بارداری با دیابت

بارداری همان قدر که یک اتفاق شیرین در زندگی یک زن محسوب می‌شود، می‌تواند انباشته از تنش عصبی هم باشد. زنان دیابتی که در سن باروری هستند معمولا دچار دیابت نوع ۱ هستند، ولی امروزه …

بارداری همان قدر که یک اتفاق شیرین در زندگی یک زن محسوب می‌شود، می‌تواند انباشته از تنش عصبی هم باشد. زنان دیابتی که در سن باروری هستند معمولا دچار دیابت نوع ۱ هستند، ولی امروزه به علت این‌که سن ابتلا به دیابت نوع ۲ در حال کاهش است ابتلای افراد جوان‌تر به این نوع بیشتر دیده می‌شود. البته نکته مشترک در هر دو نوع دیابت، سطح بالای قند خون است. برنامه‌ریزی برای بارداری در بیماران دیابتی باید چند ماه قبل از بارداری با مشاوره پزشکی جهت مشخص کردن ناهنجاری‌های ژنتیکی، مشاوره تغذیه و آموزش جهت نحوه تزریق انسولین، تعیین مقدار و نحوه فعالیت بدنی و استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری قند خون انجام گیرد. نکته مهم، کنترل قند خون ۳ ماه قبل از بارداری و ادامه آن در طول بارداری است بخصوص ۳ ماهه اول بارداری که اندام‌های جنین در حال تشکیل و رشد است.

اگر دیابت در یک خانم باردار بروز کند، دیابت بارداری نامیده می‌شود. طی یک بارداری طبیعی، تغییراتی در سطح هورمون‌ها رخ می‌دهد که در نتیجه آن، درافرادی که زمینه مساعد دارند، انسولین نمی‌تواند به درستی عمل کند و در نتیجه قند خون بالا می‌رود. دیابت بارداری معمولا با تولد نوزاد بهبود می‌یابد ولی میزان خطر بروز دیابت نوع ۲ در خانم‌هایی که مبتلا به دیابت بارداری می‌شوند بعدها نسبت به دیگران بالاتر خواهد بود و هم‌چنین احتمال ابتلا به دیابت بارداری در حاملگی‌های بعدی نیز بیشتر می‌شود.

عوارض ناشی از دیابت بارداری روی جنین عبارت است از: وزن بالای نوزاد هنگام تولد، کاهش قند خون نوزاد بعد از تولد که می‌تواند منجر به تشنج و کاهش سطح هوشیاری در جنین شود، ناهنجاری‌های ژنتیکی، سقط، زیادی مایع آمنیوتیک که خطر گیر‌افتادن بند ناف و خفه شدن جنین را بالا می‌برد، مشکلات تنفسی، زردی یا یرقان طولانی، میزان پایین کلسیم و منیزیوم و گرفتگی عضلات دست و پای نوزاد.

درمان و کنترل دیابت لازمه بارداری سالم و طبیعی است. برای رسیدن به این هدف باید تعادل و تناسب بین مصرف مواد غذایی، ورزش و تزریق انسولین برقرار شود:

۱) تغذیه مناسب، مصرف ویتامین‌ها و مراقبت از مادران بایستی قبل، حین و بعد از بارداری اجرا شود تا از بروز عوارض عصبی در نوزاد جلوگیری کند. از مهم‌ترین مواد لازم برای مادران باردار، اسید فولیک است که قبل از شروع بارداری برای کاهش ناهنجاری‌های جنینی بسیار موثر بوده و ترکیبات آهن بخصوص در زنانی که دچار فقر آهن هستند. اگر وزن بدن در شروع بارداری بیش از حد معمول باشد نباید وزن را کم کرد.

۲) ورزش در دوران بارداری بویژه در دیابت نوع ۲ به سلامت مادر کمک خواهد کرد. بهترین ورزش در دوران بارداری پیاده‌روی و شنا است و نباید ورزش‌های کششی سنگین انجام داد.

۳) در دوران بارداری باید از انسولین به جای داروهای خوراکی استفاده کرد. انسولین برای جنین مضر نیست و از طریق جریان خون به جنین منتقل نمی‌شود.

شیردادن به نوزاد مشکلی برای مادر و نوزاد ایجاد نمی‌کند.

دکتر مهرانگیز توتونچی