آسیب سلولی

ساختاروعملکرد بدن و تغییرات عملکردی آن که در بافت و اندامهای آن به هر دلیلی به وجود آمده است از نظر میکروسکوپی و ماکروسکوپی بررسی می شود.
دروهله اول یک سلول غذا و اکسیژن را گرفته …

ساختاروعملکرد بدن و تغییرات عملکردی آن که در بافت و اندامهای آن به هر دلیلی به وجود آمده است از نظر میکروسکوپی و ماکروسکوپی بررسی می شود.

دروهله اول یک سلول غذا و اکسیژن را گرفته آن را استفاده کرده وتبدیل به انرژی می کند و اکسیژن را نیز برای روند اکسیداسیون استفاده میکند در کل سلول باید بتواند ارتباط وهماهنگی و تعادل را در خود و همچنین با محیط حفظ کند که به آن هموستازیز می گویند (حفظ تعادل وهماهنگی سلولی در ارتباط با محیط اطراف) مثلا اگرمحیط اطراف سلول دارای آب کمی باشد غشای سلول اب خود را به دلیل فشار اسمزی از دست می دهد یا بلعکس با وجود آب زیاد ویکسری اختلالات در محیط سلول باز هم به دلیل فشار اسمز یا همان انتشار آب را جذب کرده و سلول ورم می کند. وآسیب سلولی موقعی است که این تعادل یا هموستاز به هم خورده که می تواند منشا» بیرونی یا استرس یا تغییرات فیزیکی و یا شیمیایی باشد و سبب آسیب سلولی شوند که بعضی از این آسیب ها برگشت پذیر وبعضی غیر قابل برگشتند .اگر آسیب در حدی باشد که نیروی حیاتی بدن بتواند آن را اورکام کند مثل آسیب آنزیمی ساده (بدون اشکال در دی ان ای) می شود .اما اگر آسیب زیاد باشد و دیگر نیروی حیاتی قادر به جبران نباشد باعث عدم هماهنگی و در نهایت مرگ سلولی می شود.

نرسیدن اکسیژن وخفگی سلول وایسکمی یعنی مختل شدن خونرسانی که سبب اختلال در رسیدن فاکتورهای مختلف از جمله تغذیه ای به سلول (مثل نرسیدن اسید چرب به سلولهای قلب و گلوگز به بقیه سلولها بخصوص سلولهای مغزی).

آسیب شیمیایی که اول روی غشا» اثر گذاشته وساختار آن را بهم می زند یعنی سبب بالا یا پایین رفتن آن شده که خود سبب دژنره شدن پروتئین ها شده ودر کل با اضمحلال غشا» سلول هر نوع ماده ای وارد سلول و یا سبب خروج مواد داخل سلولی می شود.

آسیب فیزیکی آسیب های فیزیکی که بسته به محل ومیزان آسیب سلولهای آن قسمت ضربه خورده وآسیب می بینند.

عفونت هم سبب آسیب سلولی می شود.

واکنش های ایمونولوژیکی یعنی با ورود آنتی ژنها(میکرب ها- باکتریها) یکسری گیرنده روی سلول به نام پادتن هستند (مثل گلبولهای سفید) که با آنها مقابله می کنند که مانند قفل و کلید عمل کرده و آنی ژنها را از بین می برند ولی گاهی این چرخه نمی تواند کاملا سبب از بین رفتن آنها شود وآسیب سلولی اتفاق می افتد.

مکانیسم آسیب سلولی شامل:

الف) درمواقع آسیب پاسخ سلول همه یا هیچ نیست بلکه بسته به شدت آسیب سلول یا می میمرد یا شروع به بازسازی خود می کند.

ب) واکنش سلول به آسیب بر اساس نوع سلول و ژنتیک و وضعیت سلول فرق می کند.

ج) آسیب به سلول می تواند به علت جمعی بودن و وابسته بودن آنها به هم به صورت آسیب جمعی وارد و تبدیل شود.

د) عملا عملکرد سلول دچار اختلال می شود سپس از نظر بیوشیمیایی بهم می ریزد.

مکانیسم شروع آسیب سلولی در یک واکنش بیوشیمیایی(تخریبی) چگونه است.؟

۱) از دست دادن انرژی= یعنی بواسطه کاهشATP که در اثر کمبود اکسیژن یا ماده اولیه می باشد.

۲) تخریب میتوکندری=که محل تنفس سلولی است برای تولید انرژی.

۳) اختلال متابولیسم کلسیم

۴) تغییرات درغشا»پلاسمایی

۵) تولید رادیکال آزاد میتواند هر چیزی باشد مثل تولید اکسیژن یا هیدروژن ،در واقع رادیکال آزاد یک الکترون آزاد دارد که در واکنش های بیوشیمیایی عملا باعث شروع تخریب خواهد شد وخوردن آنتی اکسیدان سبب جذب این رادیکالهای آزاد ودفع آنها می شود مثل توت فرنگی یا گوجه فرنگی یا ویتامین C

رادیکال آزاد سبب تخریب روی غشا» سلولی میشود -باعث تکه تکه شدن و تجزیه دی ان ای میشود- عملکرد واکنشهای ضروری و اولیه را از بین می برد یعنی رادیکال آزاد به پروتئین چسبیده و فرم فضایی و عملکرد آن را از بین می برد.

اگر اختلال در خون رسانی سریعا رفع شود دیگر روند تولید رادیکال آزاد وتخریب سلولی و واکنشهای التهابی صورت نمی گیرد و برگشت پذیر است بنابراین برگرداندن خون رسانی در اسرع وقت به بافت آسیب دیده بسیار مهم است و همچنین دادن اکسیژن که با این کار فشار خون را بالا ببرند تا بافتهای مویرکی در اثر کمی فشار خون دچار آسیب نشوند ومرگ سلولی اتفاق نیفتد.