زن در برخورد با حاکمان ستمگر

شکی نیست که دو عنصر حیات‏بخش اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، وظیفه هر فرد مسلمانی است و در تمامی زوایای جامعه باید مورد توجه قرار گیرد.
بارزترین جلوه‏های پسندیده معروف، …

شکی نیست که دو عنصر حیات‏بخش اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، وظیفه هر فرد مسلمانی است و در تمامی زوایای جامعه باید مورد توجه قرار گیرد.

بارزترین جلوه‏های پسندیده معروف، در عدالت، حاکم عادل، قانون بر مبنای عدالت، پیوندها و ارتباطات عادلانه خلاصه می‏شود و مهمترین جلوه‏های ناپسند منکر را می‏توان، در رفتار نکوهیده، ستم، حاکم ستمگر، ستم به مظلوم، قانون ظالمانه، ستم در ارتباطات و نظایر آن یافت. تا آنجا این دو عنصر، اهمیت دارد که امام حسین(ع) در طلیعه قیام مقدس خود، این دو عنوان را قرار می‏دهد و می‏فرماید:

«اِنَّما خَرَجْتُ لطلب الْاِصْلاح فی اُمَّهِٔ جَدّی أُریدُ اَنْ آمَرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهی عَنِ الْمُنْکَرِ»

«من تنها برای بهبود وضعیت امت جدم (پیامبرص) قیام کردم. می‏خواهم مردم را به نیکیها دعوت کنم و از بدیها باز دارم.»

در پرتو این سخن گرانبار، به سادگی می‏توان دریافت مبارزه علیه ظلم و ستمِ حاکمان و قیام بر ضد ارتباطات و مسائل سیاسی و اجتماعی ظالمانه و مبارزه در برابر قوانین ضد اسلام، همه بخشی از حرکت امر به معروف و نهی از منکر است. چنان که قیام جامعه برای تغییر حکومت ستمگر نیز در زمره عناصر امر به معروف و نهی از منکر، شمرده می‏شود.

در این راستا مرد و زن، دوشادوش یکدیگر باید در برابر ظلم، قد برافرازند و برای برپایی عدالت، تلاش کنند. به همین سبب است که ما نیز می‏گوییم، سخن صریح قرآن، بر این مسأله تأکید فراوان دارد.

از این جمله قرآن که می‏فرماید: مسلمانان دوستان یکدیگرند، به خوبی برای جامعه ویژگیهایی همچون همکاری، آمیختگی و همیاری استفاده می‏شود. هر چند شاید در کتابهای لغت برای این کلمات به جز معانی معدودی نتوان یافت، اما به سادگی می‏توان از قرآن مفهوم واقعی این واژه‏ها را دریافت. دامنه این کلمات، تمامی فعالیتهای عمومی و اختصاصی بشر را در بر می‏گیرد و به همین سبب است که نمی‏توانیم جامعه اسلامی جامعه‏ای بسته تصور کنیم، بلکه جامعه‏ای باز و آزاد است.

البته شکی نیست که محدوده باز بودن جامعه اسلامی، از مجرای ارزشهای اخلاقی، فراتر نمی‏رود، چرا که اسلام مجموعه‏ای است که تمام ارکان آن به یکدیگر مربوطند و یک پیکره واحد است. بنابراین اگر پیرامون یکی از ابعاد و یا یکی از مسائل اسلام سخن بگوییم، بی‏گمان بسیاری ابعاد و مسائل دیگر نیز به همراه آن، بیان خواهد شد. از این رو به بررسی مستقل هر یک از این مسائل نیازی نداریم. بر این اساس، آنچه گفته شد چهره کلی و یا مسیرهای کلی حرکت زن را در جامعه سیاسی اسلام مشخص می‏کند.

هیچ ارزشی در جهان ارزشها وجود ندارد که مربوط به انسان باشد، مگر آنکه هم مرد و هم زن در آن شریک می‏باشند.