چهارشنبه, ۳ بهمن, ۱۴۰۳ / 22 January, 2025
ماه مبارک رمضان در یک نگاه
● مناجات
علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را
که به ما سوا فکندی همه سایه هما را
دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین
به علی شناختم من به خدا قسم خدا را
به خدا که در دو عالم اثر از فنا نماند
چو علی گرفته باشد سرچشمه بقا را
مگر ای سحاب رحمت تو بباری ارنه دوزخ
به شرار قهر سوزد همه جان ماسوا را
برو ای گدای مسکین در خانه علی زن
که نگین پادشاهی دهد از کرم گدا را
به‌جز از علی که گوید به پسر که قاتل من
چو اسیر توست اکنون به اسیر کن مدارا
به‌جز از علی که آرد پسری ابوالعجایب
که علم کند به عالم شهدای کربلا را
چو به دوست عهد بندد ز میان پاکبازان
چو علی که می‌تواند که به سر برد وفا را
نه خدا توانمش خواند نه بشر توانمش گفت
متحیرم چه نامم شه ملک لافتی را
به دو چشم خون‌فشانم، هله‌ای نسیم رحمت
که زکوی او غباری به من آرتوتیا را
بامید آن که شاید برسد به خاک پایت
چه پیامها سپردم همه سوز دل صبا را
چو تویی قضای گردان به دعای مستمندان
که زجان ما بگردان ره آفت قضا را
چه زنم چو نای هردم زنوای شوق او دم
که لسان غیب خوشتر بنوازد این نوا را
همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی
به پیام آشنایی بنوازد آشنا را
ز نوای مرغ یا حق بشنو که در دل شب
غم دل به دوست گفتن چه خوشست شهریارا
● اعمالی که در شبهای ماه رمضان باید به‌جا آورد
رفتار و اعمال شبهای رمضان در چند امر است،
۱) افطار و مستحب است که پس از نماز مغرب، افطار کند مگر آن که ضعف بر او غلبه کرده باشد یا جمعی منتظر او باشند،
۲) آنکه افطار کند با چیز پاکیزه از حرام و شبهاست و بهتر آنست که به خرمای حلال افطار کند و به خرما و به آب و به رطب و به حلوا و به نبات بر آب گرم، به هر کدام که افطار کند نیز خوبست،
۳) آن که در زمان افطار دعاهای وارده آن را بخواند از جمله آن که بگوید اللهم لک صمت و علی رزقک افطرت و علیک توکلت (خدایا برای تو روزه داشتم و به روزی تو افطار کنم و بر تو توکل دارم)تا خدا عطا کند به او ثواب هر کسی را که در این روز روزه داشته و اگر دعای اللهم رب النور العظیم (خدایا پروردگار نور عظیم)را که سید کفعمی روایت کرده‌اند بخواند فضیلت بسیار دارد.روایت شده است که حضرت علی (ع)هرگاه می‌خواست افطار کند.می‌فرمود:
بسم ا...اللهم لک حمنا و علی رزقک افطرنا فتقبل حنا انک انت السمیع العلیم (به نام خدا، خدایا برای تو روزه گرفتیم و به روزیت افطار کردیم بپذیر از ما زیرا تو شنوا و دانایی...)
۴)در لقمه اول بگوید: بسم‌ا...الرحمن الرحیم یا واسع المغفره اغفرلی (به نام خداوند بخشاینده و مهربان‌ای وسیع آمرزش بیامرز مرا)تا خدا او را بیامرزد.
در آخر هر روز از روزهای ماه رمضان، خدا هزار هزار کس را از آتش جهنم آزاد می‌کند، پس از حق تعالی بخواه که تو را یکی از آنها قرار دهد،
۵) در وقت افطار سوره قدر بخواند،
۶) در وقت افطار صدقه دهد و افطار دهد روزه‌داران را اگر چه به چند دانه خرما یا شربتی آب باشد...رسول (ص)می‌فرماید:
کسی که افطار دهد روزه داری را از برای او خواهد بود مثل اجر آن روزه‌دار بدون آن که از اجر او چیزی کم شود و هم از برای او خواهد بود مثل آن عمل نیکویی که به جا آورد آن افطار کننده، به قوه آن طعام...آیت ا...علامه حلی در رساله سعدیه از حضرت صادق (ع)نقل کرده که فرمود:هر مومنی که اطعام کند مومنی را لقمه‌ای در ماه رمضان بنویسد حق تعالی برای او اجر کسی که سی بنده مومن آزاد کرده باشد و از برای او باشد نزد حق تعالی یک دعای مستجاب ۷) در هر شب خواندن هزار مرتبه انا انزلنا وارد است.
۸) در هر شب صد مرتبه سوره «حامیم دخان»را بخواند.
● نمازهای شبهای ماه رمضان
علامه مجلسی(ره)در زادالمعاد در فصل آخر اعمال ماه رمضان را ذکر فرموده و در این جا اکتفا می‌کنیم به آنچه که آن بزرگوار نوشته...فرموده:
▪ نماز شب اول) چهار رکعت، در هر رکعت بعد از حمد پانزده مرتبه توحید...
▪ دوم) چهار رکعت، در هر رکعت پس از حمد بیست مرتبه انا انزلنا،
▪ سوم) ده رکعت، در هر رکعت صد و پنجاه مرتبه توحید،
▪ چهارم) هشت رکعت، در هر رکعت حمد و بیست مرتبه انا انزلناه،
▪ پنجم) دو رکعت در هر رکعت صد و پنجاه مرتبه توحید و بعد از سلام صد مرتبه اللهم صل علی محمد و ال محمد،
▪ ششم) چهار رکعت، در هر رکعت حمد و «سوره تبارک الله بیده الملک»
▪ هفتم) چهار رکعت، در هر رکعت صد و سیزده مرتبه انا انزلنا
▪ هشتم) دو رکعت، در هر رکعت صد و ده مرتبه توحید و بعد از سلام هزار مرتبه سبحان ا...
▪ نهم) شش رکعت میان نماز شام و خفتن، در هر رکعت صد و هفت مرتبه آیه، الکرسی و پس از اتمام پنجاه مرتبه صلوات،
▪ دهم) بیست رکعت، در هر رکعت صد و سی مرتبه توحید.
▪ یازدهم) دو رکعت، در هر رکعت صد و بیست مرتبه انا اعطیناک الکوثر،
▪ دوازدهم) هشت رکعت، در هر رکعت صد و سی مرتبه انا انزلنا،
▪ سیزدهم) چهار رکعت در هر رکعت صد و بیست و پنج مرتبه توحید،
▪ چهاردهم) شش رکعت، در هر رکعت صد و سی مرتبه اذا زلزلت،
▪ پانزدهم) چهار رکعت، در دو رکعت اول پس از صد مرتبه توحید و در دو رکعت دیگر پنجاه مرتبه توحید،
▪ شانزدهم) دوازه رکعت، در هر رکعت صد و دوازه مرتبه الهیکم التکاثر،
▪ هفدهم) دو رکعت، در رکعت اول حمد و هر سوره که خواهد و در رکعت دوم حمد و صد مرتبه توحید و پس از سلام صد مرتبه لا اله الا ا...
▪ هجدهم) چهار رکعت، در هر رکعت صد و بیست و پنج مرتبه انا اعطیناک الکوثر...
▪ نوزدهم) پنجاه رکعت با صد و پنجاه مرتبه اذا زلزلت و گویا مراد آن باشد که در هر رکعت یک مرتبه بخواند زیرا مشکل است در یک شب دو هزار و پانصد مرتبه اذا زلزلت خواندن...
▪ بیستم و بیست و یکم و بیست دوم و بیست و سوم و بیست چهارم) در هر یک هشت رکعت به هر سوره که میسر شود،
▪ بیست و پنجم) هشت رکعت، در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید...
▪ بیست و ششم) هشت رکعت، در هر رکعت حمد و صد مرتبه توحید،
▪ بیست و هفتم) چهار رکعت، در هر رکعت حمد و تبارک الدبی بیده الملک و اگر نتوانست، بیست مرتبه توحید،
▪ بیست و هشتم) شش رکعت، در هر رکعت حمد و صد مرتبه آیه الکرسی و صد مرتبه توحید و صد مرتبه کوثر و پس از نماز صد مرتبه صلوات بر محمد (ص)،
▪ بیست و نهم) :دو رکعت، در هر رکعت حمد و بیست مرتبه توحید،
▪ سی‌ام) دوازده رکعت، در هر رکعت حمد و بیست مرتبه توحید و پس از فارغ شدن صد مرتبه صلوات...
● آیین کهن ماه رمضان در ایران
ایران قدمتی چند هزار ساله دارد و با لشکرکشی اعراب بر ایران، اسلام وارد این کشور کهن و ریشه‌دار شد و از همان روزها ماه رمضان جزو مراسم پرشکوه در ایران شد.جالب این که «سحوری»کلمه قدیمی است که اشاره به یک مراسم هزار ساله داشت و مردمان آن زمان عقیده داشتند که هر بامداد و شامگاه باید به پیشواز خورشید بروند تا از این پدیده طبیعی گرما و نور گرفت.اما با آمدن اسلام و برگزاری نماز صبح در سحرگاه و سحری‌خوردن و افطار کردن در این ماه، اعتقاد ایرانیان باستان، محکم‌تر و محکم‌تر شد تا حال...
در همان زمان‌های قدیم، جوانان به بلندترین نقطه شهر می‌رفتند و دهل می‌کوفتند و با این کار مردم را از خواب بیدار می‌کردند.
در ماه مبارک هرگونه کینه و قهر و نفرت کنار گذاشته می‌شد و مردم با شیرینی به استقبال یکدیگر می‌رفتند.نکته دیگر این که سیب در سر سفره افطار جایگاه ویژه‌ای داشت، چرا که سیب را میوه‌ای بهشتی می‌دانستند.
همچنین به هنگام اذان مغرب یعنی غروب آفتاب، صدای دهل و نواختن فلوت در کوچه‌پس‌کوچه‌ها به گوش می‌رسید تا جایی که عده‌ای مشغول به این شغل بودند.عده‌ای هم در خانه‌های همسایه‌ها را می‌زدند و شیرگرم و شیرینی و حلوا می‌دادند.در سر مراسم افطار، بزرگ فامیل بر بالای سفره می‌نشست و پس از اذان، دیگر اعضای خانواده با اجازه او، روزه خود را باز می‌کردند.
همچنین در این ماه مراسم آشتی‌کنان برگزار می‌شد و هر کسی که می‌خواست روزه بگیرد باید کدورت‌ها را کنار می‌گذاشت، در این مواقع یک بزرگتر پادرمیانی می‌کرد و با برپایی یک مهمانی دو نفر را آشتی می‌داد.
رسم شعرخوانی پس از افطار یکی از رسم‌های گذشته بود و خواندن اشعار حافظ و فال‌گیری در میان اعضای خانواده برعهده بزرگتر خانواده بود.
از دیگر رسومات گذشته باید اشاره به پسران جوان کرد که در زمان افطار، به درب منزل نامزدشان می‌رفتند و خنچه‌ای می‌بردند که شامل قند و شیرینی و غذاهای رنگارنگ بوده است.اما بد نیست از غذاهای مرسوم ایرانیان هم بگوییم.
آنها معمولا بر سر سفره افطار، آبگوشت و سبزی‌پلو، دلمه، عدس‌پلو، شله‌زرد، آش و شیرینی‌های کنجددار یا شیرینی‌های بادامی کشمشی و...می‌خوردند که البته بیشتر مربوط به قشر مرفه جامعه بود و قشر متوسط معمولا با چای، نان شیرینی، خرما و البته کمی پنیر روز ه خود را باز می‌کردند.در مکان‌هایی که قرار بود به صورت جمعی افطار بدهند نزدیک اذان دیگ بزرگ برنج را بار می‌گذاشتند و مقداری از آن را در دیگ سنگی با پارچه‌ای کلفت می‌پوشاندند تا برای سحر گرم بماند.نکته دیگر این که قدیمی‌ها به دم‌کرده سنبل‌الطیپ علاقه خاصی داشتند، آنها عقیده داشتند که این دم کرده از عطش آنها جلوگیری می‌کند.
● ماه رمضان در جهان
▪ رمضان پنهانی در روسیه
درکشور پهناور روسیه، مسلمانان زیادی زندگی می‌کنند که با عشق و علاقه آیین این ماه را برگزار می‌کنند.روس‌های قدیمی، از طلوع و غروب خورشید، زمان سحر و افطار را تشخیص می‌دادند، روس‌های مسلمان، معمولا به لبنیات علاقه زیادی دارند و همیشه بر سرسفره‌شان این مواد خوراکی پیدا می‌شود، پیش از فروپاشی شوروی و دوران کمونیست، آنها به طور پنهانی مراسم رمضان را برگزار می‌کردند، اما پس از فروپاشی در مساجد روسیه به برگزاری تلاوت قرآن و نمازهای جماعت می‌پردازند و اقوام هر روز مراسم افطاری را به نوبت در خانه یکدیگر برگزار می‌کنند.
▪ افطار دسته جمعی در واشنگتن
در واشنگتن، مرکز امریکا، عده معدودی مسلمان زندگی می‌کنند که بیشترشان سیاهپوست می‌باشند، آنان در محله‌های خاص و در شهرک‌های مخصوصی به خود زندگی می‌کنند و افطار خود را دسته جمعی برگزار می‌کنند.گرچه پس از حادثه ۱۱ سپتامبر مسلمانان تحت فشار هستند، اما با این حال مراسم رمضان در آنجا برگزار می‌شود، مسلمانان سیاهپوست اعتقاد خاصی به قراردادن قرآن بر سرسفره و همچنین روشن‌کردن شمع دارند، افرادی هم که نمی‌توانند روزه بگیرند، به خصوص افراد مسن و بچه‌ها، بر سر سفره افطار حاضر می‌شوند تا بچه‌های کوچکتر با این ماه پربرکت آشنا شوند.
▪ رمضان در آلمان
مهمترین شهر آلمان که آیین دین ماه را خیلی مفصل انجام می‌دهند، شهر کلن می‌باشد تا جایی که در مسجد این شهر هر روزه اذان پخش می‌شود، اکثر مسلمانان آلمانی، ترک تبار هستند و به کارگری مشغولند و سوپ‌گوشت از مواد خوراکی اصلی سفره رمضان است، حدود ۸۰ درصد از مسلمانان آلمان، ماه‌رمضان را مهمترین ماه مذهبی می‌دانند و گرفتن روزه را برای خود واجب می‌دانند.
▪ خانه تکانی در اندونزی و مالزی
۹۰ درصد مردم مالزی و اندونزی مسلمان هستند، تا جایی که اندونزی پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان است.آنان ماه رمضان را عید خود می‌دانند و پیش از شروع این ماه خانه تکانی می‌کنند و خانه‌های خود را از بوی خوش عطرهای گیاهی، عطرآگین می‌کنند، آنها همچنین اهمیت خاصی برای عید فطر قائل هستند.بیشتر مردم این کشور در این ماه حداقل قرآن را سه بار تا انتها می‌خوانند و پس از افطار به مسجد می‌روند، آنها عید فطر را بسیار عزیز می‌دانند تا جایی که تمامی خیابان‌ها چراغانی است و دولت به طور رایگان شیرینی در خیابان پخش می‌کند.
آنها با این که، کم غذا هستند، اما سفره افطارشان بسیار مفصل است و از بیشتر مواد غذایی استوایی استفاده می‌کنند.
▪ رمضان در استرالیا
۸۶ درصد مسلمانان استرالیا در نهرهای ویکتوریا، سیدنی و ملبورن زندگی می‌کنند، آنان به‌طور معمول با انواع دسرهای شیرین، کباب و ماهی افطار خود را باز می‌کنند و در زمان سحر یک لیوان شیر و عسل می‌خورند، در مساجد آنجا در اکثر شب‌ها افطاری داده می‌شود و با انجام فرایض دینی و برگزاری مراسم به اهمیت موقعیت خود در آن کشور اضافه کرده‌اند.
● نماز جماعت واجب است
در عربستان ماه رمضان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است مردم آنجا در خانه‌هایشان، افطار خود را با شیرگرم و سمبوسه، شیرینی و قند باز می‌کنند، آنها بر این اعتقادند که هیچ یک نباید کینه‌ای از دیگری بر دل گیرد چرا که روزه‌اش باطل است.مردمان ساکن مکه و مدینه، عبادت خدا و مقبره پیامبر (ص)و برگزاری نماز جماعت را از واجبات می‌دانند.
● رسم جالب در عراق
یکی از رسم‌های جالب در عراق این است که جونان و نوجوانان پس از افطار در کوچه و خیابان‌ها به راه می‌افتند و در خانه‌ها را می‌کوبند و تقاضای هدیه می‌کنند، همچنین در هنگام اذان صبح پیرمردان طبل به دست می‌گیرند و با کوبیدن طبل مردم را بیدار می‌کنند.نکته دیگر این که خیلی‌ها دوست دارند که برای افطار به قهوه‌خانه‌ها بروند و در آنجا افطار خود را باز کنند.بد نیست بدانید که در یمن یکی دیگر از کشورهای اسلامی مردم، یک‌ساعت پیش از افطار سفره خود را پهن می‌کنند و تا زمان اذان، قرآن کریم را تلاوت می‌کنند.آنها سعی می‌کنند در روز عید فطر لباس‌های نو خریداری کنند.
بد نیست به رسم مسلمانان بوسنی و هرزگوین هم اشاره‌ای داشته باشیم که معمولا چند همسایه هر روز در یک خانه جمع می‌شوند و به طور گروهی افطاری می‌کنند، آنها سفره‌های افطارشان را روی میز پهن می‌کنند و نوشیدنی‌های گرم از قبیل قهوه، چای و نسکافه...عضو ثابت سفره‌شان است و دیگر این که ثروتمندان این کشور، به فقیران افطار می‌دهند.l
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست