چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

روز دختران را می شناسید


روز دختران را می شناسید

زن و مرد جایگاه یکسانی دارند و جزای نافرمانی و یا ارتکاب جرم برای زن سنگین تر از مرد نیست

زن و مرد جایگاه یکسانی دارند و جزای نافرمانی و یا ارتکاب جرم برای زن سنگین تر از مرد نیست. در دورانی که میان ملل متمدن و غیرمتمدن موجود در دنیا، زن از جایگاهی پایین تر و پست تر از مرد برخوردار بوده و او را چیزی حد وسط بین انسان و حیوان می‌پنداشتند و حقوق و موقعیتش را نادیده می‌انگاشتند، کتاب آسمانی قرآن و دین مبین اسلام ظهور یافته و حیثیت و ارزش زن را به او بازگرداند. در این مجال برآنیم تا مبحث روز دختر و فلسفه ی وجودی آن را از زبان شما جویا شویم و بدانیم به نظر شما آیا واقعا روز دختر برای تشکر و احترام به دختران این مرز و بوم است؟!...

سایه می‌گوید: «من یک دختر کرد هستم... یک ایرانی! یادم نیست اولین بار کی شنیدم دختر با پسر فرق دارد، احتمالا این اختلاف زیاد برایم مهم نبوده، خیلی از همبازی‌های دوران کودکی و دوستان مهدکودک و آمادگی‌ام از "جنس دیگر" بودند؛ هیچ وقت تصور نکردم آنها از من برترند! اما نمی‌فهمیدم چرا مادربزرگم به همه تازه‌عروسهای فامیل می‌گفت: "خدا ان شاء الله یک پسر کاکل زری بهتان بدهد! برایم عجیب بود که چرا من باید به یک مدرسه بروم و همبازی دوران آمادگی‌ام به یک مدرسه دیگر؟ من باید مقنعه سر کنم اما او نه!»

اولین دعواها برای دفاع از زن بودن از همان موقع شروع شد. «پسرا شیرن مثل شمشیرن... دخترا موشن مثل خرگوشن!»

این جمله موجب یک کتک‌کاری فیمینیستی با پسرها شد. هنوز صورت برافروخته‌ی مادرم را به یاد دارم که با اخم می‌گفت: «مگر دختر با پسر دعوا می‌کند؟ تو نمی‌دانی چقدر زشت است یک دختر با پسر کتک‌کاری کند؟!» (و البته چندتا فحش درشت دیگر)! به خودم که آمدم دیدم بازی تیم مورد علاقه‌ام را نمی‌توانم ببینم، یا اسم ایرانم را توی استادیومهای داخلی فریاد بزنم. الان احساس درک سرخوردگی این موضوع خیلی کمرنگ شده، اما مطمئنم برای آن دختر نوجوان پر شر و شور تحملش سخت بود.

هنوز پا به دبیرستان نگذاشته بودم که یک روز دبیر پرورشی گفت: «زنها نمی‌توانند رئیس جمهور بشوند!» پرسیدم: «برای چه؟!» جواب گرفتم چون در قانون اساسی اینطور است. «چرا؟!»

دبیر پرورشی که اتفاقا ظاهر بسیار موقر و منطقی‌ای داشت به شوخی گفت: «فکر کن می‌شود کار یک کشور را تعطیل کرد به خاطر اینکه خانم رئیس جمهور رفتند مرخصی زایمان! یا سفر به یک کشور دیگر را بخاطر اینکه شوهرش نمی‌گذارد برود خارج لغو کرد؟!»

من هم با عصبانیت گفتم: «خانم! ببخشید، اما هیچ کدام از اینها دلیل نمی‌شود، حتما باید این قانونها را درست کرد.»

دبیر هم گفت: «سایه! خیلی از پستها هستند که با اینکه ظاهرا محدودیت قانونی ندارند، اما باز هم به زنها سپرده نمی‌شوند؛ مثلا: وزارت، سفارت، ریاست مجلس و ریاست...»

آن روز چیزی درونم شکست که حتی خودم هم صدای شکستنش را نشنیدم. من چه فرقی با پسر همسایه دارم؟! یعنی مادربزرگ هم به همین خاطر دعا می‌کرد که همه پسر داشته باشند؟! نه... دنیای مادربزرگ بسیار کوچکتر از آن بود که به این چیزها فکر کند. حتما این آرزو سینه به سینه و نسل به نسل به مادربزرگ رسیده بود. بعدها فهمیدم نه تنها در قانون اساسی، بلکه در قانون مدنی و عرصه‌های اجتماعی هم تفاوت میان زن و مرد بسیار است و متاسفانه این تفاوت به شکل آشکاری به نفع "جنس دیگر" است.

"جنس دیگر"ی که هیچ گاه برای من جنس دیگری نبود، اما ضوابطی می‌خواست از وی "دیگر" برتری بسازد تا من آنکه را که باید در کنار خود داشته باشم، در مقابل خود تصور کنم! اما واقعیت توانایی‌ها به گونه‌ای دیگر است؛ صندلی دانشگاه‌ها پر از دختران هم سن و سال من است که عمدتا نمرات بهتری نیز می‌گیرند.

من درست یا غلط سه مشکل عمده دارم:

۱) فردی از جامعه هستم و به عنوان یک شهروند شاهد زیر پا گذاشته شدن حقوق شهروندی خود و دیگرانم!

۲) زن هستم و به این سبب محدویت مضاعف را تحمل می‌‌کنم!

۳) مردها از ساده لوحی برخی از زنان استفاده کرده و با چیزهای جزئی مثل همین "روز دختران" سعی در پنهان کردن استثمار نو خود دارند. درحالی که روز زن را به روز مادر محدود کردند و روزی از من درآوردی به نام روز مرد در ولادت حضرت علی را در مقابل این روز علم کردند، معلوم است که این قشر برتر کوته‌فکر، هنوز معنا و فلسفه‌ی روز زن را درک نکرده‌اند.

مرتضی در این باره می‌گوید: «چه کسی گفته زنها مظلومند؟ به خدا مردها مظلومند؛ همیشه هم همینطور بوده. اما مشکل اینجاست که این زنها آنقدر باهوش و زرنگ هستند و ما مردها آنقدر با صداقت، پاکدل و زلال که به خود ما هم قبولانده‌اند که زنها مظلومند. مثلا همین که ما روز دختر داریم ولی روز پسر نداریم از مظلومیت ما مردهاست...»

سجاد معتقد است اگر روز زن از روز دختر جدا شود یک افتراق است. وقتی روز دختر ایجاد می‌شود، گروه‌های سنی الف، ب، ج برای مادرانشان شاخ و شانه می‌کشند؛ در نتیجه یک فضای بد تربیتی ایجاد می‌شود. او می‌گوید: «چه کسی گفته روز پسر نداریم؟! روز ولادت حضرت علی اکبر روز پسر است!» سجاد ادامه می‌دهد: «به نظر من اول باید ستونهای خانه و نگاه به زن در سطح جامعه و تاریخ درست شود؛ و گرنه روزهایی مثل روز دختر و یا پسر برای درگیر کردن ذهن من و شماست و غافل کردن ما از مسائل اصلی!»

سمیه در این باره می‌گوید: «از اول خلقت دخترها را زنده به گور می‌کردند، پیامبر آمد و گفت زنده به گور نکنید. اما ای کاش زنده به گور می‌شدیم! الان مردها به شیوه‌ی مدرن ما را زنده به گور می‌کنند؛ با این تفاوت که با گذاشتن روزهایی به اسم روز دختر سعی در توجیه حرکت خود دارند و متاسفانه موفق هم بوده‌اند.»

مصطفی معتقد است: «دیگر در تقویم جایی برای روز پسر باقی نگذاشته‌اند،» او ادامه می‌دهد: «شاید کسانی که این روز را روز دختر نامیده‌اند، برای سواستفاده و بستن دهان دختران بوده است؛ اما نمی‌شود به طور یقین بر این فرضیه پافشاری کرد.»

در قرآن کریم مردان و زنان با القاب مساوی و همسان یاد شده‌اند که بر نقش و جایگاه هر یک در جامعه و مساوی بودن آنان در اصل تکلیف تاکید دارد.

«ان المسلمین و المسلمات و المؤمنین و المؤ منات والقانتین و القانتات و الصادقین و الصادقات و الصابرین و الصابرات و الخاشعین و الخاشعات و المتصدقین و المتصدقات و الصائمین و الصائمات و الحافظین لفروجهم و الحافظات و الذاکرین الله کثیرا و الذاکرات اعدّ لهم مغفره و اجرا عظیما» - احزاب، آیه ۳۵

«ان المصدقین و المصدقات و اقرضوا الله قرضا حسنا یضاعف لهم و لهم اجر کریم» - حدید، آیه ۱۸

در بعضی از آیات قرآن می‌توان به برتری زن بر مرد استنباط نمود که این امر وظایف آنان را نسبت به جامعه سنگین‌تر می‌نماید.



همچنین مشاهده کنید