یکشنبه, ۳۱ تیر, ۱۴۰۳ / 21 July, 2024
ارسطو؛ عقلانیت و سعادت بشر
هر کدام از فیلسوفان و نظریه پردازان تعریف و مفهوم خاصی از سعادت یا خوشبختی ارائه دادهاند. ارسطو اعتقاد دارد که تلاش همگانی برای دستیابی به «خوشبختی و سعادت» همان خوبی است. ارسطو در مورد ایده انسان خوب چنین یقین دارد که انسان با آموزش و پرورش که شاخه ای از سیاست است، «خوب» می شود؛ به شرط آنکه در این مسیر به طبیعت یا سرشت روح انسان توجه کرده و آن را مد نظر قرار دهد.
خوشبختی و سعادتی که ما از طریق کار و فعالیت های انسانی در جستجوی آن هستیم، تجلی فضیلت روحی انسان و نه کالبد فیزیکی اوست. در اینجا مفهوم و معنای روح همان برداشتی است که سقراط و افلاطون داشتند: «منظور ما از فضیلت انسانی نه کالبد فیزیکی او بلکه روح انسان است... به همین جهت، دانشجوی سیاست باید به مطالعه روح بپردازد و موضوعات روحی انسان را مورد توجه خود قرار دهد...»
روح انسانی دو جنبه را به روشنی به نمایش می گذارد:۱. جنبه غیر عقلانی و ۲. جنبه عقلانی. او جنبه غیر عقلانی را به دو بخش تقسیم میکند: ۱. بخش گیاهی و نباتی ۲. بخشی که مربوط به میل و اشتیاق انسان است. انسان در بخش نباتی با حیوانات دیگر مشترک است و همین بخش نا آگاهانه باعث رشد او میشود.
ارسطو به این نکته اشاره میکند که حرکت و منشهای خوب و بد، که معمولاً در ارتباط با جنبه آگاهانه روح است، میتواند بر ناخودآگاه انسان تاثیر بگذارد. میبینیم که ارسطو نیز، مانند افلاطون، برای عناصر ناخودآگاه شخصیت انسان اهمیت زیادی را قائل میشود.
بخش دوم جنبه غیر عقلانی روح انسان، یعنی بخش مرتبط با میل و اشتیاق انسان را می توان احساسات و عواطف نامید. جنبه عقلانی روح، بالعکس جنبه غیر عقلانی، آگاه و سنجیده است. این بخش فقط زمانی به حداکثر ظرفیت های رشد خود میرسد که تحت هدایتی هدفمند و منضبط قرار داشته باشد. اگر چه بخش غیر عقلانی احساسات و عواطف میتواند به طور طبیعی در جستجوی خوبی باشد، اما زمانی میتواند از کار خود اطمینان حاصل کند که از مساعدت و همکاری عنصر عقلانی روح برخوردار باشد. گرایش های غیر عقلانی احساسات و عواطف به سوی خوبی، به راحتی میتواند به انحراف کشیده شود مگر اینکه بنیان و اساس آن بر عمل عقلانی استوار و بنا شده باشد.
ارسطو این پرسش را مطرح میکند که اگر روح انسان این طور ساخته شده است، پس چه چیز ویژه و صرفا «انسانی» در آن هست؟ پاسخ خود ارسطو به این سئوال، بخش عقلانی ظرفیت های انسانی، یا به زبان خود او، «جنبه عقلانی» است.
اگر انسان حیوان عقلانی است، علت نهایی، ویژه و منحصر به فرد او باید از حداکثر عقلانیت او بهره گیرد. نزد ارسطو خوشبختی و سعادت را تنها میتوان به صورتی غیرمستقیم به دست آورد. به عبارت دیگر، سعادت و خوشبختی دستاورد و حاصل فرعی عمل روح در مسیر استفاده حداکثری از ظرفیت های خود است. روح انسان نیز زمانی به بالاترین مرحله سعادت و خوشبختی میرسد که از حداکثر ظرفیت های ویژه و منحصر به فرد خود، یعنی عقلانیت، بهره گیرد.
ارسطو در نظریه خوشبختی و سعادت خود، که به عقیده او دستاوردی فرعی و دسته دوم است، دکترین کلاسیکی را مطرح میکند که برای درک بهتر رشد اندیشه سیاسی و اخلاقی او اهمیت زیادی برخوردار است. او معتقد است که خوشبختی وسعادت را نمیتوان از طریق توجه آگاهانه به دستاوردهای آن جستجو کرد، بلکه باید از طریق علمی در تکاپوی یافتن آن بود که انسان طبیعتاً آن را بهتر از هر عمل دیگری انجام میدهد.
براساس این میتوان چنین نتیجه گرفت فضیلت، شجاعت و بیباکی چیزی میان بیاحتیاطی و بزدلی است؛ و تنگ نظری و اسراف، حد تفریط بخشندگی و گشاده دستی است به همین دلیل، ارسطو معتقد است که «حد وسط» نزدیک ترین و بهترین راه برای دستیابی به رفتار درست و شایسته یا همان فضیلت اخلاق است.
محمد نعمتی
تعمیرکار درب برقی وجک پارکینگ
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
فروش انواع ژنراتور دیزلی با ضمانت نامه معتبر
ویدیوهای آموزشی هفتم
مسعود پزشکیان مجلس شورای اسلامی ایران دولت چهاردهم دولت سیزدهم پزشکیان دولت محمدجواد ظریف رهبر انقلاب رئیس جمهور مجلس انتخابات
شهرداری تهران شورای شهر تهران تهران تب دنگی هواشناسی وزارت بهداشت پشه آئدس سازمان هواشناسی اربعین قتل پلیس گرمای هوا
واردات خودرو خودرو قیمت خودرو قیمت دلار بازار خودرو مالیات حقوق بازنشستگان برق قیمت طلا بازنشستگان ایران خودرو مسکن
سعید راد رضا کیانیان تلویزیون سینمای ایران عاشورا پول محرم کربلا دفاع مقدس سینما رسانه ملی موسیقی
هوش مصنوعی فناوری حوزه علمیه وزارت علوم اختلال جهانی باتری
یمن رژیم صهیونیستی اسرائیل فلسطین دونالد ترامپ غزه آمریکا روسیه ترامپ جو بایدن جنگ غزه چین
فوتبال پرسپولیس استقلال لیگ برتر نقل و انتقالات المپیک 2024 پاریس لیگ برتر ایران باشگاه پرسپولیس نقل و انتقالات لیگ برتر باشگاه استقلال المپیک تراکتور
تبلیغات مایکروسافت سرعت اینترنت همستر کامبت فیلترینگ شیائومی گوگل ویندوز سامسونگ موبایل ناسا امنیت سایبری
خواب دیابت مغز فشار خون استرس افسردگی بیماری تب دنگی چای اضطراب کودک مو