مفهومی به نام قدرت

قدرت از دیر باز موضوع فلسفه سیاسی بوده است و امروزه مباحث علوم سیاسی نیز مفهوم قدرت را به جای دولت و شیوه حکومت جایگزین موضوع محوری خود کرده اند. اما نمی توان قدرت را تنها به مفهومی …

قدرت از دیر باز موضوع فلسفه سیاسی بوده است و امروزه مباحث علوم سیاسی نیز مفهوم قدرت را به جای دولت و شیوه حکومت جایگزین موضوع محوری خود کرده اند. اما نمی توان قدرت را تنها به مفهومی سیاسی فرو کاست بلکه برای شناخت قدرت باید سراغ جامعه و کنشگران اجتماعی رفت. قدرت سیاسی در واقع یک شکل از مفهوم عام قدرت محسوب می شود. قدرتی که پدر بر کودک، ارباب بر برده، معلم بر شاگرد پزشک بر بیمار، زندان بان بر زندانی و کارفرما بر کارگر اعمال می کند نشان از این دارد که قدرت در تمام روابط اجتماعی جریان دارد. شاید بتوان قدرت را به دو بخش رسمی و غیر رسمی تقسیم نمود و قدرت رسمی چون : قدرت های نهادی شده در حکومت، ارتش و بوروکراسی را از قدرت غیر رسمی تفکیک کرد. مفهوم قدرت غالبآ با مفاهیمی چون : حیثیت، نفوذ، شهرت، شایستگی یا توانایی، دانش، سلطه، حقوق، زور و اقتدار یکسان قلمداد شده است اما برای تعریف هر چه دقیق تر این مفهوم باید آن را از سایر مفاهیم، متمایز کرد. کمتر متفکر اجتماعی را می توان یافت که درباره قدرت بحث نکرده باشد. این مفهوم به قدری اهمیت دارد که در تمام مباحث اجتماعی و معرفتی به نحوی خود را نمایان می کند. به قول فوکو ( که یکی از مهم ترین نظریه پردازان در مورد قدرت محسوب می شود ) روابط پیچیده شبکه قدرت در تمام عرصه های زندگی ما حاکم است و البته می توان حدس زد که این برداشت از قدرت را وامدار نیچه است که اصلآ جهان را چیزی نمی داند جز خواست قدرت.

در مقاله درس نظریه اجتماعی معاصر و بنا به پیشنهاد دکتر رضایی سعی خواهم کرد که مفهوم قدرت از منظر فوکو، گیدنز و مطالعات فرهنگی را تبیین کنم.

www.elyas۲۲۰.blogfa.com