نگاهی به نمایش‌ «مالی ‌سویینی»

این روزها اگر به تالار انتظامی در خانه هنرمندان سر بزنید، شاهد نمایشی خواهید بود با نام «مالی سویینی» به نویسندگی براین فری‌یل و کارگردانی شیما فرهمند.
نمایش مالی ‌سویینی …

این روزها اگر به تالار انتظامی در خانه هنرمندان سر بزنید، شاهد نمایشی خواهید بود با نام «مالی سویینی» به نویسندگی براین فری‌یل و کارگردانی شیما فرهمند.

نمایش مالی ‌سویینی اثری دراماتیک است درباره مالی، دختری که از بدو تولد دچار نابینایی شده و اینک به خواست همسرش فرانک تصمیم می‌گیرد برای معالجه نزد ماهرترین جراح چشم برود.

این خط داستانی به خودی خود می‌تواند موقعیت جذابی برای روایت ماجرای دختری که از ده‌ماهگی بینایی‌اش را از دست داده، اما در دنیایی از گُل‌ها بزرگ شده و نام تک‌تک آنها را می‌داند، فراهم کند.

ابعاد متفاوتی که این بستر موضوعی در اختیار کارگردان می‌گذارد، در شرایط مطلوب و با اندکی هوشمندی از جانب خالق نمایش باید به اثری دست‌کم متوسط با لحظه‌هایی دیدنی تبدیل می‌شد، ولی متاسفانه در نمایشی که شیما فرهمند کارگردانی کرده، چنین اتفاقی نیفتاده و فرصت استفاده از یک متنِ خوب در عمل از دست رفته است.

پُربیراه نیست اگر کیفیت ضعیف تئاتر مالی سویینی را ناشی از ضعف کارگردانی آن بدانیم. به‌طور معمول، چنین نمایش‌هایی که بیشترین اطلاعات و پیشرفت داستانی را با اتکا به گفتارهایی خارج از دیالوگ و به صورت فاصله‌گذاری در اختیار مخاطب می‌گذارد، به تصویرسازی و میزانسن‌های دقیق و منطقی در چنین لحظه‌هایی نیاز دارد، اما اینجا کارگردان با تلاش در وفاداری به متن نمایشنامه، محصول نهایی را به اثری تخت ، با ابتدایی‌ترین ایده‌ها تبدیل کرده که نه جذابیت دیداری دارد و نه ارزش زیبایی‌شناسانه در ساختار تئاتر.

دنیایی که کارگردان بر صحنه خلق کرده، سر و شکلی تک‌بعدی و دور از چالش‌های لازم در اجرای چنین متنی دارد. در حالی‌که کارگردان در ساده‌ترین شکل اجرایی می‌توانست مونولوگ‌های اغلب طولانی و روایت‌های یک‌سویه را از کار حذف و برای آنها تصویرسازی کند؛ اتفاقی که در این نمایش نیفتاده تماشاگر هرچه بیشتر از دنبال‌کردن کار خسته شود.

نمایش در ‌ موارد دیگر امتیازهای مثبتی کسب می‌کند، از جمله طراحی صحنه (آرین کشیش‌زاده) و استفاده مناسبی که از دکور شده است.

فضای سفیدی که طراح صحنه در نمایش ایجاد کرده، علاوه بر محیط‌های مطب پزشک و بیمارستان، اشاره‌ای کنایی است به معصومیت و پاکی مالی که با وجود سرگردانی در دنیایی از تاریکی، روحی لطیف و سرشار از عشق و امید به زندگی دارد، اما جای تاسف دارد که هرچه طراحی صحنه نمایش خوب است، به همان اندازه طراحی نور به نمایش لطمه‌زده است.

در میان بازی بازیگران نیز بازی محسن بهرامی و دنیا نصر در نقش‌های دکتر رایس و مالی سویینی قابل‌توجه‌اند، گرچه می‌شد از این سطح فراتر و بهتر باشند.

بازی ابوذر ساعدی در نقش فرانک متاسفانه دلچسب و درست از کار درنیامده و بیشتر از آن‌که تصویری از شوهر لوس مالی باشد، با اجرای بدِ ساعدی روی اعصاب مخاطب است.

احمدرضا حجارزاده