پنجشنبه, ۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 23 January, 2025
لزوم تغییر اساسی در جشنوارههای سنتی
امروزه، خوشبختانه یا بدبختانه، به طور میانگین هر هفته یک جشنواره در کشور ما برگزار میشود. تعداد جشنوارههای عکس از حد میانگین بیشتر است در حالی که، وضعیت اقتصادی و هنری ما چندان رو به بهبود نیست. رشد جشنوارهها اگر بستگی به معیشت و علایق هنری مردم نداشته باشد، قطعا از کیفیت آن کاسته خواهد شد. در هشت سال دوران احمدینژاد، که دوران رکود اقتصادی و هنری بود، مردم از رصد آثار هنری دوری میکردند و این در حالیست که بر تعداد جشنوارهها هنوز افزوده میشد. این نشان دهندهی پیوند نامناسب هنر عکاسی با مخاطبین یعنی مردم است. اگر سوی دیگر آثار ما مردم نیستند، فلسفهی تولید آنها بر چه مبنایی خواهد بود؟ سود این جشنوارهها برای کیست؟ به نظر میرسد، جوایز تنها و مهمترین منبع درآمد یک عکاس است و جشنوارهها از این بابت لازماند، اما این خود سبب شده، مهمترین درآمد هنرمندان که مردم و بخش خصوصی جامعه است، از بدنهی هنر کنده شده و هنرمند به کمترین درآمد قانع میشود.
یکی از بیماریهای جامعهی هنری ما، ظهور و افول جشنوارههای هنری، از جمله عکاسیست. سرچشمهی این بیماری چسبیدن به بدنهی دولت است. جشنوارههایی که خودسر یا مستقل برگزار میشوند، همواره در مرزهای خطر میگردند. چند جشنواره در ایران وجود دارد که با بخش خصوصی برگزار میشود و دورهی چندماش را هم برگزار کرده است. گذشتن از این گونه مرزهای سنتی و ناچاری، یکی از چارههای مهم جامعهی هنری ماست.
یکی دیگر از عوارض بد جامعهی هنری و از جمله عکاسی، پیروی بی چون و چرا از روشهای سنتیست: برگزاری دبیرخانهی جشنواره و تقاضا از عکاسان برای ارسال آثار در فلان موضوع. این دیدگاه سنتی، با کمترین هزینه از سوی برگزار کنندگان و با کمترین انرژی از سوی عکاسان انجام میشود. داورهایی ثابت از این دبیرخانه به آن دبیرخانه منتقل میشوند و با یک دیدگاه ثابت، هرگونه موضوع را داوری میکنند. کار تخصصی، عبارت است از داوران متخصص و دبیر متخصص. هر دبیر اجرایی نمیتواند هر گونه جشنواره برگزار کند و هر داور نیز، نمیتواند هر موضوعی را نظر بدهد. هر استان و شهری موضوع بالقوهای دارد که به تخصصی شدن جشنوارههای هنری کمک میکند. برگزاری به هر نحو ممکن، نتیجهاش افت کیفیت محتوایی جشنواره میشود و این نیز، بابی برای جشنوارههای دیگر میشود. سنتی که بدین گونه آغاز شده، به دلیل دسترسی آسان به آثار و هزینهی کم، به یک رسم همیشگی بدل شده است. اگر صرفا به برپایی جشنواره بیندیشیم، نتیجهی کار همین خواهد بود که فقط آمار شرکت کنندگان برای ما اهمیت داشته باشد. آمار، مهمترین سنجش همه چیزمان شده است. تعداد زیاد شرکت کنندگان، بی چون و چرا خوب است و از حسن دبیرخانهی جشنواره شمرده میشود ولی، در مورد کیفیت نمیتوان به هر بهایی سخن گفت. کیفیت داوری و آثار رسیده، همواره برای جامعهی عکاسی ما دردسر ساز بوده است. یا تحلیلها از سر تعصب و خودخواهی بوده است یا نقد و تحلیلها در راستای تخریب ارزیابی شده است، و از این روست که، محتوای جشنوارهها پشت پرده باقی میمانند.
در تحلیلهای محتوایی، باید جشنوارههای تخصصی را از بین جشنوارههای روزمره جدا ساخت. تکلیف آیندهی هنری ما در همین جشنوارههای تخصصی نهفته است. لازم است برای تخصصی شدن روند عکاسی، گامهایی برداشته شود که هم موجب رونق این هنر شود و هم دروازههای درآمدزایی برای عکاسان گشوده شود؛ در این صورت، هنر ما خواهد توانست با مردم خود آشتی کند و تابلوهای خود را در معرض عموم قرار دهد. تا مردم نتوانند پیوندی با هنر عکاسی داشته باشند، حسن و قبح آثار آشکار نخواهد شد و این که هم دیگر را ترغیب و تشویق کنیم، بها ندادن به نگاههای پرسش برانگیز مردم است.
من در جشنوارهی چهارم فیروزه توانستم از مرز یکی رد شوم که، درخواست آثار از آرشیو عکاسان است؛ ولی نتوانستم از مرز هنر دولتی رد بشوم: فیروزه ۴ هم چنان در دامن دولت نفس میکشد.
خلیل غلامی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست