با غذا نان بخوریم یا نخوریم؟

اگر به رژیم غذایی مدیترانه‌ای که امروزه به عنوان سالم‌ترین رژیم در دنیا به آن توجه می‌شود، دقت کنیم، می‌بینیم مردم کشور‌های مدیترانه‌ای البته به جز ایتالیا و قبرس مصرف نان …

اگر به رژیم غذایی مدیترانه‌ای که امروزه به عنوان سالم‌ترین رژیم در دنیا به آن توجه می‌شود، دقت کنیم، می‌بینیم مردم کشور‌های مدیترانه‌ای البته به جز ایتالیا و قبرس مصرف نان بالایی دارند (آنها به جای نان پاستا می‌خورند و البته پاستا هم همان ویژگی‌های نان را دارد.) نان در مقایسه با برنج هم قیمت پایین‌تری دارد و هم ارزش تغذیه‌ای آن بالاتر است. کیفیت پروتئین برنج و ارزش بیولوژیک آن تا حدی بالاتر از نان است ولی حاصل‌ضرب کیفیت در کمیت مهم است و از آنجا که مقدار نان مصرفی هم پروتئین بالاتر و هم حجم بیشتری دارد وقتی کیفیت پروتئین نان و کمیت آن را در هم ضرب می‌کنیم، برآیند آن بهتر از کیفیت و کمیت پروتئین برنج می‌شود.

حتی نان از سوی دیگر نیز بر برنج، ماکارونی و انواع پاستاها ارجحیت دارد زیرا سبوس نان بیش از سبوس پاستاهاست. مخصوصا سبوس نان مردم سرزمین‌های آفریقایی بیش از سبوس نانی است که در خاورمیانه، آسیا و اروپا تهیه می‌شود. نان اگر همراه غذا فقط به اندازه‌ای مصرف شود که فرد را سیر کند نه بیش از اندازه، عادت بسیار خوبی است اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند باعث اضافه وزن و چاقی شود. اصولا هیچ رژیمی وجود ندارد که در آن متخصص تغذیه به فرد توصیه کند که نان نخورد. حتی مبتلایان به دیابت و ناراحتی‌های قلبی نیز می‌توانند نان مصرف کنند. پایه تمامی رژیم‌ها غلات و در راس آن نان است. مصرف نان به همراه غذا به کاهش اشتها کمک کرده و احساس سیری بهتری می‌دهد.

بسیاری از افراد برای لاغر شدن نان را از برنامه غذایی‌شان حذف و گوشت، مرغ و ماهی بیشتری مصرف می‌کنند اما با این کار فقط کالری و چربی بیشتری به بدن می‌رسد. اصول تغذیه درست این است که از ۴ گروه اصلی غذایی در طول روز استفاده کنیم و خوردن نان همراه برنج به شرطی که از میزان برنج مصرفی کم شود، نه تنها عادت خوبی است بلکه از نظر کیفیت تغذیه‌ای ارزش بالاتری نیز دارد.

دکتر مسعود کیمیاگر

متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی

استاد انستیتو تحقیقات تغذیه کشور و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی