جابه جایی قدرت در کاخ کرملین

دمیتری آناتولیویچ مدودیف پس از مراسم تحلیف در کاخ کرملین, پس از بوریس یلتسین و ولادیمیر پوتین رسما سومین رییس جمهوری روسیه در دوران جدید شد

سرانجام ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور سابق روسیه قدرت را به دیمیتری مدودیف از حزب روسیه واحد واگذار نمود.البته به عقیده بسیاری از کارشناسان مسائل روسیه،این جابه جایی حالتی صوری و تشریفاتی داشته و تغییری در معادلات سیاست داخلی و خارجی مسکو بوجود نمی آورد.....

به راستی پوتین و مدودیف چه تفاوتی بایکدیگر دارند؟شاید بتوان پاسخ این سوال را در چند جمله کوتاه داد.یکی اینکه پوتین به لحاظ سیاسی و بین المللی چهره ای شناخته شده محسوب می شود.دیگر آنکه مردم روسیه نسبت به پوتین دیدگاه کاملا مثبتی دارند و در نهایت اینکه پوتین در عالم سیاست تجربه بیشتری نسبت به مدودیف دارد.از این رو به نظر می رسد که مدودیف از پوتین به عنوان نخست وزیر جدید روسیه استفاده نماید.در صورتی که پوتین در کسوت نخست وزیری روسیه در آید،وی باردیگر به فرد اول کاخ کرملین تبدیل خواهد شد.به عبارت دیگر،جابه جایی قدرت در مسکو تاثیری بر جایگاه سیاسی پوتین نخواهد گذاشت.این همان مسئله ایست که موجب نارضایتی غرب شده است.آمریکا و تروییکای اروپایی تحولات داخلی روسیه را با وسواس خاصی دنبال می کنند.از نظر این کشورها،جابه جایی قدرت در روسیه تاثیری در اصلاح رویکرد تهدیدمحور غرب نسبت به کاخ کرملین نخواهد داشت.

هفته گذشته،دولت روسیه به نخست وزیری ویکتور زوبکوف پس از مراسم تحلیف رییس جمهوری جدید این کشور استعفاکرد. براساس قانون اساسی روسیه دمیتری مدودیف رییس جمهوری جدید روسیه حدود ده روزدیگر برای معرفی نخست وزیر جدید به دوما فرصت دارد. پیشتر ولادیمیر پوتین رییس جمهوری سابق روسیه با تصدی مقام نخست وزیری در صورت پیروزی مدودیف در انتخابات اخیر ریاست جمهوری موافقت کرده بود و امکان دارد از طرف مدودیف برای این مقام به دوما معرفی شود.

ویکتو زوبکوف از ۲۳شهریور ماه سال گذشته نخست وزیر روسیه بود و در این مقام جانشین میخاییل فرادکوف شده بود. وی بعنوان یازدهمین نخست وزیر روسیه در دوران جدید روز گذشته در آخرین نشست هیات دولت، عملکرد دولت در ۲۳۷روزگذشته را مثبت ارزیابی نمود. مراسم تحلیف دمیتری مدودیف ۴۳ساله بعنوان سومین رییس جمهوری روسیه هفته گذشته در تالار آندرویوسکی کاخ کرملین و با حضور بیش از ۲۴۰۰تن از مقامات لشگری و کشوری روسیه ، نمایندگان دوما و شورای فدراسیون و نمایندگان سیاسی کشورهای خارجی برگزار شد.

دمیتری آناتولیویچ مدودیف پس از مراسم تحلیف در کاخ کرملین، پس از بوریس یلتسین و ولادیمیر پوتین رسما سومین رییس جمهوری روسیه در دوران جدید شد.

دمیتری مدودیف ، در سمت معاون اول نخست وزیر روسیه بعنوان نامزد مورد حمایت ولادیمیر پوتین رییس جمهوری وقت در پنجمین انتخابات ریاست جمهوری روسیه در تاریخ دوم مارس ۲۰۰۸)دوازدهم اسفند (۸۶با کسب بیش از ۷۰درصد آرا رای‌دهندگان به پیروزی رسیده بود. ولادیمیر پوتین رییس جمهوری دو دوره متوالی روسیه طبق قانون مجاز به نامزدی در دوره سوم نبود و حمایت قاطع وی از دمیتری مدودیف برای تصدی پست ریاست جمهوری با توجه به محبوبیت پوتین نزد مردم روسیه، نقش مهمی در این پیروزی داشت.

مدودیف پس از انتخابات آذر ماه گذشته دومای روسیه از سوی رهبران چهار حزب روسیه واحد، روسیه عادل، کشاورزان و نیروی شهروندی برای پنجمین انتخابات ریاست جمهوری روسیه نامزد شده بود. رییس جمهوری جدید روسیه در دو سال اخیر مسوولیت اجرای چهار طرح ملی روسیه شامل آموزش، مسکن، کشاورزی و پزشکی را که برای پیشبرد آنها دهها میلیارد دلار از بودجه تخصیص یافته برعهده داشته است. مدودیف همچنین ریاست ستاد انتخاباتی ولادیمیر پوتین در انتخابات ریاست جمهوری روسیه در سالهای و را برعهده داشت.

آنچه مسلم است اینکه پوتین و مدودیف از اکنون به عنوان دو مکمل سیاسی در راس معادلات حزب روسیه واحد ایفای نقش خواهند نمود.مسلما در خلالاین ایفای نقش مشترک شاهد بروز اختلاف سلایقی آشکار میان این دو خواهیم بود.این اختلافات در صورت پیروزی دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۸ ایالات متحده آمریکا تشدید خواهد شد.در این صورت می توان به جرات ادعا کرد که پوتین و مدودیف در مقابل سیگنالهای آمریکا پاسخها و واکنشهای یکسانی بروز نخواهند داد.

در عین حال ،برخی تحلیلگران اروپایی معتقدند که طی سالهای آینده شاهد تغییرات زیادی در سیاست داخلی و خارجی روسیه خواهیم بود و بر این اساس ،اختلافات عدیده ای میان پوتین و مدودیف رخ می دهد.

در این راستا ، “آلن بلوم” تحلیلگر فرانسوی و کارشناس مسائل روسیه معتقد است:

“ چنانکه “مدودوف” به عنوان رئیس‌جمهور روسیه بر سر کار آید، تفاوتی در قدرت روسیه ایجاد خواهد شد و این تفاوت آن است که گروهی قدرت را میان خود تقسیم خواهند کرد.

ممکن است روسیه پس از روی کار آمدن مدودوف ، در قبال غرب اندکی نرمش از خود نشان دهد. بطور مثال این امکان وجود دارد که تنش‌های شدید مسکو با گرجستان کاهش یابد اما روحیه ملی‌گرای سیاست روسیه همچنان ادامه خواهد یافت.پوتین در تلاش است کنترل نفت و گاز را همچنان حفظ کند و از آن به عنوان سلاحی قدرتمند برای حفظ منافع روسیه استفاده کند.اما مسلما مدودوف به هیچ وجه ابزار دست پوتین نمی‌شود و قدرت وی در برخی مسائل بسیار زیاد خواهد بود.»

البته تحلیل ارائه شده توسط آلن بلوم تا اندازه ای غیرواقع بینانه است،زیرا پوتین به واسطه پشتوانه مردمی موجود،سعی دارد رفتارهای مدودیف را با استراتژیها و خواسته های خود همسان سازد.البته ممکن است این همسان سازی سخت باشد،اما غیرممکن نخواهد بود.مردم روسیه همچنان پوتین را به عنوان بانفوذترین سیاستمدار این کشور می شناسند و نسبت به تداوم حضور وی در راس معادلات سیاسی مسکو اصرار دارند.

لازم به ذکر است که براساس نتایج یک نظرسنجی، محبوبیت عمومی ولادیمیر پوتین در آخرین روزهای هشت سال ریاست جمهوری وی در روسیه به۸۵درصد رسید که نسبت به ماههای پیش ۲۰درصد افزایش یافته است.

طبق این نظرسنجی که توسط بنیاد افکار عمومی روسیه به عمل آمده است، محبوبیت دمیتری مدودیف رییس جمهوری منتخب روسیه و جانشین پوتین نیز به ۷۱درصد افزایش یافته است. محبوبیت عمومی مدودیف در دو ماه اخیر حدود ۱۰درصد افزایش یافته است که علت آن اعلام تداوم سیاست پوتین توسط این شخص اعلام گردید.

در عین حال،مواضع کلی سیاست خارجی روسیه با جابه جایی قدرت در کاخ کرملین تغییر نخواهد کرد.به عنوان مثال،پوتین تصریح نموده است که موضع مسکو در مورد استقلال کوزوو تغییر نمی‌کند و از نظر روسیه، کوزوو هنوز بخشی از صربستان محسوب می‌شود و استقلال این منطقه غیر قابل قبول است.

ولادیمیر پوتین ، چندی پیش پس از دیدار و گفت‌وگو با کنستاندینوس کارامانلیس، نخست وزیر یونان اعلام نموده است:

“ معتقدیم که اعلام تک جانبه استقلال کوزوو غیر قانونی و مغرضانه است. نمی‌توانیم از این ایده که استقلال کوزوو به رسمیت شناخته شود، حمایت کنیم.

اگر بعضی از کشورهای دنیا تسلیحات برای این منطقه پرمناقشه مهیا نمی‌کردند و به آنها قول استقلال نمی‌دادند، این موضوع به هیچ وجه اتفاق نمی‌افتاد. رییس جمهور روسیه همچنین در این دیدار خواستار تعهد و پایبندی کامل به قوانین بین‌المللی از طرف مجامع بین‌المللی شد. وی خاطر نشان کرد که پایبندی به این قوانین باعث می‌شود کشورهای بزرگ احساس امنیت کنند. روسیه به شدت با استقلال کوزوو مخالفت کرده است، این در حالی است که آمریکا با این طرح موافقت کرده است. این رد حالیست که بسیاری از کشورهای اروپایی نیز در راستای حمایت از استقلال کوزوو و تحدید قدرت کاخ کرملین گام برداشته اند.

سعید سبحانی