چرت بعدازظهر را از دست ندهید

چرت بعد ازظهر فرصتی برای رفع خستگی کار روزانه و تجدید نیرو است. با این حال برخی این فرصت را اتلاف وقت می دانند و ترجیح می دهند از صبح تا شب یکسره به کارهای خود برسند. فواید این خواب …

چرت بعد ازظهر فرصتی برای رفع خستگی کار روزانه و تجدید نیرو است. با این حال برخی این فرصت را اتلاف وقت می دانند و ترجیح می دهند از صبح تا شب یکسره به کارهای خود برسند. فواید این خواب نیمروزی را تقریباً همه می شناسیم؛ اما بد نیست تا بیشتر با تأثیرات مثبت آن آشنا شویم:

خواب منظم بعدازظهر (حداقل ۳بار در هفته) خطر ابتلا به حمله قلبی و بیماری های سیستم قلب و عروق را تا حدود ۳۰درصد کاهش می دهد. استرس یکی از عوامل مهم زمینه ساز بروز این بیماری است و از آنجا که خواب نیمروزی استرس را کاهش می دهد، نقش پیشگیرانه آن از همین جا روشن می شود.

باید دانست که در اواخر زمان چرت بعدازظهر، دو هورمون آدرنالین و نورادرنالین در بدن ترشح می شود. این هورمون ها در بیدار شدن فرد نقش دارند چرا که ساعت بدن را تنظیم کرده و در واقع به عنوان یک محرک بسیار مهم عمل می کنند. به عبارت دیگر، در دقایق پایانی خواب این تأثیر ملموس تر است و فرد پس از بیدار شدن احساس انرژی مضاعف برای بقیه روز را دارد. این حالت پس از خواب شبانه نیز به وجود می آید و به طور کلی ده دقیقه پس از بیدار شدن اوج احساس نشاط و شادابی است.

بهترین افکار و ایده ها پس از استراحت نیمروزی به سراغ فرد می آید. در طول مدت خواب، فعالیت مغز کاهش می یابد اما متوقف نمی شود. در واقع در این زمان ضمیر ناخودآگاه بیدار شده و تصاویر و حالات ضبط شده در هنگام بیداری فرصت مانور پیدا می کنند. این عملکرد مغز در هنگام چرت نیمروزی واضح تر است؛ چرا که خواب بعدازظهر سبک تر از خواب شبانه بوده و زمینه مساعدتری را برای ضمیر ناخودآگاه فراهم می آورد.

انسان در هنگام خواب کوتاه نیمروزی راحت تر می تواند راه حل های پیشنهادی مغز را دریافت کند. چند دقیقه بعد از بیدار شدن می توان راهکارهایی را که به فکرمان می رسد ارزیابی کنیم، در حالی که این اتفاق صبح نمی افتد. به این دلیل که ذهن پس از زمانی رویاپردازی و تخیل موضوعات را بررسی می کند. چنین حالت غیرارادی به نوعی غلبه بر موقعیت های دشوار و رسیدن به آرامش خاطر نیز به حساب می آید.

بسیاری از ما به دلیل مشغله های روزانه فرصت خواب کافی را نداریم و اغلب گرفتار پیامدهای نامطلوب آن می شویم. در واقع استرس، خستگی، کاهش تمرکز و توجه، افت قدرت یادگیری در کودکان و نوجوانان، کاهش بازدهی کاری، افزایش احتمال ابتلا به بیماری هایی نظیر دیابت و اضافه وزن از جمله مهم ترین تأثیرات منفی خواب ناکافی است که می توان با برنامه ریزی صحیح و قرار دادن فرصتی برای استراحت روزانه بر آنها غلبه کرد.

برای خواب نیمروزی لازم نیست وقت زیادی را در نظر بگیرید بلکه ۱۰ تا ۳۰ دقیقه کافی است. حتی برای کسانی که به خاطر موقعیت شغلی فرصت بازگشت به منزل را ندارند نیز پیشنهاد می کنیم که چند دقیقه را حتی روی صندلی اداره یا در اتوبوس به آن اختصاص دهند.

نکته مهم دیگر این که چرت نیمروزی مانع از خواب شبانه نمی شود. البته به شرط این که خوابیدن به عصر و نزدیک غروب نرسد. در این صورت از آنجا که این استراحت کوتاه، استرس را کاهش داده و بازدهی کاری را افزایش می دهد زمینه مساعدی را برای راحت خوابیدن در شب فراهم می آورد.

مریم سادات کاظمی