نشریه طراحی اولیه

دیوید والتر, معمار, طراح و برنامه ریز شهری انگلیسی و استاد تمام دانشگاه کارولینای شمالی در چارلوت Chalotte آمریکا است او پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه نیوکاسل شمالی در سال ۱۹۷۲ میلادی, ۱۱ سال به طراحی و اجرا می پرداخت تا جایکه او جایزه ملی طراحی مسکونی وطرحی شهری انگلستان را برد

دیوید والتر، معمار، طراح و برنامه ریز شهری انگلیسی و استاد تمام دانشگاه کارولینای شمالی در چارلوت (Chalotte) آمریکا است. او پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه نیوکاسل شمالی در سال ۱۹۷۲ میلادی، ۱۱ سال به طراحی و اجرا می پرداخت تا جایکه او جایزه ملی طراحی مسکونی وطرحی شهری انگلستان را برد. در سال ۱۹۸۳ میلادی او به آمریکا مهاجرت و در دانشگاه های می سی سی پی، آرکانساس (Arkansas)، تگزاس و اوکلاهاما به تدریس پرداخت و در نهایت در سال ۱۹۹۰ میلادی جذب دانشگاه چارلوت گردید.

او کمک های بسیاری برای ایجاد برنامه ریزی های شهری جدید و همچنین طرح های موثر در رشد هوشمندانه نواحی ک ارولینای شمالی پایه ریزی کرد. والتر و همسرش لیندا لوئیس‌ بر‌اون مولف کتاب حاضر در سال ۲۰۰۴ و دو کتاب طراحی باهمستان (Designing Community: Charrettes, Master Plans and Form-based Codes) و کتاب ادارات آینده (The Future Office) در سال ۲۰۰۷ می باشند.

نظریه های شهرسازی آمریکایی و انگلیسی با ارجاعات تاریخی در کتاب تصویر شده است و اهداف، سیاستها و مقدمات طراحی برای برنامه ریزی باهمستان های جدید و توسعه مجدد همسایگی های موجود در آن تشریح شده است.

در این کتاب چگونگی تهیه نقشه های بهتر (و متعاقب آن مکان های بهتر) از طریق اصول اولیه طراحی شهری سه بعدی و ساختار فیزیکی محیط، شرح داده شده است. کتاب از پروژه های حرفه ای نگارندگان برای به تصویر کشیدن چگونگی تبدیل نظریه ها به تجربیات موثر و استفاده از ایده شکل شهری سنتی در طراحی و برنامه ریزی باهمستان های آمریکایی، تشکیل شده است. هدف اصلی کتاب سه بخش زیر است.

- تاکید و تمرکز بر برنامه ریزی سه بعدی

- ارائه مشخص و عملی از اینکه باهمستان ها چگونه باعث ارتقای فرآیند برنامه ریزی شهری می‌شوند.

- تصویری از نمونه های اجرایی و ایده های که به مرحله عمل رسیده است.

● بخش اول: تاریخ

▪ فصل اول: گمشدن مصداق‌ها و پیدایش معضل در شهرهای آمریکایی‌،‌ انگلیسی

چهار ویژگی اصلی طراحی شهرهای آمریکایی-انگلیسی بررسی و نظریاتی که در فصل‌های بعدی به آنها پرداخته می‌شود،‌ در این فصل معرفی می‌گردد. در ابتدا نگارندگان سعی در پاسخگویی به سوال معماران و برنامه‌ریزان جوان در خصوص ارزش تاریخ دارد. آنها می‌پرسند "چرا مطالعه تاریخ؟" "مطالعه رخدادها و قسمت دوم این فصل، ایده‌ها و نظریاتی که شهرهای کنونی را شکل داده و مفروضات معماران و برنامه‌ریزان مدرن، که نظریه‌ها و اجراهای دهه‌های میانی قرن بیستم را شکل دادند،‌ مطالعه شده است. مشکلات شهری امروز میراث ناخواسته بناهایی است که با این تفکر ساخته شدند. در اواخر دهه ۱۹۶۰ و دهه ۱۹۷۰، عدم موفقیت طراحی مدرنیستی،‌ منجر به وجود آمدن واکنش‌های ضدمدرنیستی گشت. ائتلاف این جنبش‌ها، باعث علاقه مجدد به فرم‌های سنتی شهری به ویژه در میادین و خیابان‌ها که صریحا توسط مدرنیست‌ها رد شده بود، گشت.

قسمت سوم، ‌جنبه‌های این جنبش ارتجاعی را مطالعه و دلایل این رجعت در گرایشات و کارهای ساخته شده منجر از آن بررسی می‌شود. در قسمت انتهایی به طعنه‌های زندگی کنونی ذکر می‌شود. در میان تجدید حیات و نوسازی شهرسازی سنتی در اطلاعات فن‌اوری و رسانه تحولی صورت گرفته که منجر به خلق دنیای مجازی گشت. با پدید آمدن باهمستان‌ها و فضاهای الکترونیکی که فضاهای شهری واقعی را تهدید می‌کنند، سطح طراحی شهری امروز چیست؟ آیا هنوز شهرسازی مبتنی بر ارائه زنده از فضاهای عمومی سنتی، کاراست؟

▪ فصل دوم:‌ شهرها، حومه شهرها و پراکندگی

در آینده جنگ اصلی برای پایداری شهرها در آمریکا با حومه شهرها خواهد بود. چنانچه آنها مشکل‌ترین عوارض سیاسی برای طراحی و ارتقای محیط را دارند. بنابراین بخش اعظم این فصل، اختصاص به یافتن کلاف سردرگم تاریخ شکل‌گیری حومه شهر و تاثیر آن در شهرهای امروز دارد. کتاب با ارائه نمونه‌های متعدد و ارتجاع متقابل بین توسعه حومه شهری در انگلیس و آمریکا در قرن نوزدهم و ذکر جزئیات تاریخی به تصور غلط شایع آمریکایی مبنی بر پدیده خاص حومه شهری پاسخ می‌دهد.

گسترش حومه‌ها از ابتدای قرن ۱۸ در انگلیس شروع شد و منابع متعدی شامل الهامات زیبایی شناسی و مسائل متاثر از شرایط اجتماعی و اقتصادی و ارزش‌های فرهنگیی در برهه‌های مختلف تاریخی آمریکایی- انگلیسی از ابتدای انقلاب صنعتی از پایه‌های اولیه شکل‌گیری حومه شهرهاست. آشنایی با جزئیات آنها کمک شایانی در درک شرایط حاضر خواهد گذاشت.

از زمان جنگ جهانی دوم، حومه شهرهای آمریکایی در مناطق مختلف و با الگوهای متنوع رشد یافتند. قسمت دوم این فصل تحولات محیط‌های آمریکایی از معنای مثبت حومه شهر تا تصویر منفی پراکندگی بررسی شده است. مشکلی که ماحصل گسترش پراکنده و توسعه کم تراکم در آمریکا منجر به شکل‌گیری جنبش رشد هوشمند (Smart Growth) گشت که عوامل اصلی آن در فصل سوم معرفی می‌شوند.

● بخش دوم: نظریه

▪ فصل سوم: شهرسازی سنتی، شهرسازی جدید و رشد هوشمند

قسمت اول این فصل، طراحی شهری جدید و نحوه تکامل آن در دو دهه آخر قرن بیستم، مرتبط با تفکرات مشابه شهری، از دو جنبه سابقه آمریکایی و رشته موازی آن در طراحی شهری اروپا تحلیل می‌شود. این تاریخ از شهرسازی سنتی شهر لاس وگاس، شهر آنتی تز سنتی، شروع می‌شود. تحلیل محیط کنار جاده و رشته‌های تجاری آمریکایی توسط ونتوری در کتاب از لاس وگاس بیاموزیم (۱۹۷۲) رویدادی مهم در زوال نظریه طراحی شهری مدرنیستی بود و بابی برای توسعه راه‌های جدید در شهرسازی آمریکا گشود.

در این فصل به صورت همزمان، توسعه سنتی همسایگی و توسعه بر مبنای ترافیک و امتزاج آن‌ها در خلق شهرسازی جدید مطرح می‌شود. به ویژه نظری بر برنامه محیطی برای توسعه محور ترافیکی و ارتباط آن با نگرش شهرمحور با عنصر اصلی نظریه طراحی شهری جدید، محافظت از مناظر روستایی و بومی دارد. این اتحاد از نگرش شهر روستا پیوند محکمی بین طراحی شهری جدید و جنبش رشد هوشمند در آمریکا پدید آورد. در قسمت دوم این فصل به تفکرات بنیادین جنبش رشد هوشمند و نقاط مشترک آن با طراحی شهری جدید در آمریکا پرداخته شده است.

▪ فصل چهارم:‌ تمهیدات و طرح‌ها، منابع طراحی شهری خوب

در این فصل، ایده‌های اصلی کتاب مطرح می‌شود. جوهر مکان و مکان بهترین ماحصل استفاده از شکل‌های شهری سنتی است. برای تصدیق این ایده، گواه‌هایی از مناطق روستایی می‌سی‌سی‌پی و منطقه فیرگراند نشبا (Neshba Country Fairgroung )، گوهر خودساخته در قلب حومه شهر، ارائه شده است. از این نمونه‌ها می‌توان ایده‌های اولیه بسیاری از چیدمان ساختمان‌ها در فضا و شکل "اتاق‌های شهری(Urban rooms) " گرفت.

فیرگراند به سه روش طراحی شهری ارائه شده در قسمت دوم این فصل شامل ریخت‌شناسی، شهرسازی خوش منظر و طراحی برای استفاده جمعی از فضا پایبند است. این ایده‌ها در مثلث فلسفی سنت‌گرایی، تجربه‌گرایی و عمل‌گرایی، ستون‌های اصلی تفکر غرب قرار گرفته و طراحی ملهم از مبانی فلسفی را تصویر می‌کند.

در قسمت آخر فصل، کتاب مجددا به نگاه انتقادی به شهرسازی سنتی مطرح شده در فصل اول بر‌می‌گردد. در نهایت تکذیب این نگاه انتقادی و طرح‌ریزی روش کاری عمل‌گرایانه برای طراحان شهری پیشنهاد می‌شود.

● بخش سوم: ‌اجرا

▪ فصل پنجم: مدیریت رشد،‌ کنترل توسعه و نقش طراحی شهری

در این فصل اشتراکات و افتراقات سامانه‌های برنامه‌ریزی در آمریکا و انگلیس مطرح می‌شود. بیشتر این اشتراکات در قلمرو نظریه‌های حرفه‌ای رخ می‌دهد. در هر دو کشور طراحان،‌ برنامه‌ریزان و طراحان شهری در موقعیت‌های مشابه از ایده‌های مشابه مدد می‌جویند. تفاوت در دایره فرهنگی و سیاسی،‌ تفکیک عمیق بین گرایش آمریکایی به حقوق انفرادی و گرایش انگلیسی و اروپایی به محصولات عمومی، است. در این فصل بعضی از این تفاوت‌ها برای شفاف کردن بسته‌های فرهنگی متفاوت به صورت مبسوط شرح داده شده است.

سپس دو تفاوت بنیادین دیگر بین نگرش آمریکایی و انگلیسی مطرح شده است. نخست، تمایز آمریکایی بین برنامه‌ریزی و منطقه‌بندی و دوم این حقیقت که در آمریکا هیچ نیرویی در قانون بیشتر از براوردن احتیاجات انسانی بر طرح‌ها مترتب نیست. بر خلاف آن در انگلیس طرح‌ها قانونا اسناد الزام آوری هستند در بخش آخر رابطه بین مقدمات طراحی شهری و تنظیم محیط ساخته شده، از طریق بحث تاریخی مقررات طراحی محور بررسی می‌شود.

▪ فصل ششم:‌ طراحی شهری در دنیای واقعی

طولانی‌ترین فصل کتاب به دامنه‌ای از زمین‌خواری شهرهای بزرگ آمریکایی در آینده تا به مکانیزم‌های ویژه طراحی باهمستان اختصاص دارد. نخست در این فصل، با نگاهی به چگونگب شکل‌گیری شهرهای امریکایی سوالاتی مطرح می‌شود. چه نوع شهرهایی در خلال دهه‌های اولیه قرن بیست و یکم،‌ مطابق شهرسازی آمریکایی ساخته شدند؟ چه نیروهای فرهنگی شکل‌دهنده مناطق شهری ملی بودند؟ برای پاسخ به این سوالات،‌ با نگاهی خوشبینانه اگر مقداریی عقلانیت حاکم شود، جریانی به سوی آینده شهری پایدار حرکت خواهد کرد. اما کتاب نگاهی بدبینانه در خصوص شانس ارتقا در سیاست ملی در جهت محیط‌های شهری و طبیعی در آمریکا دارد. نظارت آینده شهرهای آمریکایی احتمالا در شهرهااز سوی گرایشات مشارکت شهری و تجاری بیشتر از حکومت ملی خواهد بود.

● بخش چهارم:‌ مقدمه‌ای بر نمونه‌های موردی

در پنج فصل پایانی کتاب، به تفاوت‌های مهم و ذاتی بین تکنیک منطقه‌بندی آمریکایی در "مدیریت رشد" و رویه انگلیسی در "کنترل توسعه" با ارائه نمونه‌های موردی پرداخته می‌شود.

▪ فصل هفتم: منطقه، نمونه موردی ۱:‌ هسته، کارولینای شمالی

▪ فصل هشتم: شهر، نمونه موردی ۲:‌ شهر رالیق(Raleigh)، برنامه ناحیه‌ای کوچک ان سی آرنا (NC Arena)

▪ فصل هشتم:‌شهرک، نمونه موردی ۳: مورسویل (Moorresvill)، شمال کارولینا

▪ فصل نهم:‌ همسایگی، نمونه موردی ۴:‌ همسایگی هاینی – سیرین (Haynie - Ssirrine)، گرین ویل (Greenville)، کارولینا جنوبی

▪ فصل یازدهم:‌ بلوک، نمونه موردی ۵:‌ مرکز شهری، کرنلیوس (Corrnelius)،‌ کارولینای شمالی

علیرضا منعام - پژوهشگر دکتری معماری دانشگاه علم و صنعت ایران

سیده ندا قاضی زاده - پژوهشگر دکتری معماری دانشگاه تهران