تلاش برای حذف زنان از بازار کار

گاهی آدمی فکر میکند همه چیز خوب پیش می رود احساس می کنیم همه چیز دست به دست هم داده اند تا اوضاع از دیروز و امروز و همیشه بهتر و انسانی تر جلوه کند غافل از اینکه این خیال واهی , و زمان , زمان ِ یک فاجعه ی تاریخی است فاجعه ای که با قیافه ای مظلوم و دوست داستی وارد میدان میشود ولی بحران می آفریند و البته این بار نه از از نوع اقتصادی اش بلکه از نوع انسانی اش

گاهی آدمی فکر میکند همه چیز خوب پیش می رود . احساس می کنیم همه چیز دست به دست هم داده اند تا اوضاع از دیروز و امروز و همیشه بهتر و انسانی تر جلوه کند . غافل از اینکه این خیال واهی ، و زمان ، زمان ِ یک فاجعه ی تاریخی است . فاجعه ای که با قیافه ای مظلوم و دوست داستی وارد میدان میشود ولی بحران می آفریند! (و البته این بار نه از از نوع اقتصادی اش بلکه از نوع انسانی اش ) .

یکی از مواردی که میتواند لحظه ای شادمانی بر لبان بیافریند و سپس به فاجعه ای تاریخی منجر شود لایحه ی کاهش ساعت کار زنان است .

مشاور وزیر صنایع و معادن در امور زنان از ارائه ی لایحه ای خبر داده که از دیدگاه برخی منتقدان تکمیل کننده ی طرح هایی چون افزایش مرخصی زایمان ، بومی گزینی دانشگاه ها ، سهمیه بندی جنسیتی مراکز آموزش علی ، کاهش سال تحصیلی دختران و ایجاد رشته دانشگاهی خانه داری است . این منتقدان میگویند دولت نهم با تنظیم این لایحه تکاپوی جدیدی را برای هدف قدیمی خود آغاز کرده است ، هدفی که قرار است به خانه نشین کردن زنان و حذف آنها از عرصه های اجتماعی منجر شود .

در نگاه نخست سئوالی که در ذهنمان شکل میگیرد این است : هدف از کاهش ساعت کار زنان چیست و این لایحه چرا و بنا بر چه توجیهی پیشهاد شده است ؟

این را خوب می دانیم که تلاش برای کاهش ساعت کار ِ کارگران ، پیشینه ای طولانی داشته و نه تنها کارگران ِ ایران بلکه کارگران ِ کل جهان بارها برای دستیابی به ساعت کاری ِ تعدیل شده و انسانی تر دست به اعتراضاتی زده اند که در برخی کشور ها تا حدودی به خواسته هایشان دست یافته اند و مهم تر از هر چیزی باید این را بدانیم که کاهش ساعت کار چرا تنها برای زنان مطرح شده و چرا مردان را از این قاعده مستثنی کرده اند ؟ آیا تنها زنان در خور این نگاه انسانی ترند و یا اصلاً این نگاه انسانی نبوده و یک ایده ی هدفمند از پیش تعیین شده و برای رسیدن به اهداف خاصی است ؟

رئیس هیئت مدیره اتحادیه کارگران آزاد ایران"جعفر عظیم زاده" نیز با ارائه ی این لایحه به مجلس مخالفت است (( کاهش ساعت کاری ِ کارکران خواست همیشگی ما بوده ولی باید دید اعمال این قانون با چه هدفی صورت میگیرد. در این لایحه یک نگاه تبعیض آمیز پررنگ دیده میشود. نگاهی که به روشنی میگوید زنان ضعیف هستند و به همین دلیل به آنها امتیاز داده شده است. بنابر این وقتی این نگاه در محیط های کاری شکل بگیرد ، بدون شک در عرصه های دیگر اجتماعی هم اعمال میشود))

در واقع جعفر عظیم زاده میخواهد سیری را در مقابل دیدگان ما به تصویر کشد که در آن تاریخ مجدداً به گذشته باز میگردد. گویی که از همین چند پله ی ابتدایی سقوط میکنیم به اولین گام ِ حرکت ....... نه کمی هم عقب تر..... عقب تر...... بازگشت به قرون وسطا ....... ماقبل نوزایی ..... آنجا که نه از مدرنیته خبری بود و نه از رنسانس و خردورزی و........

اصلاً گاهی آدم فراموش میکند که درون مدرنیته زندگی میکند البته اگر به آن رسیده باشیم!

این است که زن امروز باید فاجعه ی تاریخی را در مقابل دیدگان خود ببیند ، حس کند و آگاه باشد . آیا تاریخ هنوز این را به اثبات نرسانده که زنان نیز پا به پای مردان و عده ای از آنها حتی فراتر از مردان میتوانند در اجتماع حضور یافته و کار ِ هدفمند مفید و انسان ساز داشته باشند ؟

بدون شک آدمی به این نکته آگاه است که کار جوهره ی انسان را میسازد ، به افکار آدمی شکل می بخشد و زندگی را از رکود و سستی دور میکند ......... اما این تنها بخشی از ماجراست ........

استقلال اقتصادی که زن میتواند با استفاده از حضور در اجتماع و کار بیرون از خانه بدست آورد از بزرگترین دستاورد های او برای رهایی از زیر یوغ استثمار تفکرات و ابزار های مرد سالار خانواده و جامعه می باشد........... گذشته از کاهش توان مالی خانواده ها در تامین هزینه های زندگی و لزوم کار هر دو عضو خانواده ( زن و مرد ) ، استقلال اقتصادی زن در شرایطی که ابزارهای گوناگونی برای محدودیت زنان وجود دارد امری ضروری و لازم به نظر می رسد .

تا هنگامی که تکیه ی زن در اقتصاد بر همسرش باشد دیکتاتوری مرد سالاری و نگاه های تبعیض آمیز فزونی خواهد یافت .

زهرا اشراقی فعال حقوق زنان و نوه ی امام خمینی در مصاحبه ای با اعتماد ملی این لایحه ی دولت را چنین بررسی کرده : " هدف این است که با کاهش ساعت کاری زنان ، آرام آرام کارفرماها به جایی برسند که از نیروی زنان استفاده نکنند چون دولت نمی تواند رک و راست بگوید زنان را به کار نگیرید . دولت نهم سعی می کند کاری کند که وابستگی زن به شوهرش بیشتر شود ، شاید چون واهمه ی عجیبی از پیشرفت زنان دارد...... "

الهه کولایی استاد دانشگاه نیز در مصاحبه با اعتماد ملی به نکته دیگری اشاره می کند او توضیح داد تقاضای اشتغال زنان با بیکاری هیچ ارتباط مستقیمی ندارد " آمار بانک جهانی نشان میدهد در کشور های شمال اروپا که تعداد زنان شاغل در بیرون از خانه بالاست آمار بیکاری پایین است و بر عکس در کشور های جنوب اروپا که تعداد کمتری از زنان در بیرون از خانه کار می کنند بیکاری بیشتری به چشم میخورد " و از این موضوع نتیجه میگیرد که بیکاری هرگز نتیجه ی اشتغال زنان نیست بلکه ثمره ی ناکار آمدی کسانی است که باید زمینه ی اشتغال را فراهم کنند .

حقیقتا این همه تلاش برای حذف زنان از جامعه و محروم کردن آنها از محیط های کاری و حرفه ای چیست ؟ چه تفکراتی در پشت این لایحه ها موج میزند و آیا طرح آنها انجام وظیفه ی نوع دوستی است ؟

بله ! فکر میکنم تا به حال دریافته باشیم که از کدامین فاجعه صحبت میکردم .

زنان جامعه باید از پیش آگاه تر باشند چرا که بر افکندن پایه های تفکراتی مردسالارانه – تفکراتی که زن را نه در جایگاه یک انسان بلکه در جایگاه جنس دوم مینگرد- نیاز به آگاهی هرچه تمام تر نسبت به حوادث جامعه حضور گسترده ی زنان در اجتماع و استقلال فکری و مالی زنان دارد .

زن جنس دوم نیست . زن موجودی آزاد و اجتماعی است . انسانی است که میخواهد رشد کند ، کار کند و بارور شود و توانمندی ها و باورهای خویش را به اثبات برساند .

زن امروز راهی طولانی پیش رو دارد ...... راهی که می تواند او را در جایگاه انسانی اش به نمایش بگذارد ...

ندا میان دشتی

توسط انجمن فرهنگی هنری سایه

http://saayeh.mihanblog.com