اشتغالزایی قبل و بعد از این‌گونه بازی‌ها به قدری قابل توجه است که بیشتر دست‌اندرکاران و دولتمردان اهداف بلندمدت خود را در راستای این‌گونه رویدادها پایه‌گذاری می‌کنند و نتایج کوتاه‌مدت آن را هرگز مورد نظر ندارند.

به عنوان مثال کشور اکراین برای برگزاری این بازی‌ها با توجه به امکانات خود مجبور به بازسازی و نوسازی تمامی استادیوم‌های کشور شده است‌ بنابراین می‌توان تصور کرد که یکی‌دو سال قبل و پس از برگزاری این بازی‌ها چندین هزار فرصت شغلی تازه در کشور اکراین ایجاد شده است.

این حجم از اشتغالزایی اگرچه شاید به نظر کوتاه مدت باشد اما بسیاری از متخصصان عنوان می‌کنند نیروی کار قبل از برگزاری این گونه رویدادها، پس از برگزاری، جذب صنعت گردشگری خواهند شد.

به عقیده این گروه، رشد صنعت گردشگری پس از برگزاری بازی‌های یورو آنچنان خواهد بود که توان جذب مجدد این نیروی عظیم کار را خواهد داشت.

به گفته بوریس کولسینکوف، معاون نخست‌وزیر اکراین ـ که مسوولیت آماده‌سازی زیرساخت‌های این بازی‌ها در سال ۲۰۱۲ را به عهده گرفته ـ قبل از برگزاری کشور اکراین برای آماده‌سازی زیرساخت‌های این رویداد مهم ورزشی تبدیل به یک کارگاه ساختمانی بزرگ شده بود به طوری که می‌توان ادعا کرد هزاران فرصت شغلی به واسطه این بازی‌ها به جامعه اکراین هدیه داده شده که امیدواریم همگی این افراد پس از برگزاری بازی‌های یورو ۲۰۱۲ جذب بازارکار صنعت گردشگری شوند به این دلیل که طبق برآورد دست‌اندرکاران گردشگری این صنعت رشد بسیار زیادی را در آینده نزدیک و پس از اتمام بازی‌ها تجربه خواهد کرد.

این ادعا در حالی مطرح شده که از چند ماه قبل بسیاری از بلیت‌های مسابقات این جام پیش‌فروش شده و تعداد زیادی از آژانس‌های مسافرتی مشغول جذب مسافران و علاقه‌مندان به این بازی‌ها برای سفر به دو کشور اکراین و لهستان هستند بنابراین طبق تجربه‌های گذشته مثل برگزاری جام جهانی در کشور آفریقای جنوبی بسیاری از گردشگران و تماشاگران که از اکراین و لهستان در مدت برگزاری این بازی‌ها دیدن کرده‌اند تعطیلات بعدی خود را نیز در این دو کشور خواهند بود.

بسیاری از کارشناسان صنعت گردشگری و دست‌اندرکاران آن معتقدند اگرچه گردشگری اکراین در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته اما طی برگزاری این جام و پس از آن، اکراین ۱۰ میلیون گردشگر را در سال ۲۰۱۲ میلادی پذیرایی خواهد کرد.

این برآورد زمانی مطرح شده که مقامات کشور اکراین عنوان می‌کنند هم‌اکنون آماده پذیرایی از ۸۰۰ هزار تماشاگر و علاقه‌مند به بازی‌های یورو ۲۰۱۲ هستند بنابراین حجم عمده‌ای از گردشگران پس از برگزاری این مسابقات از اکراین بازدید خواهند کرد.

این دقیقا اتفاقی بود که در شهر پکن روی داده به طوری که تا یک ماه پس از برگزاری المپیک تابستانی هنوز تعداد زیادی از گردشگران بین‌المللی راهی این شهر بودند.

از سوی دیگر، کشور لهستان ـ که دارای صنعت گردشگری بسیار مدرن و موقعیت بسیار مناسب گردشگری در اروپاست ـ طبق برآوردها پس از برگزاری این بازی‌ها رشدی ۲۴ درصدی را در زمینه صنعت گردشگری خود تجربه می‌کند.

بیشتر فعالان عرصه گردشگری عنوان کرده‌اند که بیشتر گردشگران آلمانی، فرانسوی، ایتالیایی و انگلیسی ـ که تعطیلات قبلی خود را در کشور مصر، تونس و اسپانیا گذرانده‌اند ـ پس از برگزاری این بازی‌ها در کشورهای اکراین و لهستان خواهند بود و به عنوان گردشگرانی وفادار به این دو کشور باقی خواهند ماند.

حالا می‌توانیم نتایج بلندمدت برگزاری و میزبانی این‌گونه رویدادهای بسیار مهم ورزشی را برای رشد و رونق صنعت گردشگری کشورها تصور کنیم و دلیل این همه تلاش و کوشش برای دریافت میزبانی این رویدادها را درک کنیم.

اما همین دست‌اندرکاران در بسیاری از اظهارنظرهای خود عنوان کرده‌اند که برگ برنده برای رشد صنعت گردشگری در دستان کشور اکراین قرار گرفته است آن هم به دلیل برگزاری بازی فینال در این کشور، اهمیت و جایگاه این بازی برای علاقه‌مندان به حدی بااهمیت است که سال‌های سال نام محل برگزاری مسابقه نهایی یورو ۲۰۱۲ در ذهن آنها باقی می‌ماند و این مکان برای یادآوری هیجان آن روزها برای دفعات متعددی گردشگران را حتی سال‌های پس از برگزاری این مسابقه به سمت خود خواهد کشید.‌

رشد و گسترش صنعت گردشگری در اکراین به قدری برای مسوولان دولتی و خصوصی با اهمیت بوده که حتی مراحل آماده‌سازی و ساخت ورزشگاه‌های این کشور نیز به‌عنوان جاذبه گردشگری مطرح شده و تعداد زیادی از گردشگران را به سمت خود جذب کرده؛ این موضوع شاید درسی بود که مسوولان اکراینی از دست‌اندرکاران صنعت گردشگری قطر آموختند، قطر هنگام میزبانی بازی‌های آسیایی از این فرصت طلایی بخوبی استفاده کرد و دقیقا همزمان با رکود اقتصادی شدید جهان توانست صنعت گردشگری قطر و صنایع وابسته را بخوبی رونق بخشد.

این کشور قبل از برگزاری بازی‌های یادشده با سیاستی بسیار جالب توانست زیرساخت‌های گردشگری کشور از جمله خطوط هوایی، مراکز اقامتی، مراکز تفریحی و رستوران‌ها را در سراسر کشور مجهز و آماده پذیرایی انبوهی از علاقه‌مندان و تیم‌های ورزشی کند به طوری که پس از برگزاری این بازی‌ها و درک توانمندی کشور قطر توسط گردشگران و دست‌اندرکاران گردشگری دیگر کشورها، صنعت گردشگری آن شاهد سرمایه‌گذاری‌های بسیار زیاد بین‌المللی توسط سرمایه‌گذاران بود که در نهایت باعث جلب گردشگران زیادی به کشور ساحلی قطر شد.

‌همین سرمایه‌گذاری دقیق و به‌موقع نیز در دو کشور یادشده لهستان و اکراین انجام شده است به‌طوری که هر دو کشور به تاثیر آینده این بازی‌ها در صنعت گردشگری کشورشان چشم دوخته‌اند و برای استفاده از این فرصت تمام توان خود را به کار بسته‌اند بطوری که حتی به چاپ کتابچه راهنمای گردشگری به زبان‌های مختلف برای معرفی توانمندی‌های گردشگری دو کشور بسنده نکرده‌اند و با برگزاری کلاس‌های آموزشی مخصوص برای دست‌اندرکاران صنعت گردشگری هنگام برگزاری این بازی‌ها قصد دارند بهترین تاثیر را برای جذب بیشتر گردشگران به دو کشور داشته باشند.

فعالیت مسوولان اکراینی برای جذب هرچه بیشتر گردشگران هنگام برگزاری این بازی‌ها تاجایی ادامه یافته که حتی آنها قصد دارند از تلخ‌ترین حادثه کشور یعنی انفجار نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل در این زمینه استفاده کنند. اگرچه این نیروگاه چندی قبل در‌های خودرا به روی گردشگران گشود اما این کشور قصد دارد تا هنگام برگزاری این بازی‌ها تحت تدابیر شدید امنیتی و سلامتی این نیروگاه را به عنوان مهم‌ترین مقصد گردشگری کشور اکراین به دهکده جهانی معرفی کند.

به هر حال، سود اقتصادی حاصل از برگزاری یا میزبانی این‌گونه بازی‌ها در جهان بر هیچ‌کس پوشیده نیست اما اهداف بلندمدت گردشگری توانسته این درآمد را تحت تاثیر خود قرار دهد و از آن به عنوان نوعی سرمایه‌گذاری برای رونق صنعت گردشگری یاد شود بنابراین تمام این تلاش‌ها و تدابیر نشان از اهمیت جایگاه صنعت گردشگری در قرن حاضر دارد و بیانگر ارزش اقتصادی آن برای کشورهاست پس بجاست اگر انتظار داشته باشیم که مسوولان ورزشی و گردشگری کشورمان هم از این اهمیت بخوبی استفاده کنند و در جهت رشد و رونق صنعت گردشگری کشور گام بردارند.

همکاری دو نهاد ورزشی و گردشگری ایران می‌تواند صنعت گردشگری ایران را به جایگاه اصلی خود برساند و ایران را با توجه به قابلیت بسیار مناسب خود تبدیل به مهم‌ترین مقصد گردشگری خاورمیانه کند.

دسترسی به این جایگاه و موقعیت در صنعت گردشگری ایران نیازمند همکاری هرچه بیشتر جامعه ورزشی و گردشگری ایران خواهد بود به طوری که سازمان میراث فرهنگی به عنوان متولی قدرتمند این صنعت در ایران باید از فرصت‌های ورزشی ایجادشده توسط مسوولان ورزشی که آخرین آنها مسابقات تنیس جام دیویس در مجموعه ورزشی انقلاب تهران بود، بهترین استفاده را جهت رونق صنعت گردشگری ایران داشته باشد و با ارائه مشوق‌های جذاب به هیات‌های همراه این ورزشکاران و البته علاقه‌مندان این رشته ورزشی نظر آنها را به توانمندی‌های گردشگری ایران نیز جلب می‌کرد و می‌توانست به واسطه این همکاری، گردشگری ورزشی ایران را که از نفس افتاده جانی دوباره ببخشد.

شیدا رمزی

منبع:‌فرانس پرس