رویکردهای تازه برای درمان پیری پوست

پوست ما بزرگ‌ترین ارگان بدنمان است که از سه لایه اپیدرم، درم و هیپودرم تشکیل شده است. اپیدرم لایه بیرونی و در برگیرنده لایه‌های سازنده سلول‌های پوستی است. درم لایه بعدی است …

پوست ما بزرگ‌ترین ارگان بدنمان است که از سه لایه اپیدرم، درم و هیپودرم تشکیل شده است. اپیدرم لایه بیرونی و در برگیرنده لایه‌های سازنده سلول‌های پوستی است. درم لایه بعدی است و شامل بافت همبند و فیبرهایی است که به پوست استحکام والاستیسیته می‌دهند...

عمقی‌ترین لایه پوست هیپودرم است که از چربی تشکیل شده است. باپیر شدن پوست ترکیبات حمایت کننده آن به تدریج تخریب می‌شوند. برای مثال فیبرهای الاستیک درم شکسته شده و به صورت دایمی از بین می‌روند. فیبرهای کلاژن کم شده و با تغییرات شیمیایی، فعالیت آنها مختل می‌شود. هیالورونیک اسید که ماده قوام‌دهنده بافت پوست است هم از بین می‌رود و بنابراین پوست سخت و نازک‌تر می‌شود. در نتیجه چروک‌ها ایجاد شده و با افزایش سن هم بیشتر و بیشتر می‌شوند. مناطقی که در معرض حرکت‌های تکرار شونده هستند مانند اطراف چشم و لب بیشتر در معرض چروک قرار می‌گیرند.

از سوی دیگر روند ترمیم تغییرات سلولی پوست به مرور کاهش یافته و قدرت مقابله با شرایطی محیطی کاسته می‌شود. اگر سیگار کشیدن و گرفتن حمام آفتاب هم به آن اضافه شده باشد این پروسه تسریع می‌شود. هیچ‌کدام از پروسه‌هایی که به چروک شدن پوست منجر می‌شود قابل برگشت نیست اما اقداماتی وجود دارد که به واسطه آن می‌توان روند پیری را به حداقل رساند. برای مثال پرهیز از مواجهه طولانی با آفتاب مفید است.

ترک سیگار و بهبود شیوه زندگی همراه با رژیم غذایی متعادل، ورزش روزانه، کاهش استرس و مراقبت روزانه پوست با شستشوی ملایم روزانه و استفاده از مرطوب‌کننده‌ها بروز پیری پوست را به تعویق می‌اندازند. رویکردهای نو در درمان پیری پوست استفاده از تکنیک‌ خاصی است. فرکشنال فوتوترمولایشن که در این روش با ایجاد ستون‌های میکروسکوپیک حرارتی به‌وسیله نوعی از دستگاه لیزر، اپیدرم به شکل موضعی و مقطعی نکروز (نابود) می‌شود ولی بافت اطراف این ستون‌های حرارتی سالم می‌مانند. این امر موجب تسریع روند ترمیم پوست می‌شود. عمق این ستون‌های حرارتی وابسته به انرژی دستگاه مورد استفاده بر اساس شاخص‌های پوست و نوع درمان تنظیم می‌شود. از آنجایی که لایه شاخی پوست طی این پروسه دست نخورده باقی می‌ماند بنابراین فعالیت طبیعی پوست به عنوان سد حفاظتی محفوظ می‌ماند. این تکنیک کاربردهای دیگری چون موارد درمان اسکار آکنه، جراحی و سوختگی، منافذ باز پوست، افزایش قوام پوست و خطوط کششی پوستی (استریا) نیز دارد. کاهش زمان بهبود در بیمار از نکات مثبت این تکنیک است.

دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده - متخصص پوست و مو - رییس مرکز تحقیقات پوست و سالک