بیماران پرخطر دیابتی

بیماری دیابت دارای طیف وسیعی است. در یک سو بیمارانی هستند که بیماری خفیفی داشته و با رژیم غذایی تحت کنترل هستند و قند خونشان در حد نزدیک به عادی است.
در سوی دیگر بیمارانی هستند …

بیماری دیابت دارای طیف وسیعی است. در یک سو بیمارانی هستند که بیماری خفیفی داشته و با رژیم غذایی تحت کنترل هستند و قند خونشان در حد نزدیک به عادی است.

در سوی دیگر بیمارانی هستند که دچار عوارض دیررس دیابت شده‌اند یا همزمان با دیابت بیماری‌های سخت دیگری نیز دارند.

به این ترتیب، واضح است که اگرچه همه این بیماران دچار دیابت هستند، ولی نحوه کنترل بیماری در هرکدام تفاوت دارد و در شرایط خاصی مثل رمضان، تمهیدات مربوط به هر بیمار خاص خواهد بود.

درباره بیماران با دیابت خفیف و تحت کنترل حتی اگر این دسته از بیماران داروهایی مثل متفورمین یا اکاربوز بخورند، در صورتی که بیماری سخت دیگری نداشته باشند و به شرط این‌که در طول روز مجبور به فعالیت بدنی نباشند، خطر روزه‌داری خفیف است.

در مورد بیماران دیابتی که سن بالا دارند، بخصوص اگر تنها زندگی می‌کنند و آنانی که بیماری‌های همزمان دیگری مثل فشار خون یا قلبی ریوی دارند، خطر روزه‌داری بالاست. اگر دیابت بیمار به هر دلیلی تحت کنترل نباشد و متوسط قند خون در حد ۱۵۰ تا ۳۰۰ باشد نیز خطر این‌که بیمار حین روزه‌داری بدحال شود، زیاد است.

در مورد بیمارانی که برای کنترل دیابت از انسولین یا گلی بنکلامید استفاده می‌کنند، در حین روزه‌داری خطر ایجاد افت قند خون، زیاد است.

این بیماران بخصوص وقتی از داروهای آرام‌بخش استفاده می‌کنند یا دچار نارسایی کلیه شده‌اند، ممکن است بدون این‌که متوجه شوند دچار افت قند خون و در پی آن، با آسیب‌های مغزی جبران‌ناپذیری روبه‌رو شوند.

گروه آخری که توصیف می‌شود، بیمارانی هستند که روزه‌داری در آنها بسیار بسیار خطرناک است، مانند بیمارانی که دچار دیابت تیپ ۱ هستند، بیماران دیابتی که بارداری را تجربه می‌کنند، دیابتی‌هایی که مجبورند کار سخت بدنی انجام دهند، دیابتی‌هایی که دیالیز می‌شوند، بیماران دیابتی که همزمان دچار بیماری حاد هستند یا بیمارانی که در ماه‌های اخیر حمله افت قند خون داشته‌اند.

در ماه رمضان بسیاری از دیابتی‌ها دچار زیاد شدن قند خون می‌شوند، چراکه این بیماران برای جلوگیری از افت قند خون، داروهایشان را کمتر مصرف می‌کنند و از طرفی در زمان افطار و سحر مواد قندی بیشتری نسبت به روزهای عادی صرف می‌کنند. دیابتی‌ها به چند دلیل در معرض افت وضعیتی فشار خون هستند که علامت آن، سیاهی رفتن چشم‌ها حین برخاستن است. این مشکل نیز بر اثر کم‌آبی تشدید می‌شود.

کم شدن آب بدن که بر اثر تشنگی طولانی بخصوص در فصل تابستان رخ می‌دهد، باعث زیاد شدن غلظت خون می‌شود و می‌تواند احتمال لخته شدن خون در رگ‌ها را زیاد کند. این اتفاق گاه در رگ‌های مغزی رخ می‌دهد و به سکته مغزی منجر می‌شود و گاه در وریدهای چشمی رخ می‌دهد که در آن بینایی فرد تهدید می‌شود.

دکتر رضا کریمی

متخصص بیماری‌های داخلی