۱۵ بهمن ـ ۴ فوریه ـ تیراندازی به شاه در دانشگاه تهران و پیامدهای آن

۱۵ بهمن سال ۱۳۲۷ در دانشگاه تهران ، مقابل ساختمان دانشكده حقوق ، به سوی شاه كه درمراسم پانزدهمین سالروز آغاز بنای دانشگاه تهران در محل امروز شركت كرده بود تیراندازی شد و در …

۱۵ بهمن سال ۱۳۲۷ در دانشگاه تهران ، مقابل ساختمان دانشكده حقوق ، به سوی شاه كه درمراسم پانزدهمین سالروز آغاز بنای دانشگاه تهران در محل امروز شركت كرده بود تیراندازی شد و در ناحیه صورت (پشت لب ) اندك جراحتی به او وارد آمد .به نظر برخی مورخان ، این رویداد بهانه آغاز مداخله علنی شاه در كار حكومت قرار گرفت كه ۳۰ سال طول كشید و هر روز بر ابعاد آن افزوده شد.

از آغاز بهمن ماه صدای اعتراض به قرارداد نفت انگلستان و ایران از گوشه و كنار كشور به گوش می رسید ؛ روزی نبود كه در این زمینه در مجلس نطقی ایراد نشود و روزنامه ها به ویژه نشریات احزاب ملی گرا و چپ مقاله ننویسند . صدای این اعتراضها از دوم بهمن كه مهندس رضوی كرمانی نماینده مجلس و ازمعترضین به قرار داد نفت از دست یك سرهنگ كتك خورد رساتر شده بود و روز ۱۴ بهمن دانشجویان دانشگاه تهران دست به تظاهراتی وسیع زده بودند و خواستار لغو قراردادنفت و هرگونه امتیازی شدند كه به انگلستان داده شده بود.روز ۱۵ بهمن هم اعضای حزب توده و چپگرایان دیگر به مناسبت سالروز مرگ دكتر ارانی موسس احزاب كمونیستی در ایران كه در سال ۱۳۱۸ در زندان در گذشته بود و كمونیستها مدعی بودند كه مقتول شده بود اجتماع وسیعی برپا داشته بودند و در این شرایط ، شاه به دانشگاه رفته بود !.

در جریان تیراندازی به سوی شاه كه از فاصله نزدیك صورت گرفت ، تیرانداز( ناصر فخر آرایی ) متقابلا هدف گلوله قرار گرفت و كشته شد.

تیرانداز به عنوان « خبرنگار ــ عكاس » روزنامه در مراسم حضور یافته بود و از جیب او كارت روزنامه پرچم اسلام به دست آمد و بعداعلام شد كه عضو حزب توده هم بوده است.

در پی این واقعه ، شاه به بیمارستان انتقال یافت ؛ درتهران حكومت نظامی اعلام شد و دستگیری مخالفان از جمله معترضان به قرارداد نفت آغاز گردید كه یكی از دستگیر شدگان آیهٔ الله كاشانی بود . شورای وزیران همان شب حزب توده را غیر قانونی اعلام كرد و لایحه مربوط را به مجلس دادكه تصویب شد و سپس دستور دستگیری سران و گردانندگان این حزب صادر گردید .ازآن پس تا مدتی هركس از دیگری دلخوری داشت اورا به عنوان توده ای « لو! » می داد.

كار به اینجا خاتمه نیافت و شاه خواستار اختیارات بیشتری شد و چون قانون اساسی اجازه نمی داد دستور انتخابات مجلس موسسان داده شد و این مجلس اختیارات شاه را به همان گونه كه خواسته بود افزایش داد و از آن پس این اختیار را به دست آورد كه بتواند مجلس را هم منحل كند و ....