حاشیه پر رنگ تر از متن

یادداشت محسن آزاددل برای فیلم تلفن همراه رییس جمهور

"تلفن همراه رییس جمهور" بهترین اثر کارنامه علی عطشانی است، کما اینکه فیلمی متوسط به حساب می آید و عمده موفقیتش را مدیون سوژه ناب و بازی خوب بازیگران و برخی از دیالوگ های جنجالی اش است.فیلمی که بک گراند سیاسی دارد و طعنه های سیاسی بعضا مستقیم می زند و البته پتانسیل اجراهای مختلف با لحن های ملودرام و کمدی هم دارد ولی در هیچ یک از این زمینه ها جز طعنه های سیاسی مستقیم به موفقیت بزرگی نمی رسد و ضعف های عمده ای نیز دارد.

قصه فیلم عطشانی خوشبختانه زود شروع می شود و در همان بیست دقیقه اول تکلیف تماشاگر را روشن می کند اما پلات قصه ممکن است کمی غیر واقعی به نظر برسد، شاید خیلی بعید باشد که خط تلفن رییس جمهور انقدر راحت به دست یک شهروند عادی بیافتد و او هم به همین سادگی سیم کارت را به فروش برساند ولی از طرف دیگر با توجه به چند دیالوگ درون فیلم از کسانی که با آن خط تماس گرفته اند اطلاعاتی را به ما می دهد که یک نفر موقع نوشتن شماره موبایل توسط رییس جمهور این شماره را دیده و فردی دیگر این شماره را در چت روم پیدا کرده است.

در ابتدا تعدد تماس ها با این خط تلفن جذاب است و موقعیت های کمدی خوبی را فراهم می کند، از جمله کنایه های نیما شاهرخ شاهی و درخواست های اکبر عبدی از رییس جمهور اما در ادامه این حجمه تماس ها (منهای سکانس حرکت قربان زیر بارش برف و شنیدن صحبت های مردم) فیلم را به تکرار می اندازد و در نیمه های فیلم ریتم را می گیرد تا جاییکه ورود نیکی کریمی به قصه تا حدودی فیلم را از مسیر اصلی منحرف می کند و فیلم به یکباره از یک کمدی کلامی نسبی (که در سکانس تماس نیمه شب تلویزیون خارجی با رییس جمهور که بسیار جای حرف دارد به اوج خود می رسد!!) به یک ملودرام تبدیل می شود.

یکی از موفقیت های عطشانی انتخاب زوجی مناسب برای دو نقش اول زن و مردش بوده به طوری که مهدی هاشمی یکی از بهترین تیپ های گیلانی در سینمای ایران را نشان داد و تا حدی آن را به شخصیتی جذاب نزدیک کرد و در مقابل بهناز جعفری حتی غلیظ تر و مسلط تر جملات را بیان می کند اما گاهی مواقع اغراق هایش کار را خراب می کند و مفهوم برخی دیالوگ ها برای مخاطب روشن نمی شود.

همانطور که ذکر کرده بودم فیلمنامه جابر قاسمعلی در میانه های فیلم تقریبا چیزی برای مخاطب ندارد تا جاییکه در چند پلان پیاپی شاهد سیگار کشیدن های متوالی قربان هستیم و همینطور با توجه به اینکه در میانه های فیلم متن حرف خاصی ندارد اما اغراق و بیش از حد شلوغ کردن در اجرا باعث می شود مخاطب نقش های فرعی از جمله نیکی کریمی و علی دهکردی را باور نکند.

با همه این احوال امتیاز مثبت را به پایان بندی فیلم می دهم و با توجه به خصوصیات رفتاری و اخلاقی که از قربان دیدیم اینگونه پیگیر تماس ها بودن و پافشاری برای حفظ سیم کارت در این شخصیت طبیعی است و پایان بندی هم بهترین پایان بندی ممکناست که می تواند فیلم را نجات دهد و هرگونه پایانی جز این فیلم را نابود می کرد.

نکته دیگر در مورد "تلفن همراه..." این است که برخلاف گفته تهیه کننده و نویسنده که این فیلم فقط از مسائل زمان حال انتقاد نمی کند و در دولت های قبلی نوشته شده، ولی مسائلی که مطرح می شود کاملا مشکلات روز و صحبت های جنس روز است و طبیعتا همین اتفاقات نهایتا دو سال اخیر است و اگر فیلمنامه سالها پیش نوشته شده باشد هم قطعا تغییرات زیادی کرده است.

دو سکانس خوب در فیلم عطشانی دیدم که به مدد اجراهای استاندارد بازیگران خوب از کار درآمده است. یکی سکانس حرکت قربان زیر بارش برف و خصوصا چرخش دور میدان با فیلمبرداری خوب زرین دست و تماس های تلفنی که سکانسی جالب را ساخته و همچنین سکانس پایانی و خروج مهدی هاشمی و اجرای فوق العاده اش در دست تکانی برای مردم که پایانی خوب برای فیلم ساخت.

در مجموع اگر روی فیلمنامه و محتویات و پردازش شخصیت های آن دقت می شد، به طور مثال از حجمه تماس های تلفنی کم می شد و فیلمنامه نویس به چند نمونه محدود اما تاثیر گذار و دقیق اکتفا می کرد با فیلم خیلی بهتری طرف می شدیم اما حالا با یک فیلم ساده و متوسط روبه رو هستیم که حواشی اش بر متنش غلبه کرده و جنجال های بی جهتی به همراه داشته است گرچه خوشحال شدم خیلی از دیالوگ های فیلم سانسور نشد به دلیل اینکه یکی از نقاط قوت این فیلم در حال حاضر دیالوگ هایش است که این هم خود جزیی از حواشی شده است!

نکته پایانی اینکه قربانعلی کیسومی بیش از هرکسی من را یاد مسعود شصتچی انداخت که "اشتباهی" بود اما قربانعلی علی رغم اینکه اشتباهی بودن را دوست نداشت خیلی از رفتارهایش با توجه به پردازش شخصیت طبیعی است، از همان بهت زدگی قرار گرفتنش در محل آدرس دروغینی که فروشنده سیم کارت به او داده تا آخرین دیالوگ هایش که می گوید: "من رییس جمهور این مملکت هستم"....

محسن آزاددل