جهانی شدن,چاپ را از رکود خارج می کند

اتحادیه چاپخانه داران تهران از ماه های آخر سال ۸۵ با تشكیل كمیسیون تعیین تعرفه, تلا ش هایی را برای تعیین قیمت های جدید در این حوزه آغاز كرد كه این تلا ش ها با آماده سازی این تعرفه و دریافت تائیدیه از هیئت مدیره و مجمع امور صنفی به اتمام رسیده و بزودی ابلا غ می شود

صدور مجوزهای بی‌رویه در حوزه چاپ و افزایش تعداد چاپخانه‌ها نسبت به كار موجود، اعضای صنف چاپخانه‌داران را در رقابتی معكوس قرار داده به طوری كه عده زیادی از چاپخانه‌داران زیر قیمت‌های تعیین شده توسط اتحادیه كار چاپ می‌كنند.

اتحادیه چاپخانه‌داران تهران از ماه‌های آخر سال ۸۵ با تشكیل كمیسیون تعیین تعرفه، تلا‌ش‌هایی را برای تعیین قیمت‌های جدید در این حوزه آغاز كرد كه این تلا‌ش‌ها با آماده‌سازی این تعرفه و دریافت تائیدیه از هیئت مدیره و مجمع امور صنفی به اتمام رسیده و بزودی ابلا‌غ می‌شود.

سه تن از اعضای این كمیسیون در اتحادیه چاپخانه داران; مشكلا‌ت قیمت‌گذاری در حوزه چاپ، علل عدم تعیین تعرفه‌جدید در سال‌های گذشته و راهكارهای خروج صنعت چاپ از بحران فعلی را بررسی كردند.

علی نیكوسخن و مصطفی‌تینای تهرانی، از اعضای هیئت مدیره اتحادیه چاپخانه‌داران تهران و محمدعلی اقبال، مدیر چاپ اقبال. حاضران این نشست بودند آنان برگزاری جلسات آموزشی برای چاپخانه‌داران را مهمترین راه خروج چاپ از رقابت معكوس معرفی و ورود صنعت چاپ كشور به بازارهای بین‌المللی ازجمله بازار كشورهای اروپایی و آمریكایی را كاری دسترس‌پذیر و عامل مهمی در نجات صنعت چاپ عنوان كردند.

بحث تعیین تعرفه‌های كاری یكی از چالش‌های مهم اهالی صنعت چاپ كشور است. اینكه اتحادیه چندسالی است تعرفه‌های جدید را تعیین نكرده علتش چیست و چه عواملی باعث شد اتحادیه از قیمت‌گذاری منظم باز بماند؟

ـ علی نیكوسخن: اتحادیه موظف است هر زمان تغییراتی در وضعیت عرضه و تقاضا رخ دهد و نیاز به قیمت‌گذاری باشد در این زمینه اقدام كند.

بنده كمی به عقب‌تر می‌روم تا توضیحی بدهم تا مسائل روشن شود. در سال ۷۴ گروهی متشكل از خود بنده، آقای صفایی، رییس وقت اتحادیه و آقای میریونس جعفری، مدیر چاپ جامی، مرحوم نوبان كه از حسابرس‌های صنعتی این رشته بودند به اتفاق; بررسی مقدماتی را انجام دادیم. بیشتر از شش ماه طول كشید تا یك حسابرسی صنعتی درباره چاپ انجام دادیم. در این حسابرسی برای یك چاپخانه ۶۶۹ پارامتر مختلف باید مورد بررسی قرار می‌گرفت تا قیمت واقعی چاپ استخراج می‌شد تا بتوان قیمت‌گذاری كرد. این كار را ما انجام دادیم اما در آن زمان تا مدتی تعرفه نوشته نشد چراكه هیئت مدیره آن زمان اعتقاد داشت تعرفه لا‌زم نداریم. در سال ۷۹ كه بنده در هیئت مدیره قبلی بودم بررسی كردیم براساس هزینه‌هایی كه در جامعه مطرح بود و براساس همین حسابرسی صنعتی; تعرفه‌هایی را تعیین كردیم كه تا سال ۸۲ باقی بود. در این سال احساس كردیم قیمت‌ها با واقعیت‌های روز بازار چاپ نمی‌خواند، با مجمع امور صنفی صحبت كردیم و طی صورتجلسه‌ای توافق كردیم تعرفه‌ها را تغییر دهیم كه مسئول این كار از طرف هیئت مدیره خود بنده بودم. تعرفه‌های ۸۲ هنوز هم مورد استناد چاپخانه‌داران است.

اینكه از سال ۸۲ تاكنون تعرفه‌ها را تغییر ندادیم چند علت داشت. یكی اینكه وزارت ارشاد یكسری مجوزهایی را صادر كرد كه در حقیقت چاپچی نبودند و باعث ایجاد رقابت‌هایی ناسالم از نظر قیمت شدند. ما دیدیم وقتی چاپخانه‌ها زیر قیمت تعرفه‌های ۸۲ كار می‌كنند صلا‌ح نیست تعرفه‌های جدیدی تعریف كنیم. بعد از اعتراضاتی كه از سوی اعضا مبنی ارزان بودن تعرفه‌ها ارائه شد در برج یك امسال در هیئت مدیره مصوبه‌ای داشتیم كه از صاحب‌نظرات و خبرگان صنف دعوت كنیم، ‌قیمت‌ها را بررسی كنیم و تعرفه‌های ۸۲ را اصلا‌ح كنیم.

الا‌ن چند سال است كه قیمت‌های چاپ مطابق با افزایش هزینه‌ها نیست. كاغذ، هزینه كارگر و بسیاری موارد با تورم افزایش یافته اما دستمزدهای چاپ بالا‌ نرفته. چند سال است كه صنعت چاپ درگیر این مشكل شده است.

ـ مصطفی‌تینای تهرانی: باید عرض كنم قیمت‌گذاری سال ۸۲ با مخالفت‌های برخی از همكاران مواجه شد، كسانی بودند كه همان قیمت‌ها را هم قبول نداشتند اما وضعیت بحرانی كه امروز هست آنروز هم وجود داشت. افرادی كه اشاره شد اهل این صنف نبودند اما وارد این كار پرتنش و پرزحمت چاپ شده بودند. این افراد بدون اینكه اطلا‌عات مورد نیاز را داشته باشند به امید اینكه بیایند و سودی ببرند وارد شده بودند و دست به هر كاری می‌زدند.

آن زمان هم قیمت‌ها نامتعادل بود، عده‌ای قیمت‌های تعیین شده را كم ارزیابی می‌كردند اما عده‌ای قیمت‌ها را رعایت نمی‌كردند. بحث درباره این مسئله بسیاری از بحث‌های دیگر صنعت چاپ را هم وارد ماجرا می‌كند، چاپخانه‌داری كه كار روزانه خود را دارد اما در كنار آن می‌خواهد كار خلا‌فی را هم چاپ كند، آن كار را با یك قیمت می‌زند و كار دیگر را با قیمت دیگری انجام می‌دهد. در حقیقت كار منظم خود را با قیمت كمی انجام می‌دهد تا حداقل درآمدی داشته باشد و از طرف دیگر كار خلا‌ف را با قیمت‌های گزاف چاپ می‌كند. وجود مواردی این‌چنینی قیمت‌ها را متلا‌طم می‌كند. آنچه امروز كارشناسان به عنوان تعرفه تعیین می‌كنند برای مدیر چاپخانه به عنوان كسی كه سرمایه‌ای را وارد كار تولید كرده مطلوب نیست. یك سرمایه‌گذاری مطلوب طبق جدول باید در زمان معینی بازدهی داشته باشد در چاپ دیگر بحث بازدهی سرمایه كنار رفته است. كسانی كه امروز در صنعت چاپ هستند بیشتر حیثیتی ایستاده‌اند زیرا در حوزه اقتصادی صرفه‌ای برای آنان مدنظر نیست. كسانی كه امروز در این صنعت هستند افرادی هستند كه سال‌هاست در این حوزه تلا‌ش می‌كنند و نمی‌توانند دل از این كار بكنند وگرنه فعالیت در حوزه صنعت چاپ توجیه اقتصادی ندارد. اهالی واقعی چاپ كه كارگرانی را تحت پوشش خود دارند نمی‌توانند به خاطر صرفه اقتصادی خود آنها را بی‌كار كنند، اینها تا پای آبروی خود ایستاده‌اند، صنعت چاپ اگر درآمد ندارد اما منزلت اجتماعی آن هنوز محفوظ است.

اما درباره اینكه چرا از سال ۸۲ تعرفه‌های جدید توسط اتحادیه اعلا‌م نشد، باید گفت دوستانی كه مایل بودند قیمت‌ها بالا‌تر باشد و به اتحادیه اصرار می‌كردند تعرفه‌های بالا‌تری را تعیین كند، باید درنظر داشته باشند كه این اتحادیه نیست كه تنها تصمیم‌گیر قیمت‌ها باشد. ما برهه‌ای را در وضعیت كشور داشته‌ایم كه مركز بررسی قیمت‌ها اجازه نمی‌داد ما یك ریال به این قیمت‌ها اضافه كنیم. دوستانی كه اعتراض می‌كردند قیمت‌ها مورد نظرشان نیست باید توجه كنند نهادها و ارگان‌هایی بر این امر نظارت دارند و اجازه این كار را نمی‌دادند. چون چاپ یك جایگاه ویژه‌ای دارد قیمت‌گذاری آن مشكلا‌ت دیگری را هم داشت.

آقای اقبال شما تصور می‌كنید وضعیت كنونی كه در آن چاپخانه‌داران در رقابتی معكوس در ارزانتر كار كردن رقابت می‌كنند; هستند چاپخانه‌هایی كه بدون مجوز كار می‌كنند یا تنها اعضای اتحادیه دخیل هستند.

ـ محمدعلی اقبال: این مسئله مربوط به رخدادهایی است كه بعد از انقلا‌ب در حوزه صنعت چاپ رخ داد. بعد از انقلا‌ب ورود سال‌های سال ورود ماشین‌آلا‌ت چاپ را ممنوع كردند و این صنعت درجا زد. بعد از آن مجبور شدند اجازه ورود بدهند. وام هم بود و عده‌ای ماشین چاپ آوردند و با دلا‌ر و بهره ارزان كار كردند بعد وزارت ارشاد به كارمندان خود به جای مزایا و سنوات مجوز چاپ داد، افرادی وارد این صنعت شدند كه بدون كمترین اطلا‌عی از اوضاع این صنعت هر نوع ماشینی را به كشور وارد كردند. بنده در این دوران ماشینی را دیدم كه سی سال است كارخانه‌اش ورشكسته شده و دیگر تولید ندارد.

یك چاپچی در ایران عاشق چاپ است. این افراد بهترین ماشین‌آلا‌ت را در اختیار دارند غیر از آن حاضر نیستند خریداری كنند اما عده‌ای نامطلع برایشان فرق نمی‌كرد، فقط داشتن ماشین چاپ از نظر آنها اهمیت داشت. اینچنین بود كه ایران به قبرستان ماشین‌آلا‌ت صنعت چاپ تبدیل شد. می‌شود گفت بی‌توجهی یا ناآگاهی; وضعیت را به‌گونه‌ای تبدیل كرده كه ورود ماشین‌آلا‌ت خوب و مدرن نیز به صرفه نیست. كسی كه یك میلیارد و دویست میلیون تومان ماشین وارد می‌كند باید روزی چقدر كار كند تا جواب بدهد؟ این دستگاه ده درصد استهلا‌ك دارد، چاپخانه‌دار باید حقوق دو اپراتور و یك كارگر مبتدی را بپردازند، حقوق مدیر چاپخانه، بیمه و مالیات را بپردازد. بیمه هم واقعا مشكل‌آفرین شده است. برای ده كارگر ماهی ۳۰۰ هزار تومان باید حق بیمه بدهیم. مالیات هم كه سالا‌نه ۲۰ درصد افزایش می‌یابد.

بنده در سال ۷۶ یك دستگاه تك ورقی وارد كردم، ۱۵ هزار تومان قیمت‌كار بود، زینك‌ها در نوبت بودند امروز ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان هم حاضرم بدهیم. بنده حسابرسی كردم پارسال به من گفتند شما ورشكسته پنهان هستید، نه تنها سوی نمی‌برید بلكه ماشین‌هایتان هم در حال مستهلك شدن هستند اما خبر ندارید. این وضعیت فعلی چاپ است. جواز بی‌رویه به افراد بی‌اطلا‌ع عامل اصلی آن است.

اگر بخواهیم عوامل ایجاد رقابت معكوس در حوزه چاپ را دسته‌بندی كنیم، به دو مورد اصلی می‌رسیم: عده‌ای ناآگاه وارد این صنعت شده‌اند و برای بازپرداخت‌وام‌های دریافتی و بدهی‌های احتمالی خود اقدام به انجام كار چاپ با قیمت‌های كمتر نمودند; علت دیگر هم افزایش هزینه‌هایی است كه از سوی دولت تحت عنوان مالیات، بیمه و عوارض صورت گرفته می‌شود. اما امسال چه اتفاقی افتاد كه اتحادیه پس از چند سال اقدام به قیمت‌گذاری می‌كند. آیا به قول شما ممانعت‌های دولتی كه از افزایش قیمت خودداری می‌كردند; رفع شده است؟

علی نیكوسخن: تصمیم به قیمت‌گذاری را سال گذشته اتخاذ كردیم. نهایتا در برج ده با مجمع جلسه‌ای گذاشتیم و توافق كردیم كه اتحادیه قیمت‌هایی را استخراج كرده و اعلا‌م كند.

اتحادیه سال به سال باید قیمت‌ها را بررسی كرده و اعلا‌م كند. ما سال ۸۵ وقتی دیدیم كه دوستان اعتراضات زیادی درباره پایین بودن نرخ تعرفه در نامه‌ها و گفته‌های خود مطرح می‌كنند اگرچه هنوز هم عده‌ای زیر تعرفه‌های سال ۸۲ كار چاپ می‌كنند تصمیم به این كار گرفتیم. این را هم باید بگویم كه تعیین این تعرفه‌ها هیچ ضمانت اجرایی ندارد.

---