شب، زنبیل سیاهی است

● سعیده اصلاحی
● مولف: گابریلا میسترال
● مترجم: فواد نظیری
● ناشر: مروارید
گابریلا میسترال را نخستین بار حسینعلی هروی در مجله کیهان ماه شماره اول خرداد۱۳۴۱ به زبان فارسی معرفی …

سعیده اصلاحی

مولف:

گابریلا میسترال

مترجم:

فواد نظیری

ناشر:

مروارید

گابریلا میسترال را نخستین بار حسینعلی هروی در مجله کیهان ماه شماره اول خرداد۱۳۴۱ به زبان فارسی معرفی کرد.

این مجله فقط سه شماره زیر نظر زنده یاد جلال آل احمد به چاپ رسید و سپس توقیف شد.

گابریلا یک معلم دبستان روستایی و برنده جایزه نوبل در ادبیات شیلی بود. او نخستین فرد آمریکایی لاتینی دریافت کننده جایزه نوبل ادبیات و یگانه زن آمریکای لاتین است که برنده این جایزه تا این زمان بوده است.

نام اصلی اش لوسیلا گودنی دآلکایاگا بود. او پس از دریافت گواهینامه آموزشی در مدارس مختلف شیلی در مقطع متوسط به آ موزش پرداخت و به نام مستعار گابریلامیسترال مشغول کار گردید.

این نام برگرفته از نام “آرکانخل گابریل” به معنی بادهای سرد و خشک جنوب فرانسه است.

او با دریافت جایزه ملی شعر شیلی مورد توجه وزیر آموزش شیلی قرار گرفت و به مدیریت مدارس همگانی در پونتا آرناس و تموکو منصوب شد.

“پابلونرودا” شاعر ملی شیلی در۱۶ سالگی از شاگردان مدرسه “میسترال” بود. “میسترال” به عنوان دستیار وزیر آموزش مکزیک راهی این کشور شد و مجموعه مقالات جذاب “تدریس برای زنان” را در مکزیک تالیف کرد.

نام کتاب های شعر او: ویرانی، نازکدلی، بریدن و چرخشت است. او در دانشگاه های مختلف و نامی تدریس کرد و به سمت کاردار شیلی در “مادرید”، “لیسبون”، “ناپل” و “لس آنجلس” خدمت کرد و در سال۱۹۵۷ در نیویورک درگذشت.

بر سنگنوشته گورش می خوانیم: آنچه روح برای جسم انجام می دهد همان را شاعر برای مردم خود به جای می آورد.

این جمله آوای جوهره “میسترال” است و ارتباط ذاتی او با همه مردمان پیرامونش.

او واقع نگر و اسطوره گراست که برای بی صدایان و خاموشان سخن می گوید. سرچشمه این صدا، نیروی ضد فرد گرایانه ای، برخاسته از آگاهی میسترال است. آگاهی از رنج های دردبار مسیح... و شناختش از ماهیت پالایشگر آن ...

اوزنی فروتن بود با رفتاری خاضعانه و شخصیتی یگانه، متون شعری میسترال، اکثرا بیانگر جغرافیای شیلی، محدوده “الکی ولی” و حاصلخیزی شمال است. متنی که ادعای ما لکیت قلمرو کیهان و جهان را دارد. او هماهنگ با تصویر یک زن روستایی در گویش زبان در آمریکای لاتین، زبانی آفرید که به زعم شاعر شیلی “انریک لیتین” بدون پیشینه، بدون مکتب قبلی و بدون وارث بود.

زبان او در شعر، نثر و مقالات مطبوعاتی دارای صلابت رازناک سنت شعری یهودی- مسیحی است و پدیده های زمینی: طبیعت، جهان، سرخپوستان و فرهنگ زنانه را با همه همسازی و ناهمرایی در اختیار می گیرد و در عین حال حس عمیق مدرنیسم را به نمایش می گذارد.

او با نهفتن طغیان در زیر نقاب یک آموزگار دبستانی، هویت نیرومند شاعرانه خویش را به عنوان یک معلم آفرید.

چهره ای سنتی که دانش را با دیگران قسمت می کند و از خودگرایی امتناع می کند و زبانی به دور از زبان پرتکلف دوران گذشته ابداع نمود.

میسترال نوعی جادوگر شهودی بود، زنی خردمند که خرد او حاکی از جستجوی درون اوست.

نوشته های او شامل: شعر، نثر، حاشیه نویسی، داستان هایی برای خواندن به صدای بلند، لالایی های کودکانه، متون سیاسی و نقد ادبی است.

کتاب “شب، زنبیل سیاهی است” گزیده ای است به ترجمه “ماریا جاکت تی” و نخستین تلاش برای ترجمه طیف وسیع کارهای میسترال است.

گردآمده از مجموعه شهرهای او لالایی های کودکانه و گزینه ای از کارهای خاص. با انتخاب آن دست از متونی که نشان دهنده تنوع و تازگی دستاورد سنگین ادبی اوست.

همچنین گزیده ای از شاخص ترین نمونه های نثر او نیز به آن اضافه شده است.

این مجموعه خواننده را به شناخت جهان تغزلی شاعر رهنمون می شود. به اقالیم درد و اندوه او به فضاهای عشق و سودای او با همه زلالی و شادمانی شعرش همچنان که خودش می گوید:

“... نوشتن، مایه دلخوشی من است، همیشه روح مرا تسکین می دهد و مرا با کودکی معصوم و لطیف به سان روز ... متبرک می کند.”