رازهایی از شریعت و حقیقت دین

بسیاری دین و شریعت و دین اسلام با شریعت اسلامی را یکی می پندارند، که به هیچ وجه چنین نیست. اسلام همچون هر دین دیگری دارای وجوه مختلفی است که شریعت تنها بخش کوچکی از آن را تشکیل …

بسیاری دین و شریعت و دین اسلام با شریعت اسلامی را یکی می پندارند، که به هیچ وجه چنین نیست. اسلام همچون هر دین دیگری دارای وجوه مختلفی است که شریعت تنها بخش کوچکی از آن را تشکیل می دهد. روح و حقیقت دین اسلام ورای شریعت است و هر شریعتی تنها بدان سبب در دین گنجانده شده که اشاره ای به حقیقتی در دین بنماید و گرنه هیچ ارزشی نخواهد داشت. شریعت انگشت اشاره ای است به سوی حقایق دینی که چون حقیقت آن آشکار شد، اشاره شریعت باید دیگر کنار رود و اگر آن با حقیقت دین خلط شود، خطر ظاهرپرستی و سنت پرستی، پیروان آن دین را تهدید می کند.

قرآن یکی از دقیقترین توضیحات را برای این شرایط به کار می برد. جایی که پیروان سایر ادیان ابراهیمی از محمد می پرسند که اگر دین آنان را نیز قبول دارد، پس چرا شریعتی متفاوت با آنان را انجام می دهد. قرآن می فرماید که برای هر قومی شریعتی قرار داده است. دقت کنید، شریعت را به قومیت نسبت می دهد. با توجه به این که اسلام دینی است جهانی که برای قومی خاص نیامده است، این نشان از آن دارد که شریعت اسلام از یک طرف تنها بخشی از دین اسلام است و از طرف دیگر شامل هم حقیقت دین و هم رسالت جهانی و فراقومی و نژادی آن نیست. به عبارتی، شریعت وابسته به زمان و مکان قومی است که برایشان آمده است، اما شریعت اشاره و تنها اشاره به حقیقتی نیز دارد که درباره هر دستور شرعی می توان بازشناخت. وظیفه و رسالت ما در عصر کنونی است که این حقایق را بشناسیم و برطبق آن ها عمل کنیم. هنگامی که به روح و حقیقت دین پی برده شد و عمل شد، دیگر نیازی به اجرای شریعت نیست، اگر حقیقتاً به کنه آن پی برده ایم. من در مقالات بعدی در خصوص تک تک شرعیات و حقیقت پشت آن ها سخن خواهم گفت و به تجزیه و تحلیل شان خواهم پرداخت.

دکتر کاوه احمدی علی آبادی

دکترای فلسفه و ادیان از تگزاس آمریکا