از تظاهر به روزه‌داری تا تظاهر به روزه‌خواری

«پس اگر رویگردان شدند تو را نگهبان
ایشان نفرستاده ایم و بر تو جز پیام رسانی نیست...».
سوره شوری، بخشی از آیه ۴۸.
شما تصور می کنید در قرآن وقتی خداوند می فرماید، کافران آیات خداوند …

«پس اگر رویگردان شدند تو را نگهبان

ایشان نفرستاده ایم و بر تو جز پیام رسانی نیست...».

سوره شوری، بخشی از آیه ۴۸.

شما تصور می کنید در قرآن وقتی خداوند می فرماید، کافران آیات خداوند را کتمان می کنند، یعنی این که بگویند، قرآن از طرف خدا نیامده است؟ این تنها یک شکل و البته شکل رو راست تر آن است. شکل شیادانه تر آن است که آیات قرآن و پیامبر اسلام را تصدیق کنید، ولی در عمل هر کجا قرآن را خلاف باورهایتان بیابید، با وجود آن بنا بر هر چیزی به غیر از قرآن بر روال گذشته عمل کنید: «و می گویند به خداوند و پیامبر ایمان آوردیم و فرمان بردیم، سپس گروهی از آنان بعد از این روی می گردانند و اینان مومن نیستند». سوره نور، آیه ۴۷.

روزه داری یکی از توصیه های قرآن است که همچون هر سفارش قرآنی و هر توصیه یا حتی امر واجب و حتی اصول و فروع دین، اجباری نیست، نه تنها بر بی ایمانان، که حتی برای ایمان آورندگان. هر کس آزاد است تا روزه بگیرد و یا نگیرد و شمایی که این همه حکم معامله با خدا سر داده اید، نکته کلیدی اش این است که اگر هر عمل دینی و فرضیه ای را انجام دادید، حق ندارید بر سر دیگران منت بگذارید و شما می دانید و پروردگار جهانیان. حتی حق ندارید که برای دلیل روزه خواری یا عدم انجام هر فریضه و واجب دینی، از کسی باز خواست کنید: «... جز این نیست که پیام رسانی بر تو و حسابرسی بر ماست». سوره رعد، بخشی از آیه ۴۲.

هر کس خواست روزه می گیرد و هر کس بنا بر هر دلیلی که برای خودش محترم است و هیچ ربطی به ما ندارد، می تواند روزه بخورد. اتفاقاً یکی از اهداف روزه داری، قوت بخشیدن به ایمان از طریق دیدن چیزی است که انسان بدان تمایل دارد، اما به سبب ایمان بر خود مسلط می شود و بر خواسته دل لجام می زند و از این طریق ایمان اش را تمرین داده و قوی تر می سازد. به عبارتی، شخصی اگر روزه داشت و دید که دیگران روزه خواری می کنند، نه تنها نقض غرض روزه داری اش نیست که محکی است برای ایمان قوی تر او. چنان که نگارنده هنگامی که کودکی بیش نبود، به همین طریق و با مشاهده بزرگسالان روزخوار بر ایمانش می افزود. یکی دیگر از اهداف روزه داری نیز مصرف کمتر غذا و انفاق آن به نیازمندان بود که متأسفانه تقریباً امروزه فراموش شده و حتی عمدتاً در دوران ماه رمضان، بیش از زمان عادی غذا می خورند. پس فکر نکنید، همین که ساعتی از رو را گرسنه ماندید، کافی است و روزه داری را به جا آورده اید.

دکتر کاوه احمدی علی آبادی

عضو هیئت علمی دانشگاه آبردین