نقش مدیریت شهری در سلامت شهروندان

اگر مسئله آلودگی هوا را که مطمئنا عامل مهمی است, کنار بگذاریم, بسیاری از خصوصیات محله و شهر ماست که به گفته محققان می تواند در ارتقای سلامت ما و حتی پیشگیری از بیماری ها مؤثر باشد

تا به حال فکر کرده‌اید محیط شهری ما چطور می‌تواند در سلامت ما مؤثر باشد؟

اگر مسئله آلودگی هوا را که مطمئنا عامل مهمی است، کنار بگذاریم، بسیاری از خصوصیات محله و شهر ماست که به گفته محققان می‌تواند در ارتقای سلامت ما و حتی پیشگیری از بیماری‌ها مؤثر باشد.

مطالعه تازه محققان دانشگاه میشیگان یکی از تازه‌ترین مطالعات انجام شده در مورد تأثیر فضاهای شهری بر سلامت شهروندان است.

در این مطالعه مشخص شده که برخی عوامل شهری مانند دسترسی به پارک‌ها و سالن‌های ورزشی، همچنین وجود فروشگاه‌هایی که بتوان به راحتی از آنها میوه و سبزیجات تازه و مناسب خریداری کرد، باعث می‌شود که شهروندان ساکن آن محله، کمتر از سایرین به سمت دیابت نوع۲ پیش بروند.

در این مطالعه، همچنین میزان دسترسی به حمل‌ونقل عمومی نیز ارزیابی شده و مشخص شده این عامل نیز می‌تواند افراد را از وضعیت پیش‌دیابتی، دور نگه دارد؛ چرا که باعث می‌شود مردم کمتر از وسیله نقلیه شخصی استفاده کنند و همین احتمالا باعث می‌شود چند قدم بیشتر از زمانی که با خودروی خودشان جابه‌جا می‌شوند، پیاده بروند.

فضاهای سبز بیشتر در محله‌ها هم، علاوه بر نقشی که در تلطیف و پاکیزه کردن هوا دارند و شاید این عامل به طریقی بتواند روی کاهش احتمال وضعیت پیش‌دیابتی تأثیر داشته باشد، در میزان فعالیت، پیاده‌روی و ورزش‌های گروهی مردم هم مؤثر بوده است.

اما یکی از مهم‌ترین مسائلی که در این نظرسنجی از مردم سؤال شده و معلوم شده در سلامت آنها نقش دارد، مسئله پیاده‌روهای خیابان‌هاست. باور کنید یا نه، در مناطقی که مردم پیاده‌روها را برای پیاده‌روی مناسب و خوشایند توصیف می‌کردند، آزمایش‌ها نشان داد که مردم سالم‌تر هم هستند.

در این مطالعه از شاخصی به نام میزان مقاومت به انسولین استفاده شده است؛ شاخصی که در واقع نشانگر وضعیت پیش‌دیابتی است.

نتایج این مطالعه نشان می‌دهد طراحی هوشمندانه و صحیح فضاهای شهری، ‌اعم از فضاهای ورزشی، فضای سبز، پیاده‌روها، و نیز سامان‌دهی مناسب وسایل نقلیه عمومی و فروشگاه‌های عرضه میوه و سبزیجات تازه و سالم، می‌تواند تا ۱۷ درصد احتمال مقاومت به انسولین را در افراد با وضعیت بهداشتی و سن و جنس مشابه پایین بیاورد.

البته این مطالعه، که در شماره ژانویه نشریه اپیدمیولوژی منتشر شده، از لحاظ موضوع چندان تازگی ندارد.

پیش از این نیز مطالعاتی در آمریکا نشان داده بود نوجوانانی که در نزدیکی محل زندگی آنها یک پارک وجود دارد، بیشتر تمایل به ورزش و پیاده‌روی دارند و کمتر چاق می‌شوند.

یک نظرسنجی دیگر در دانشگاه واشینگتن نشان داده که زندگی در محله‌های با سطح اقتصادی پایین‌تر، باعث می‌شود احتمال چاقی و اضافه‌وزن افراد بالاتر برود؛ به این صورت که شیوع چاقی در افرادی که در محله‌های اندکی فقیرتر زندگی می‌کرده‌اند، ۳۰ درصد بوده، در حالی که در محله‌هایی که قیمت خانه‌ها بیشتر بوده، حدود ۵ درصد مردم چاق بوده‌اند.

این نتایج هم، احتمالاً تأیید‌کننده همین مطالعه و شاید ایده‌دهنده برای آن بوده است؛ چرا که در محلاتی از شهر که فضاهای سبز عمومی بیشتری وجود دارد، ‌قیمت خانه‌ها معمولا بیشتر است.

اما این مطالعه جدید تمام این عوامل را با جزئیات کامل بررسی کرده و می‌تواند راهنمای خوبی برای مدیران فضاهای شهری باشد تا با بهینه کردن این طراحی، در جهت ارتقای سلامت شهروندان بیشتر موفق باشند.