نگاهی به عملکرد شرکت ملی نفت ایران در سال۱۳۸۵

سال ۱۳۸۵ را شاید بتوان یکی از پربارترین سال های صنعت نفت به شمار آورد، در این میان شرکت ملی نفت ایران با انعقاد قراردادهای مهم در این سال، چهره ای درخشان تر در تاریخ صنعت نفت از خود به جای گذاشت.

از جمله قراردادهای مهمی که در سال گذشته امضا شد، انعقاد قرارداد طرح توسعه فازهای ۱۴ و ۱۳ میدان گازی پارس جنوبی با دو شرکت انگلیسی - هلندی شل و رپسول وای.پی.اف اسپانیا بود. در شرایط ویژه سیاسی ایران به دلیل صدور اولین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، همچنین واگذاری بخش وسیعی از طرح توسعه میدان نفتی آزادگان به پیمانکاران ایرانی از جمله قراردادهای منعقد شده در سال ۱۳۸۵ به شمار می آید که نمی توان به سادگی از کنار آنها گذشت.

برخی از کشورها بر این باور بودند که به دلیل شرایط اخیر سیاسی حاصل از مسائل هسته ای ایران، کشوری حاضر به سرمایه گذاری در ایران نیست، اما انعقاد قراردادهای اخیر صنعت نفت با شرکت های معتبر بین المللی، نشان از ثبات و امنیت کاری در ایران دارد و اعمال اینگونه تحریم ها، هیچ تاثیری در پیشبرد اهداف توسعه ای کشور نخواهد داشت.

با امضای قرارداد بزرگترین پروژه میدان گازی پارس جنوبی ( طرح توسعه فازهای ۱۴ و ۱۳ ) با ظرفیت تولید سالانه ۱۶ میلیون تن «ال.ان.جی»، مقدمات اجرای پروژه « پرشین ال.ان.جی» فراهم و ایران صاحب بزرگ ترین کارخانه «ال.ان.جی» کشور می شود.

طرح توسعه فازهای ۱۴ و ۱۳ میدان گازی پارس جنوبی با هدف تولید روزانه ۳ میلیارد فوت مکعب در روز گاز ترش از مخزن گازی پارس جنوبی، انتقال گاز ترش به محل پالایشگاه واقع در سایت دو منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، همچنین فرآورش و جداسازی روزانه یکصد و ده هزار بشکه میعانات گازی اجرا می شود.

این گاز به منظور شیرین‌سازی و تبدیل به ال.ان.جی به بخش Persian LNG ارسال می شود. پیش بینی شده است برای سرمایه گذاری در این فاز ۱۰ میلیارد دلار در دو بخش بالا و پایین دستی سرمایه گذاری شود.

از دیگر افتخارات صنعت نفت کشور در سال ۱۳۸۵، کاهش سهام شرکت اینپکس ژاپن در توسعه میدان نفتی آزادگان و واگذاری بخش وسیعی از توسعه میدان به بخش داخلی است.

ایران پس از سه سال مذاکره با کشور ژاپن برای توسعه این میدان و سرانجام با به نتیجه نرسیدن این مذاکرات و پی بردن به توانایی بخش داخلی، سهام «اینپکس» را از ۹۰ به ۱۰ درصد کاهش داد و آن را به شرکت نیکو (نفتیران اینتر ترید) واگذار کرد و این فعالیت نیز تبحر و قدرت پیمانکاران داخلی در اجرای طرح های توسعه ای کشور را بیش از پیش نمایان می کند.

شرکت نیکو به عنوان پیمانکار اجرای این پروژه شرکت پترو ایران را به کار گرفته است.

پتروایران هم اکنون، فعالیت و پیشرفت خوبی در واگذاری قراردادهای حفاری و احداث ساختمان سازی داشته است.

انعقاد قرارداد احداث محوطه، ساختمان و مکان‌های صنعتی و ایجاد راه‌های دسترسی میدان نفتی آزادگان به ارزش ۹۵ میلیون دلار میان شرکت توسعه پتروایران و شرکت جهان پارس، اولین قرارداد منعقد شده برای اجرای یشدن توسعه بزرگترین میدان کشف شده نفتی است.

بر اساس این قرارداد، تمام عملیات احداث ساختمان سازی مورد نیاز طرح توسعه میدان نفتی آزادگان، ایجاد راه‌های دسترسی و محوطه سازی دستگاه‌های حفاری با نظارت شرکت توسعه پتروایران به عنوان کارفرما به وسیله شرکت پیمانکاری جهان پارس انجام خواهد شد.

امضای تفاهمنامه حفاری چاه‌های میدان نفتی آزادگان به ارزش ۳۰۰ میلیون دلار میان شرکت‌های توسعه پترو ایران و شرکت ملی حفاری، از دیگر فعالیت های اجرایی طرح توسعه میدان نفتی آزادگان است.

در فاز اول این بخش از کار، حفاری ۸ حلقه چاه و در مرحله بعد ۲۹ حلقه چاه پیش بینی شده است. این عملیات از اوایل سال ۱۳۸۶ و پس از احداث محوطه، ساختمان و مکان‌های صنعتی و ایجاد راه‌های دسترسی ایرانت میدان نفتی آغاز می شود.

در اجرای طرح توسعه میدان نفتی آزادگان برای رسیدن به تولید اولیه از آن، فازبندی میدان پیش بینی شده است و در فاز اول این طرح، ۲۰ تا ۲۵ هزار بشکه در روز نفت تولید می شود . با پایان حفاری فاز اول این میدان، مطالعات شبیه سازی و زمین شناسی مخزن به طور کامل انجام خواهد شد.

به گفته مدیرعامل شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن)، عملیات حفاری میدان نفتی آزادگان اواخر فروردین ماه آغاز خواهد شد.

در کنار دو قرارداد نفتی بزرگ یاد شده، فعالیت های دیگری نیز در شرکت ملی نفت ایران طی یک سال اخیر انجام شد که اشاره ای به بخش هایی از این فعالیت ها، خالی از لطف نیست.

● تجاری اعلام شدن میدان نفتی آذر

تفاهمنامه تجاری بودن میدان نفتی آذر میان شرکت ملی نفت ایران و شرکت «نورسک هیدرو» نروژ امضا و مذاکرات شرکت مهندسی و توسعه نفت (متن) با شرکت نروژی «هیدرو» برای توسعه میدان «آذر» در بلوک «اناران» در مرداد ماه ۱۳۸۵ آغاز شد که انجام این مذاکرات به زمانی حدود ۶ ماه نیاز داشت.

پس از پایان مذاکرات در صورتی که دو طرف برای توسعه این میدان به توافق برسند، انجام عملیات توسعه میدان آذر به شرکت «هیدرو» واگذار می شود؛ در غیر این صورت پس از ۶ ماه از اعلام تجاری شدن میدان، مناقصه برگزار می شود که شرکت اکتشاف کننده نیز می تواند در این مناقصه حضور یابد.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، حجم ذخایر نفت ارزیابی شده میدان اناران را بیش از یک میلیارد بشکه اعلام کرده و گفته بود شرکت ملی نفت ایران تولید روزانه ۵۸ هزار بشکه نفت خام از میدان آذر را پیش بینی کرده است.

مطالعات لرزه نگاری میدان اناران در سال ۲۰۰۱ آغاز و فعالیت‌های اکتشافی در چاه اول میدان آذر در سال ۲۰۰۳ و اکتشاف بزرگ در میدان اناران، در سال ۲۰۰۵ انجام شده است.

در اجرای عملیات اکتشاف در بلوک اناران، شرکت نروژی «نفت و گاز هیدرو زاگرس» بر اساس قرارداد انجام ۷۸۰ کیلومتر عملیات لرزه نگاری دو بعدی به همراه تعبیر و تفسیر آن، حفاری سه حلقه چاه اکتشافی و دو حلقه چاه توصیفی را بر عهده داشته است.

● انعقاد قرارداد عملیات اکتشاف و توسعه همزمان بلوک گرمسار

قرارداد اجرای عملیات اکتشاف و توسعه همزمان نفت و گاز در بلوک گرمسار، میان مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران و شرکت چینی «سینوپک» به امضا رسید.

اجرای عملیات اکتشاف در بلوک گرمسار در گستره ۱۳ هزار و ۸۰۰ کیلومتر مربع انجام می شود و در این قرارداد پیمانکار متعهد شده است حداکثر استفاده از توان داخلی کشور را در اجرای این پروژه لحاظ کند.

قرارداد یاد شده، سومین قرارداد شرکت ملی نفت ایران با شرکت های چینی و دومین قرارداد با شرکت سینوپک است. امضای این قرارداد پس از انعقاد دو قرارداد بلوک زواره - کاشان (اکتشاف) و کوهدشت (اکتشاف و توسعه) با شرکت های نفتی چینی و برای اکتشاف سریعتر منابع هیدرو کربوری همچنین به دنبال انجام مناقصه های بین المللی عملیات و اکتشاف و توسعه نفت و گاز صورت گرفته است.

● انعقاد قرارداد اکتشاف و توسعه همزمان بلوک خرم آباد

سال گذشته همچنین قرارداد اکتشاف و توسعه همزمان بلوک «خرم آباد»، ‌چهارمین بلوک از ۱۶ بلوک هیدرو کربوری کشور، میان مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران و مدیرعامل شرکت نروژی «هیدرو زاگرس»‌ به امضا رسید.

حداقل تعهد پیمانکار برای اجرای این پروژه ۴۹ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار است و در صورت دستیابی به منابع هیدرو کربوری در بلوک «خرم آباد»، پیمانکار می تواند تا مبلغ ۵۸ میلیون دلار نیز برای انجام عملیات اضافی احتمالی و اختیاری در منطقه هزینه کند که در مجموع سقف تعهدهای پیمانکار تا مبلغ ۱۰۷ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار افزایش خواهد یافت.

● برگزاری مناقصه ۱۷ بلوک نفتی در قالب قراردادهای اکتشاف و توسعه همزمان

مناقصه ۱۷ بلوک نفتی در قالب قراردادهای اکتشاف و توسعه همزمان ۱۳ بهمن ماه سال ۱۳۸۵ در وین اتریش برگزار شد. طبق گزارش های اولیه تا پیش از پایان سال ۸۵ اسناد مناقصه بلوک های یاد شده توسط ۶ شرکت داخلی خریداری شده و تا تاریخ ۲۰ خرداد ماه ۱۳۸۶ نیز شرکت ها فرصت دارند اسناد را خریداری کنند.

حداقل سرمایه‌گذاری برای ۱۷ بلوک یاد شده بیش از ۴۶۰ میلیون یورو است و در زمینه قیمت اسناد مناقصه این بلوک نیز قیمت‌‌های متفاوتی ارائه شده که بیشترین قیمت اسناد مناقصه ۳۸ هزار یورو است.

وسعت ۱۷ بلوک نفتی ۱۲۸ هزار و ۹۸۰ کیلومتر مربع است و از بلوک‌های یاد شده، ۱۲ بلوک با عنوان‌های «ایلام، دانان، فسا، بندرعباس، قوچان، کلات،‌ راز، مراوه تپه، مغان ۱ و ۲ و ‌ نفت شهر» در خشکی و ۵ بلوک «الوند، دیر، لاله، فردوسی و تابان» در خلیج فارس قرار دارند.

● برگزیده شدن شرکت عملیات اکتشاف نفت در مناقصه لرزه نگاری ۴ بلوک اکتشافی در ازبکستان

شرکت عملیات اکتشاف نفت در مناقصه لرزه نگاری ۴ بلوک اکتشافی در ازبکستان بر گزیده شد و این نخستین پروژه برون مرزی این شرکت است که در گستره ۷۰۰ کیلومتری اجرا می شود.

مناقصه لرزه نگاری ۴ بلوک اکتشافی در ازبکستان توسط شرکت پترو ناس مالزی برگزار شده است و شرکت عملیات اکتشاف نفت در راستای ارزیابی پیشنهادهای فنی ارائه شده و کیفیت بالای این پیشنهاد ها،به عنوان برنده پروژه لرزه نگاری دو بعدی و سه بعدی چهار بلوک هیدروکربوری در ازبکستان شناخته شد. لرزه نگاری ۴ بلوک یاد شده به صورت مجزا در گستره ۲۶۲، ۱۳۰، ۱۶۱ و ۱۴۸ کیلومتر مربع انجام خواهد شد.

● قطعی شدن ۹ هدف اکتشافی گاز براساس داده های لرزه نگاری

سال گذشته همچنین ۹ هدف اکتشافی گاز بر اساس داده های لرزه نگاری و به منظور اجرای عملیات حفاری در قالب برنامه پنج ساله چهارم توسعه کشور توسط مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، قطعی اعلام شد.

بر اساس نتایج عملیات لرزه نگاری که سال ۱۳۸۴ و پیش از آن در برخی از اهداف گازی کشور انجام شد، ۹ هدف اکتشافی گازی برای انجام عملیات حفاری مورد توجه قرار گرفته و مناطق «هالگان» در شرق عسلویه، «خیام» و «مدار» در حاشیه خلیج فارس، «باغون»، «سفید باغون»، «سفید دنگ»، از جمله اهداف اکتشافی تعیین شده است که حفاری دو هدف اکتشافی آن دردست اجراست.

با اکتشاف های میدان های جدید گازی تلاش شده است تراز منفی گاز کشور در چشم انداز ۲۰ ساله کشور برطرف شود.