دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
مجله ویستا

XML چیست و چرا دارای اهمیت فراوان است


XML چیست و چرا دارای اهمیت فراوان است

بررسی XML بهمراه امکانات مربوطه برای برنامه نویسان و بررسی DTD , XML Data Schema و جایگاه آنان در XML و بررسی XML Document Object Model

تاکنون مقالات فراوانی در باره XML نوشته شده است، اغلب مطالب عنوان شده صرفا" بر روی یک موضوع خاص تمرکز داشته و از زاویه ای کاملا" اختصاصی و در عین حال محدود به بررسی تکنولوژی XML پرداخته و بندرت به موارد اساسی و خانواده بزرگ استاندارهای XML اشاره شده است. در این مقاله عناصر کلیدی مرتبط با تکنولوژی XML تشریح و ارتباط آنها تبین و جایگاه هر یک از آنها برای پیاده کنندگان و طراحان برنامه های اطلاعاتی تشریح می گردد. پس از مطالعه این مقاله ، خوانندگان با استانداردهای کلیدی : XML,XSL,XML-Schema,DOM,SAX,Namespace,XLink بهمراه تکنولوژی های مربوطه آشنا خواهند شد.

●تعریف اصطلاحات و واژه ها

در ابتدا لازم است با کلمات تشکیل دهنده XML یعنی Extensible ، Markup و Language آشنا شویم .Markup ، واژه ئی برای متادیتا است . متادیتا ، اطلاعاتی در رابطه با اطلاعات است . قدمت استفاده از Markup به قبل از کامپیوتر بر می گردد . مثلا" در دنیای نشر از علائم خاصی در متن های ویرایش شده استفاده تا به پردازنده متن ( انسان و یا ماشین ) اعلام شود ، چه نوع عملیاتی را در رابطه با اطلاعات می بایست انجام دهد. HTML یکی از زبان های کلاسیک نشانه گذاری است . مثلا" با افزودن تگ <Bold> به مرورگر اعلام می شود که به چه صورت می بایست اطلاعات نمایش داده شوند .

▪زبان (Language)

به مجموعه ای از کلمات معنی دار و با مفهوم که عده ای از آنها برای بیان خواسته ها ی خود استفاده می نمایند ،اطلاق می گردد . ( مثلا" زبان فارسی و یا انگلیسی )

با کنار هم قرار دادن دو واژه اشاره شده ، با زبان نشانه گذاری مواجه خواهیم شد . زبان نشانه گذاری ، به مجموعه ای از کلمات معنی دار و با مفهوم که توسط عده ای (با آگاهی لازم انتخاب ) استفاده می گردد ، اطلاق می گردد. HTML ، نمونه ای مناسب در این زمینه است . تمام افرادی که از تگ های HTML استفاده می نمایند ، بدرستی نسبت به مفهوم و جایگاه هر یک از تگ ها آشنائی داشته و با آگاهی کامل آنها را برای بیان خواسته های خود استفاده می نمایند. مثلا" مشخص است که استفاده از تگ <H۱> چه نوع پیامدهائی را بدنبال خواهد داشت . تگ فوق ، توسط مولفین صفحات وب آگاهانه انتخاب می گردد و مرورگرها نیز متناسب با تعاریف از قبل مشخص شده ، واکنش مناسب خود را در رابطه با نحوه نمایش انجام خواهند داد. یک زبان بسط پذیر(Extensible) ، زبانی است که دارای مکانیزم لازم برای افزودن کلمات بگونه ای است که توسط سایر استفاده کنندگان نیز قابل فهم باشد . در دنیای واقعی و در ارتباط با زبان های طبیعی ما هرگز شاهد چنین وضعیتی نخواهیم بود . ( افزودن یک واژه با معنی مورد نظر خود و استفاده از واژه با همان معنی توسط سایر استفاده کنندگان ) با توجه به تعاریف ارائه شده ، یک زبان نشانه گذاری بسط پذیر ، می بایست یک زبان نشانه گذاری با قابلیت افزودن کلماتی بیشتر باشد . در عمل زبان نشانه گذاری بسط پذیر ، به سیستمی برای تعریف تمام زبا ن های نشانه گذاری با قابلیت توسعه وضعیت موجود ، اطلاق می گردد .

●SGML HTML و XML

SGML)Standard Generalize Markup Language) سرچشمه XML بوده و در سال ۱۹۸۸ استاندارد شده است . HTML)HyperText Markup Language) زبانی است که در ابتدا با استفاده از SGML تعریف گردید. HTML یک زبان نشانه گذاری است ، بنابراین انتظار داریم شامل مجموعه ای از تگ ها بمنظور کنترل قالب و رفتار اطلاعات در مستندات باشد . XML ، یک زبان نشانه گذاری مشابه HTML نمی باشد . XML ، زیرمجموعه ای از SGML است ( مکانیزمی برای تعریف زبان های نشانه گذاری ) . XML همانند SGML یک زبان نشانه گذاری بسط پذیر بوده اما بر خلاف SGML برای استفاده بر روی وب بهینه شده است .

●مفاهیم اساسی

لازم است که مجددا" به این نکته مهم اشاره گردد که XML ، یک زبان نشانه گذاری نبوده و در مقابل مکانیزمی برای ایجاد زبان های نشانه گذاری اختصاصی است . XML ، شامل مجموعه ای از استانداردها ی متنوع با کاربردهای خاص است . XML ، یک زبان نشانه گذاری نبوده و در عین حال یک زبان برنامه نویسی هم نیست . از XML برای ارائه اطلاعات استفاده شده و بمنظور پردازش اطلاعات، می بایست برنامه هائی نوشته گردد .

از XML در موارد زیر می توان استفاده کرد :

▪ مبادله اطلاعات بین برنامه های نامتجانس ، بنگاه های تجاری و بانک های اطلاعاتی

▪ امکان فعال نمودن مدلی برای نمایش اطلاعات یکسان بر روی دستگاههای متفاوت با اهداف و خوانندگان گوناگون

▪ یک قالب ذخیره سازی مناسب برای داده ها

●استانداردهای خانواده بزرگ XML

از واژه XML اغلب برای بیان یک استاندارد بین المللی استفاده می گردد . در برخی حالات واژه فوق برای بیان تمام استانداردهای مرتبط با XML نیز استفاده می گردد . اکثر کاربران با استانداردهای XML سرو کار ندارند. استانداردهای موجود اغلب توسط افرادیکه نرم افزار تولید و یا بر روی سندهای XML پردازشی را انجام می دهند ، استفاده می گردد . شناخت استانداردهای موجود در این زمینه مهم بوده و لازم است با جایگاه هر یک آشنا شویم . یکی از روش هائی که می توان استانداردهای موجود را بدرستی سازماندهی و بخاطر سپرد ، توجه و تمرکز بر اهدافی است که آنها دنبال می نمایند.

●تعریف زبان های XML

با استفاده از XML ، می توان تگ های نشانه گذاری را تعریف که توسط مجموعه ای از مستندات که خصایص مشابهی را به اشتراک می گذارند ،استفاده گردد . مثلا" مجموعه ای از پیام های تجارت الکترونیکی. مورد فوق اصطلاحا" document type نامیده می گردد . ( مشابه یک کلاس در طراحی شی گراء ) . یک Document instance ، نوع خاصی از یک سند است . مثلا" یک لیست فروش خاص . در پروژه های XML ، در ابتدا Document types با توجه به اطلاعاتی که می بایست بر روی آنها عملیاتی صورت پذیرد ، طراحی و در ادامه با ایجاد نرم افزارهای لازم ، اقدام به ایجاد و پردازش نمونه هائی از سند می گردد . XML مجموعه ای قدرتمند از بلاک های ساختمانی سطح پایین بمنظور طراحی Document types را ارائه می نماید. نمونه سند زیر، شامل مجموعه ای اطلاعات از یک بانک اطلاعاتی شخصی است .

▪مثال : یک سند XML شامل اطلاعات شخصی

<personnel-data>

<person ID="PE۱">

<name>

<first-name>Webmaster</first-name>

<last-name>Admin</last-name>

</name>

<working-location office-id="OF۱"/>

<title>Web master and administrator</title>

</person>

<office ID="OF۱">

<name>Head Office</name>

<address>Iran Avenue</address>

</office>

</personnel-data>