جاده های رنگارنگ

کامیونهای پاکستانی, شهرتی جهانی دارند

نقاشی و تزئین اتوبوس و کامیون در پاکستان می تواند اهداف بسیاری داشته باشد. برخی آن را برای جلب رضایت مشتری انجام می دهند و برخی نیز آن را نشانه ای از شخصیت اجتماعی خود می دانند. این علاقه در مناطقی همچون میوری به حدی بالاست که رانندگانی بادرآمد ماهانه ۱۵۰۰۰ روپیه، گاه تا ۳۰۰۰۰ روپیه نیز برای رنگ آمیزی مجدد خودروهای خود خرج می کنند. دو برادری که در این منطقه کامیون دارند در دو سال گذشته ۲۰۰ هزار روپیه برای کامیونشان خرج نموده اند که شامل درهای چوبی، پوشاندن اطراف کامیون با ورقه های فولادی و رنگ آمیزی و به کاربردن زنجیر در اطراف کامیون بوده است. آنها معتقدند که این کار جزئی از هزینه های قانونی کسب و کار آنهاست.

● باورهایی متفاوت

رانندگان بر این باورند که هیچ تاجر معتبری محصولات خودرا به یک کامیون کهنه نخواهد سپرد. بسیاری از تاجران بر این اعتقادند که اگر کامیونی پرزرق و برق نیست لابد راننده خوبی هم ندارد! جالب اینکه بسیاری از کامیونداران معتقدند که پلیس نیز کامیونهایی را که کمتر تزئین شده اند، متوقف می کند و اگر نتوانند کامیون را رنگ آمیزی کنند، یقینا توسط پلیس متوقف خواهند شد !

اما کامیونها و اتوبوسها در راولپندی کسب و کار بسیار خوبی را برای فروشگاههای لوازم خودرو به وجود آورده اند. مدیر یکی از این فروشگاهها که ۲۲ نفر از صنعتگران و افراد ماهر را در استخدام دارد می گوید: دکوراسیون داخل کابین راننده هدفی فراتر از زیبایی شناسی را دربر می گیرد. بسیاری از رانندگان علاوه بر زیبایی خواهان مخفی کردن محصولات اضافی خود از چشمان کاوشگر پلیس هستند!

امروزه تزئین کامیونها به یکی از شاخه های مهم هنر های عامیانه پاکستان تبدیل شده است. آنها در کارگاههای مختلفی در سراسر پاکستان تزئین، مرمت و رنگ آمیزی می شوند. یکی از بزرگترین مجموعه کارگاهی از این نوع را می توان در منطقه ای میان ترمینال اتوبوسهای راولپندی و بزرگراه پیشاور به لاهور مشاهده نمود.

رانندگان در این کارگاهها باید با مکانیکها، جوشکار و تعمیرکاران بدنه، نجارانی که به ساخت بدنه های چوبی می پردازند و در نهایت با نقاشان و تزئین کنندگان خودرو قرار داد ببندند. کامیونهای قدیمی مجبور به عبور از تمامی این مراحل هستند، درحالیکه ماشینهای جدیدتر تنها به بخشهای تزئین خودرو مراجعه می کنند. در این قسمت است که علاوه بر نقاشی و رنگ آمیزی، کامیون یا اتوبوس با آینه های کوچک و اتصالات تزئینی و پرزرق و برق و حتی انواع مختلفی از زنجیر تزئین می شود.

● سبکهای نقاشی!

بصورت معمول دو نوع نقاشی در کامیونها به کار می رود. نقاشی های ساده که در آن فضاهای خالی میان تصاویر به چشم می آید و نقاشی های دیسکو که نقطه به نقطه کامیون را رنگ آمیزیهای مختلف فرا می گیرد. شما می توانید برای بدنه کامیون خود از چهره قهرمانان ملی، مناظر خیالی، دریاچه و رودخانه و جنگل استفاده کنید. کابین راننده با موزاییک نقش برجسته فلزی پوشانده می شود که با زیور آلات کوچک نیز تزئین شده است. گاهی اوقات درها را نیز با چوبهای ریز حکاکی شده می پوشانند. نقاشیهای پشت کامیون از ویژگی خاصی برخوردارند. آنها روی صفحات چوبی نقاشی می شوند که به هنگام جابجایی بار از پشت کامیون جدا می گردند و می توانند شامل چشم اندازهای مختلف، ببرها و پرندگان باشند.

در حالی که نقاشی ساده تنها دو روز به طول می انجامد، نقاشیهای دیسکو به زمان بسیار بیشتری نیاز دارد. نقاشانی که به این کار می پردازند در کار خود استادند و به هیچ مدلی برای نقاشی خود نیاز ندارند. معمولاً نقاشیهای آنان توسط صاحبان کار پذیرفته می شود.

معمولاً کسی به نقاشیهای زیبایی از گل و پرنده و یا قهرمانان ورزش محبوب کریکت اعتراضی نمی کند! به همراه کامیونهای جدید کامیونهایی که نقاشی هایشان درخشندگی خود را از دست داده اند نیز به این نقاشان مراجعه می کنند. کامیونهایی که دارای مالک جدیدی شده اند هم از این گونه اند. مالکان جدید آنها مایلند که نام و نقاشی مطلوب خودشان را روی کامیون ببینند !

حیدر علی اینک یکی از بهترین هنرمندان نقاشی خودرواست. او حتی هنرش را در جشنواره جاده ابریشم در موزه اسمیتسون به نمایش گذاشته است. او کارش را از ۱۲ سالگی و در کنار پدر آغاز کرد و اینک پس از ۱۸ سال چهره دیگری از این هنر محبوب را در کارگاهش در کراچی ارائه داده است.

جالبتر اینکه پاکستانیها این هنر خود را در بسیاری از نمایشگاههای بین المللی نیز ارائه داده اند و عجیب آنکه شهرداری ملبورن استرالیا نیز از یک هنرمند پاکستانی دعوت کرد که تعدادی از اتوبوسهای این شهر را به روشی که در آن مهارت دارند رنگ آمیزی و طراحی نماید!

وحید عماد