تجدید نظر در شیوه پخت و پز

شما که مسئولیت پخت و پز غذای خانواده را به عهده دارید، حتماً می‌دانید که تصمیم‌گیری در مورد شیوه پخت غذا تا چه حد بر سلامت اعضای خانواده اثر دارد.

بنابراین در اینجا به نکاتی در زمینه شیوه‌های پخت و نوع روغن مصرفی اشاره می‌کنیم تا شما خود، آگاهانه تصمیم بگیرید و به آن عمل کنید.

انواع شیوه‌های پخت

آب پز و بخارپز کردن:

در این شیوه ماده غذایی با آب جوش یا بخار پخته می‌شود.

کباب پز کردن:

پختن غذا روی شعله مستقیم را کباب‌پز کردن می‌گویند که باید ماده غذایی را نازک کرد تا حرارت آتش به همه قسمت‌های آن برسد.

سرخ کردن:

این شیوه به دو صورت سرخ کردن عمیق (غوطه‌ور شدن ماده غذایی در روغن) و سرخ کردن سطحی یا تفت دادن (چرب کردن کف ظرف) است.

سرخ شدن ماده غذایی در روغن باعث افزایش چربی و انرژی غذا می‌شود. برخی موادغذایی در حین سرخ کردن، مواد مغذی خود را از دست می‌دهند به عنوان مثال: سبزی‌ها بر اثر سرخ کردن در مقایسه با جوشاندن، مقدار بیشتری ویتامین از دست می‌دهند.

همچنین سرخ کردن گوشت موجب از دست دادن مقداری از ویتامین «ب» موجود در آن می‌شود، به همین دلیل بهتر است مواد غذایی، کمتر با روش سرخ کردن پخته شوند.

از طرفی آب‌پز، بخارپز و کباب پز کردن به حفظ موادمغذی موجود در غذا کمک می‌کند.

غذاهای سرخ شده چه ضررهایی برای سلامتی دارند؟

- طولانی شدن هضم غذا

- کاهش جذب موادغذایی موجود در غذا

- از بین رفتن مواد مغذی و برخی ویتامین‌های موجود در ماده غذایی

- افزایش میزان چربی دریافتی از طریق غذای سرخ شده

- افزایش چربی‌های بد در خون

- افزایش رسوب چربی در رگ‌ها

- افزایش چاقی و اضافه وزن

- افزایش سکته‌های قلبی و مغزی

- ایجاد سلول‌های سرطانی در بدن

بدون روغن یا با روغن کم

- از روش‌های آب پز کردن، بخارپز و یا کبابی کردن برای پخت غذا استفاده کنید.

- سعی کنید از غذاهایی که نیاز به سرخ کردن یا تفت دادن ندارند استفاده کنید مثل مرغ آب پز، انواع آش‌ها، آبگوشت‌ها، سبزی‌پلو با گوشت، عدس‌پلو و...

- برای خوش طعم کردن غذاهای آب پز از ادویه‌های مختلف، سبزی‌های خشک، آبغوره، آبلیمو و... استفاده کنید.

- تفت دادن را جایگزین سرخ کردن سازید. به این منظور فقط کف ظرف را با روغن چرب کنید و ماده غذایی را در مخلوطی از آب خود غذا و روغن به‌طور مرتب زیر و رو کنید تا طعم و ظاهری مانند غذای سرخ کرده پیدا کند.

چرا باید هنگام سرخ کردن از روغن مایع مخصوص سرخ کردن استفاده کرد؟

اگر به دلایلی مجبور شدید از غذای سرخ‌کردنی استفاده کنید، بهتر است برای حفظ سلامتی از روغن مایع مخصوص سرخ کردنی برای سرخ کردن استفاده کنید زیرا؛

ـ روغن مایع مخصوص سرخ کردن نسبت به حرارت مقاوم‌تر است و دیرتر دود می‌کند.

ـحرارت دادن روغن‌های مایع معمولی سبب ایجاد مواد سمی و سرطان‌زا می‌شود.

ـ روغن مخصوص سرخ کردن کمتر جذب غذا می‌شود بنابراین مقدار مصرف روغن کاهش می‌یابد.

ـ مصرف دوباره روغنی که حرارت دیده است، ضرر دارد مگر این که روغن مایع مخصوص سرخ کردن باشد.

ـ بعد از سرد شدن روغن مایع مخصوص سرخ کردن باید روغن را صاف و آن را در ظرفی تمیز و خشک در داخل یخچال نگهداری کرد.

توجه:

روغن صاف شده را می‌توانید در همان روز و فقط برای دو بار استفاده کنید.

استفاده از روغن نباتی جامد در سرخ کردن و پخت غذا باعث ورود چربی‌های بد در بدن می‌شود و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی را افزایش می‌دهد.

چند نکته مهم

- از روغن مایع مخصوص سرخ کردن که دارای مهر استاندارد باشد استفاده کنید.

- پس از هر بار مصرف، در ظرف روغن را ببندید تا از ورود اکسیژن و فساد آن جلوگیری شود.

- اگر مقداری روغن از یک ظرف بزرگ مصرف شده باشد برای جلوگیری از تند شدن آن بهتر است باقی مانده روغن را در ظرفی کوچکتر بریزد و در آن را کاملاً ببندید تا روغن کمترین تماس را با هوا داشته باشد.

- برای سرخ کردن از حرارت ملایم استفاده کنید.

- روغن مصرف شده را نباید دوباره به ظرف اصلی روغن برگردانید.

- از قراردادن روغن در کنار شعله گاز خودداری کنید زیرا حرارت گاز موجب تسریع در فساد روغن می‌شود.

- هر روغن وقتی زیاد حرارت ببیند، ماده خطرناکی به نام آکرولئین در آن ایجاد می‌شود که حتی استشمام بوی آن نیز برای سلامت خطرناک است.