الگوی نادرست خانواده در مصرف دارو

پدیده مصرف گرایی یکی از آفات امروز جامعه ایرانی است. به نظر می رسد خانواده ایرانی به تدریج مواردی چون قناعت، ساده زیستی و مناعت طبع را نادیده می گیرد و با ورود پدیده های وارداتی …

پدیده مصرف گرایی یکی از آفات امروز جامعه ایرانی است. به نظر می رسد خانواده ایرانی به تدریج مواردی چون قناعت، ساده زیستی و مناعت طبع را نادیده می گیرد و با ورود پدیده های وارداتی غربی اعم از پدیده های تکنولوژیکی یا فرهنگی، کم کم سنن و رسوم خود را به دست فراموشی می سپارد. هم اکنون کمتر رسم و سنتی را می توان در زندگی ایرانیان یافت که از هجوم مدرنیته، تجمل گرایی و تحول بنیان کن به دور مانده باشد. از خوراک و پوشاک گرفته تا شیوه زندگی و مراسم ازدواج و آداب و رسومی مانند سفره هفت سین و حتی دید و بازدید نوروز همه و همه دستخوش تغییر و تحولی جدی شده است که گاه هم سو با عقاید مذهبی و ارزش های جامعه ایرانی نیست و علاوه بر ایجاد شکاف در فرهنگ عمومی جامعه از اصل خود فاصله گرفته و به عاملی برای به زحمت افتادن اعضای خانواده تبدیل شده است.

پدیده مصرف گرایی در استفاده بیش از اندازه از دارو، منابع طبیعی و غذایی و اتلاف منابع طبیعی در تمامی ابعاد در جامعه ایرانی هویداست.

با توجه به نام گذاری سال جدید با عنوان «اصلاح الگوی مصرف» در کشور قصد داریم ابعاد مختلف این موضوع را بررسی کنیم. متاسفانه یکی از پدیده های ناگوار مصرف گرایی در استفاده بیش از اندازه دارو در کشور است. مصرف خودسرانه داروهای مسکن که بیش از چندین برابر استاندارد جهانی است و تجویز بی حد و اندازه دارو توسط برخی از پزشکان عمومی و متخصص، هم اکنون یکی از تهدیدات جدی است که سلامت جامعه را به خطر انداخته است.طبق آمارهای موجود ٥ تا ١٠ درصد داروها در کشور به طور خودسرانه مصرف می شود، در حالی که در دیگر کشورهای جهان این رقم ٢ تا ٣ درصد است.

به نظر می رسد ناآگاهی افراد جامعه نسبت به مصرف دارو و عوارض ناشی از آن مهم ترین علت مصرف بی رویه دارو باشد. به گفته دکتر واقفیمتخصص در امر دارو و به نقل از سلامت نیوز ، دارو مرز میان سم و غذاست و همان گونه که مصرف به جای دارو نجات بخش است، استعمال نابه جای آن می تواند صدمات جبران ناپذیری به فرد وارد کند. به گفته کارشناسان مصرف خودسرانه، بی رویه و بدون تجویز پزشک در جامعه علاوه بر ایجاد عوارض در فرد، هزینه های سنگینی را به نظام سلامت کشور وارد می کند.پیشتر وزارت بهداشت نسبت به مصرف بی رویه و بدون تجویز پزشک داروهای سرماخوردگی کودکان هشدار داده و از والدین خواسته بود نسبت به عوارض ناخواسته این داروها هوشیار باشند. به گفته کارشناسان، فرآورده های دارویی باید پس از معاینه دقیق کودک و با توجه به شرایط جسمی وی توسط پزشک تجویز شود و برای تنظیم مقدار داروی خورانده شده به کودک، باید از قاشق های مخصوص اندازه گیری دارو استفاده کرد. استفاده از قاشق های خانگی به دلیل استاندارد نبودن آن سلامت کودک را به شدت به خطر می اندازد. بنابراین داروهای کودکان علاوه بر این که باید توسط پزشک تجویز شود باید در نهایت دقت و حساسیت مصرف شود تا بهترین تاثیر را بر سلامت کودک بگذارد. هم چنین طی سالیان اخیر گرایش مردم به مصرف داروهای گیاهی افزایش یافته است و در چنین وضعیتی بسیاری افراد ناآگاهانه و با حدس و گمان و یا اطلاعات به دست آمده از اطرافیان خود، اقدام به خوددرمانی با داروهای گیاهی می کنند و دچار عوارض ناخواسته این داروها می شوند. متخصصان تاکید می کنند گیاهان دارویی به صورت دم کرده، جوشانده و... فقط باید از مکان های معتبر و مجاز تهیه و تحت نظر پزشک و داروساز مصرف شود.در همین راستا وزارت بهداشت اعلام کرد این وزارت خانه برنامه های گسترده ای برای اصلاح الگوی مصرف غیرمنطقی و بی رویه دارو دارد. رسول دیناروند گفت: در تمامی حوزه هایی که امکان سوءمصرف، مصرف غیرمنطقی، نابه جا و بی رویه دارو وجود دارد، اصلاحاتی صورت می گیرد.

به گفته دیناروند میانگین مصرف آنتی بیوتیک در کشور در مقایسه با کشورهای اروپایی بیش از حد نیاز است و در بسیاری موارد ضرورتی به تجویز و مصرف آنتی بیوتیک وجود ندارد و بیمار می تواند با استراحت و دیگر مراقبت های دارویی بهبود یابد. دیناروند در گفتگو با ایسنا یکی از دلایل مهم مصرف بیش از حد دارو در کشور را تجویز بی رویه دارو عنوان کرد و گفت: استفاده از دارو باید آخرین مرحله درمان بیماری باشد اما متاسفانه برخی پزشکان از همان ابتدا به تجویز دارو می اندیشند. به گفته وی هم اکنون مصرف آنتی بیوتیک در کشور به ٣ هزار میلیارد ریال در سال می رسد و حدود ١٣ درصد کل بازار دارویی کشور را تشکیل می دهد. هم چنین مصرف داروهای اعصاب و روان از نظر عددی بیشترین گروه دارویی را به خود اختصاص داده و این موضوع از جمله مباحث مهم در کشورهای در حال توسعه است.