این زنان تنها

نگاهی به فیلم میگرن

سینمای اجتماعی زنانه سالهاست که به نوعی سعی دارد هویت مستقل خود را حفظ کند و همواره با رویکرد خاص پرده ای از معضلات اجتماعی زنان را کنار بزند.

مشکلات ریز ودرشتی که بعضا در میان مسائل کاملا مردانه جامعه معاصر گم می شوند. مانلی شجاعی فرد با ساخت فیلم میگرن سعی داشته است به نوعی سینمای اجتماعی رخشان بنی اعتماد را الگو قرار دهد .اما تلاش او برای ساخت اثری زنانه با همه سختگیری که در انتخاب بازیگران مطرح به کار برده است با توفیق چندانی روبرو نمی شود.

فیلم اگر چه سعی دارد با تدوین متوالی زندگی سه همسایه نمونه ای از زندگی زنان جامعه معاصر را تصویر کند اما در عمل نوع پرداخت این آدمها و بعضا حفره هایی که در فیلمنامه به چشم می خورد، تصویر موفقیتآمیزی را بر پرده بازسازی نکرده است .در این بین بازی پانتهآ بهرام به دلیل عدم شخصیت پردازی درست، به هیچ وجه به دل نمی نشیند که این امر برای بازیگری چون بهرام عقب گرد به حساب میآید. هنگامه قاضیانی هم با همه تلاشی که در ترسیم زن مدرن و تحصیلکرده اما به شدت خشک داستان بکار برده باز هم بازی او شباهت زیادی به فیلم به همین سادگی دارد.در عین حال تلاش فیلمساز برای مقایسه بین زندگی دو زن تحصیلکرده و خانه دار قابل ستایش است. می ماند تصویر زندگی خانواده سوم که شامل مادر و مادربزرگ و نوه است. گویی شجاعی فرد این خانواده را تنها برای ایجاد فضایی طنزآمیز و گرفتن تلخی اثر در داستان اصلی قرار داده است. فیلمنامه کار که نوشته خود شجاعی فرد است در بسیاری از لحظات کاستی هایی دارد مثلا زن سختگیری که هفت سال است در تنهایی زندگی می کند چگونه با یک برخورد به مردی اعتماد کرده و پیشنهاد خانه او را می پذیرد.

آیا بیننده صرفا به دلیل مبادی آداب بودن آن مرد باید بپذیرد که انسان خوبی است . یا بر سر دختر او چه آمده که بعد از جشن تکلیف دچار مشکلات متعددی می شود.

یا همسر محبوبه چگونه حاضر می شود بدون تحقیق یک شبه جلای وطن کند. در این بین فیلمساز به عمد سعی دارد که در ذهن مخاطب قیاسی بین زندگی زن خانه دار و تحصیلکرده ایجاد کند که اوج این امر در سکانسی که زن خانه دار از ارسال یک پیام الکترونیکی عاجز مانده و به کمک زن تحصیلکرده محتاج است، گنجانده شده است. شجاعی فرد سعی داشته کاستی های شخصیتی زنان در کنار تنهایی فردی آنها معنا پیدا کند . تنهایی که به نوعی همه شخصیتهای این قصه را درگیر خود کرده است. ازدختر ۹ سال گرفته تا پیر زن نود ساله همه به نوعی با فردیت عجیبی درگیر تنهایی هستند.

شاید به همین دلیل است که همه این زنان دچار میگرن می شوند و پنهانی قرص می خورند. سردردهایی که می تواند معضل تنهای شخصیتی آنها و عدم اعتماد به جامعه و به نوعی به خود را نشان دهد.

اولین اثر شجاعی فرد با همه کاستی هایی که در فیلمنامه و شخصیت پردازی دارد، از لحاظ کارگردانی به عنوان کار اول نمره قبولی می گیرد.

قاب بندی های او در اکثر نماها قابل قبول از آب در آمده است. میگرن می توانست فیلم بهتری باشد اگر شجاعی فرد، داستان زندگی یکی از این زنان را به تنهایی و با تفصیل و ذکر نکات بیشتری تصویر می کرد.

نویسنده : سیده مریم مطلب پور