اقتصادی مهم به نام گردشگری

در دنیای امروز ورود تکنولوژی های جدید بستر مناسبی برای گسترش سریع این عناصر فرهنگی در سراسر جهان ایجاد کرده است اگر در دوران گذشته برای آشنایی با فرهنگ یک کشور و ایجاد تعاملات فرهنگی نیاز به گذر زمان و هزینه های قابل توجه بود, امروزه با استفاده از تکنولوژی در کوتاه ترین زمان ممکن می توان با فرهنگ های مختلف و متنوع آشنا شد در جوامع انسانی عناصر فرهنگی و آداب و رسوم هر قومی نقشی بنیادی در شکل دهی تمدن, هویت و روابط اجتماعی آن جامعه دارد این سنت ها و عناصر فرهنگی نقش تعیین کننده ای در رفتار ها و تصمیمات اقتصادی یک جامعه ایفا می کنند و می توانند عامل بسیار مهمی در رشد و شکوفایی اقتصاد باشند در ادامه بیشتر بخوانید

امروزه بسیاری از کشورها، از همین سنت ها و آداب و رسوم باستانی به عنوان یک فرصت و سرمایه به منظور ایجاد درآمد و اشتغال استفاده می کنند. به عنوان نمونه یکی از این سنت ها جشنی است که امروزه به نام هالووین معروف شده است. بیش از دو هزار سال پیش، در میان قبایل باستانی سلتیک در غرب و شمال اروپا، سال جدید را در روز اول ماه میلادی نوامبر جشن می گرفتند. این روز شاخصی برای پایان تابستان و آغاز فصل تاریکی و سرما به شمار می رفت. به علاوه، در این فصل، مرگ و میر انسان ها نیز بیشتر می شد. آنها اعتقاد داشتند که شب قبل از سال نو، مرزهای میان جهان مادی و دنیای پس از مرگ کمرنگ می شود. به همین دلیل، سِلت ها شب 31 اکتبر، مراسم مذکور را برگزار می کردند.

اعتقاد بر این بود که در چنین زمانی ارواح مردگان به زمین بازمی گردند. طی قرون متمادی این مراسم در غرب اروپا توسط امپراتوری روم باستان و سپس از سوی کلیسا تغییر و تحولاتی پیدا کرد. کلیسا این روز را به روز بزرگداشت شهدا و قدیسین آیین مسیحیت تغییر داد. از آن پس این روز با نام «All-hallows» به معنای روز تمام مقدسات و شب قبل از آن «All-hallows Eve» شناخته می شد که در نهایت «هالووین» نام گرفت.

در قرن نوزدهم این مراسم توسط مهاجران ایرلندی وارد آمریکا شد و به تدریج در کل این کشور شیوع پیدا کرد و از هفتاد سال پیش تا به امروز تبدیل به مراسمی کاملا غیر مذهبی شده است. گستره جغرافیایی این مراسم در حال حاضر از شرق آسیا تا اروپا و آمریکا و آمریکای جنوبی را در بر می گیرد. اگرچه این مراسم ریشه مذهبی داشته و هنوز در برخی از کشورها، بسیاری از خانواده ها یاد درگذشتگان خود را در این روز گرامی می دارند، اما در عین حال با انواع خرافات نیز آلوده شده است.

تعطیلات هالووین به لحاظ اقتصادی دومین تعطیلات مهم در آمریکا بعد از کریسمس به شمار می آید و پیش بینی می شود امسال فقط در آمریکا میزان خرید خانواده ها برای آن تعطیلات به بیش از 9 میلیارد دلار برسد. در سایر کشورها نیز این ایام برای فروشگاه های زنجیره ای و نیز صنعت گردشگری یکی از مهم ترین مقاطع سال برای افزایش فروش و کسب درآمد است.

کشور ما، ایران با تمدنی چندهزار ساله و تاریخی سرشار از آداب و رسوم انسانی و متنوع، همانند عید نوروز و شب یلدا که همگی ریشه در فرهنگ غنی این سرزمین دارد، به صورت بالقوه ظرفیت بسیار بالایی برای استفاده از این عناصر فرهنگی و آداب و سنت های آن در جهت رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال دارد. این فرهنگ غنی سرمایه عظیمی است که می تواند بسیاری از ملت های دنیا را به خود جذب کند و در عین حال توان رقابت اقتصادی با سایر فرهنگ های ملل دیگر را دارد.

صنعت گردشگری نقش قابل توجهی در استفاده از این سرمایه فرهنگی و عرضه آن به سایر کشورها دارد. بسیاری از کشورهای دنیا از صنعت گردشگری علاوه بر ایجاد درآمد سرشار اقتصادی و ایجاد اشتغال، از این صنعت به منظور هویت سازی جهانی برای خود استفاده می کنند. کافی است بدانیم که در حال حاضر بیش از هفت هزار و ششصد میلیارد دلار یعنی بیش از 10 درصد از کل تولید ناخالص در سراسر دنیا از صنعت گردشگری به صورت مستقیم یا غیر مستقیم تامین می شود.

برای آنکه تصور درستی از این رقم داشته باشیم، باید بدانیم که سهم صنعت نفت و گاز و انرژی از کل تولید ناخالص دنیا کمتر از هفت هزار میلیارد دلار است. همچنین سهم صنعت IT نیز از کل تولید ناخالص دنیا کمتر از هفت درصد است. به عبارت دیگر اقتصاد گردشگری در حال حاضر بزرگ تر از اقتصاد نفت و انرژی و اقتصاد صنعت IT است.

در حال حاضر نزدیک به 300 میلیون نفر در کل دنیا شغلشان مرتبط با گردشگری است و پیش بینی می شود که در 10 سال آینده میزان اشتغال مرتبط با گردشگری در دنیا به مرز 400 میلیون نفر برسد. در کشور ما هنوز از این ظرفیت به درستی استفاده نشده و حجم صنعت گردشگری کشور نسبت به تولید ناخالص داخلی کل کشور کمتر از 7 درصد است و ایران در این زمینه رتبه 121 را در بین 185 کشور دارد.

در حال حاضر در کشور ما کمتر از یک میلیون نفر شغلشان مرتبط با صنعت گردشگری است؛ درحالی که اگر بتوانیم این صنعت را در حد میانگین جهانی توسعه دهیم، این امر به معنای ایجاد حداقل دو میلیون شغل خواهد بود. فراموش نکنیم که ظرفیت بالقوه گردشگری در کشور ما بسیار بالاتر از میانگین جهانی است؛ چراکه بسیاری از جاذبه های گردشگری به صورت تاریخی و طبیعی در کشور ما وجود دارد؛ بنابراین در مقایسه با بسیاری از کشورها به صورت نسبی سرمایه گذاری کمتری برای افزایش درآمد گردشگری نیاز داریم.