کار بزرگ و مهم

مقام معظم رهبری در دیدار با هیئت دولت از طرح تحولات اقتصادی دولت به عنوان یکی از «کارهای بزرگ و مهم» یاد کردند و فرمودند «همه این سرفصل ها را قبول کرده اند و قبول دارند» منتها چند هشدار در مورد اجرایی کردن آن مطرح فرمودند

مقام معظم رهبری در دیدار با هیئت دولت از طرح تحولات اقتصادی دولت به عنوان یکی از «کارهای بزرگ و مهم» یاد کردند و فرمودند: «همه این سرفصل‌ها را قبول کرده‌اند و قبول دارند» منتها چند هشدار در مورد اجرایی کردن آن مطرح فرمودند.

۱) در این کار حزم به خرج بدهید.

۲) مطلقا نگذارید در این قضیه بزرگ شتابزدگی به وجود آید.

۳) توقف و ترسیدن از ورود در این میدان را توصیه نمی‌کنم.

۴) نگاه کردن به چشم‌اندازهای دور دست و راه جلوگیری از تبعات آن را توصیه می‌کنم.

۵) تورم در کشور ما واقعا مسئله‌ای است؛ اگر بخشی از اجرای طرح تورم‌زا باشد فکر کنید برای مقابله با آن چه اقدامی باید انجام داد.

«حزم» در لغت به معنی محکم کاری، هوشیاری و آگاهی و دوراندیشی در امری است. مقام معظم رهبری دولت را دعوت کردند در این کار بزرگ از شتابزدگی بپرهیزند و با محکم کاری در این میدان بزرگ وارد شوند و توقف طرح را فراموش کنند.

دولت گام اول را برای عملیاتی کردن طرح تحولات اقتصادی برداشته و آن توجیه نخبگان اقتصادی کشور به اصل طرح و از همه مهمتر اینکه دولت خود برای پاسخگویی به مطالبات معیشتی مردم صاحب فکر وتئوری است. گام دوم پاسخ به منتقدین و رفع شبهات مطرح و گشودن دریچه امید که راهی برای برون‌رفت از مشکلات وجود دارد و بستن درهای تردید و دودلی دراجرای طرح است.

گام سوم این است که دولت جایگاه طرح تحولات اقتصادی را در نقشه راه یعنی سند چشم‌انداز بیست ساله و در برنامه چهارم و پنجم و نیز اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ تبیین کند تا از مسیر اصلی توسعه و پیشرفت کشور دور نشود.

بی‌تردید تمام کسانی که دغدغه کارآمدی نظام را دارند خود را موظف به یاری دولت در این کار بزرگ و مهم می‌بینند. اما کسانی که در وادی رقابت و تخریب دولت هستند به هیچ وجه مایل به توفیق دولت در این امر نیستند.

همچنین کسانی هستند که نقدهای جدی به شکل نگاه به مسئله و اجرای آن دارند و مشفقانه حاضر به رفع نواقص و ایرادات می‌باشند.

دولت باید با شناسایی دسته اول همکاری را در سطح وسیعی با آنها آغاز کند. با دسته دوم «مدارا» و با دسته سوم با «مروت» برخورد نماید تا این پروژه به پیش رود.

طرح تحولات اقتصادی شامل هفت موضوع است؛

هدفمند کردن پرداخت یارانه‌ها، اصلاح نظام بانکی، اصلاح نظام مالیاتی، اصلاح نظام گمرکی، سیستم توزیع کالا و خدمات، تقویت پول ملی و افزایش بهره‌وری. از میان هفت موضوع که هر کدام به اندازه خود مهم و قابل توجه است، هدفمند کردن پرداخت یارانه‌ها از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

براساس ماده ۹۵ فصل هشتم بخش سوم قانون برنامه پنجساله چهارم دولت موکلف به هدفمند کردن یارانه‌ها به منظور استقرار عدالت و ثبات اجتماعی است.

آن طور که دولت طراحی کرده است هدفمند کردن یارانه‌ها در ۴ فاز عملیاتی می‌شود.

۱) نظام شناسایی

۲) روش اصلاح قیمت‌ها

۳) تحلیل آثار

۴) روش پرداخت

در حال حاضر نظام شناسایی از طریق مرکز آمار و تکمیل فرم‌های خانوار در حال انجام است. ۳ فاز بعدی در حال بررسی و مطالعه است.

طرح هدفمند کردن یارانه‌ها در حقیقت عملیاتی کردن یک «برنامه» است اما اگر یک «برنامه» بخواهد شکل عملی به خود بگیرد باید نگاهی «بودجه‌ای» هم به آن داشت، که فاز روش اصلاح قیمت‌ها، تحلیل آثار و روش پرداخت قطعا مقوله‌ای بودجه‌ای است که به پیش‌بینی درآمدها و برآورد هزینه‌ها مربوط می‌شود. دولت اگر بخواهد این طرح را در سال ۸۷ عملی کند باید توضیح دهد با اجرای طرح چه تغییری در «منابع» و «مصارف» بودجه امسال پدید می‌آید؛ به فرض اگر نظام مالیاتی و نظام گمرکی کشور اصلاح شود چه اتفاقی در درآمدهای دولت می‌افتد و یا اینکه با هدفمند کردن یارانه‌ها‌ چه میزان از منابع مالی دولت آزاد می‌شود و بالاخره در مصارف و هزینه‌ها چه روی می‌دهد؟ بی‌تردید اجرای طرح موجب افزایش درآمدهای دولت می‌شود لذا دولت می‌تواندامسال نه متمم برای جبران کسری، بلکه مکمل بودجه برای تعیین تکلیف منابع درآمدی جدید و مصارف هزینه‌ای جدید بیاورد.

دولت قبل از ارائه بودجه سال ۸۸ که قطعا منابع و مصارف آن متاثر از اجرای طرح تحولات اقتصادی است، باید برای اصلاح بودجه سال ۸۷ لایحه‌ای تقدیم کند. طبیعی است بحث‌های اصلی و کارشناسی‌تر به هنگام ارائه این لایحه در مجلس و بیرون مجلس پیرامون اعداد و ارقام پیشنهادی شکل می‌گیرد که ان‌شاءالله عقل جمعی دولت و مجلس با تدبیری ویژه امور را در مسیری اصلاحی پیش خواهد برد. امیدواریم دولت در تقویم درست منابع درآمدی و هزینه‌ای درست عمل کند تا هم بار تورمی طرح را به حداقل کاهش دهد و هم آرامشی در جامعه پدید آید که رشد اقتصادی را بیش از پیش تضمین کند.

محمدکاظم انبارلویی