به رمضان شاد نیازمندیم

نمی دانم تاریخچه این که شیعه و به خصوص ایرانیان, علاقه مندند در مناسبت های عزاداری مذهب را و شعائر مذهبی را مطرح کنند از کی و کجا شروع شده است

نمی‌دانم تاریخچه این که شیعه و به خصوص ایرانیان، علاقه‌مندند در مناسبت‌های عزاداری مذهب را و شعائر مذهبی را مطرح کنند از کی و کجا شروع شده‌ است. خیلی‌ها ریشه آن را در اصرار تشیع بر مظلوم بودن می‌دانند که عامل بقاء شیعه بوده است.

اما گذشته از این که این سنت چه پیشینه‌ تاریخی داشته، به یقین در دوران ما به خصوص برای جوان‌ها که شادی کردن بخشی از وجود آنان است، باید دین شاد و زیبا را به آنها معرفی کرد. نمونه بارز این اختلافات ماه رمضان است. در همه‌ی کشورهای اسلامی و به خصوص در کشورهای عربی، رمضان شادترین ماه‌هاست.

مهم‌ترین سریال‌های طنز در شبکه‌های مختلف جهان اسلام برای ماه رمضان تولید می‌شود. از اواسط ماه شعبان مسابقه‌ تبلیغات در تلویزیون‌های جهان اسلام شکل می‌گیرد. شخصیت‌های معروف طنز‌پردازی در کشورهای عربی هستند که سرمایه‌ سریال‌های رمضانی هستند. کشورهایی مثل سوریه و مصر مهم‌ترین شبکه ساخت به قول عرب‌ها مسلسلات رمضانیه و یا همان سریال‌های ماه رمضان خودمان شناخته می‌شوند.

خیابان‌های اصلی همه‌ کشورهای اسلامی چراغانی است. حتی خوانندگان معروف پاپ عرب هم مهم‌ترین فصل کارشان ماه رمضان است که در تلویزیون‌ها تبلیغ می‌کنند. مثل ما که زولبیا را فقط شیرینی ماه رمضان می‌دانیم، در کشورهای اسلامی عربی و غیر عربی شیرینی‌های متنوعی فقط در ماه رمضان تولید می‌شود. بعد از ظهرها برای افطار و شب‌نشینی‌ها صف طولانی در برابر شیرینی فروشی‌ها ایجاد می‌شود و آنها معمولاً پخت شیرینی‌های عادی را در ماه رمضان تعطیل می‌کنند. در لبنان با آن که یک سوم آن مسیحی هستند، آن‌قدر سایه شادی‌های رمضان سنگین است که تمام مناطق لبنان، حتی بخش‌های مسیحی‌نشین‌ آن و یا تلویزیون‌هایی که مربوط به مسیحیان است، دارای فضای متفاوت و شادی می‌شود.

یکی از رسم‌های دیگر عربی خیمه‌های ماه رمضان است. در مناطق مختلف شهرهای معروف، خیمه‌های بزرگی در ماه رمضان برپا می‌کنند که مردم در آن تا پاسی از نیمه شب به شنیدن موسیقی و کشیدن قلیان و خوردن شام و تنقلات و شیرینی می‌پردازند. ورودیه‌ این خیمه‌ها در ماه رمضان گران‌تر از رستوران‌های خوب است. گاهی آن‌قدر در برنامه‌های لیالی رمضان در موسیقی و رقص و شادی افراط می‌شود که با بیانیه‌های پرهیز دهنده و خشم‌آلود رهبران دینی هم رو‌به‌رو می‌شود.

اگر اهالی دنیای مجازی روزهای قبل از رمضان سری به وب‌سایت‌های عربی بزنند،‌ درست مثل قبل از نوروز ما با انبوهی از کارت‌های تبریک مواجه می‌شوند که مسلمانان برای حلول ماه رمضان برای یکدیگر می‌فرستند.

در روزهای اول تا سوم رمضان بیشتر مردم مسلمان عرب و غیر عرب وقتی به یکدیگر می‌رسند با گفتن کلمه‌ «رمضان کریم» تبریک تبادل می‌نمایند. در حقیقت رمضان برای جهان اسلام عید یک ماهه‌ همگانی است؛ حتی برای آنها که خیلی پای‌بندی‌های عملی دینی ندارند. این اتفاق می‌تواند در ایران هم صورت بگیرد. وقتی سری به تالارها بزنید، حتی مجالس عروسی معمولاً در ماه رمضان انجام نمی‌شود؛ به نوعی رمضان مرادف با ماه محرم و صفر تلقی می‌شود. اگر رمضان در ایران نیز مثل سایر کشورها جشن یک ماهه تلقی شود و دست‌اندکاران، جامعه را به این کار تشویق کنند، هم می‌توانیم یک مناسبت طولانی شاد داشته باشیم؛ و هم باور می‌کنیم رمضان شاد به اهمیت‌سنت دینی روزه و تجلیل مذهبی از ماه رمضان کمک فراوانی خواهد کرد.

محمد علی ابطحی