سفر ارزان زیر آوار قیمت‌ها

همگانی، همه‌مکانی و همه‌زمانی کردن سفر یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های دولتی برای ترویج سفر در میان مردم است، اما مدت‌ها بود این مقوله از سبد اقتصادی و فرهنگی‌ مردم حذف شده بود.قرار …

همگانی، همه‌مکانی و همه‌زمانی کردن سفر یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های دولتی برای ترویج سفر در میان مردم است، اما مدت‌ها بود این مقوله از سبد اقتصادی و فرهنگی‌ مردم حذف شده بود.قرار بر این است که با ارزان‌تر کردن سفر، این قلم ضروری به سبد خانوار بازگشته و به یکی از اقلام ثابت تبدیل شود، البته اگر مسائل حاشیه‌ای بگذارد.

تمام سیاست‌ها به کار گرفته، برنامه‌ریزی‌ها انجام و تفاهمنامه‌ها و قراردادها بسته شدند تا این اتفاق رخ دهد. یعنی با کسب موافقت بخش‌های مختلف فعال در برگزاری تور مانند بخش حمل و نقل، اقامتی و پذیرایی سعی شد تخفیف‌‌هایی از ۱۵ تا ۵۰ و حتی ۶۰ درصد برای برگزاری تورهای جمعی کسب شود. سفرهای ارزانقیمت بر همین مبنا شکل گرفت.

اما باوجود تخصیص این تخفیف‌ها وقتی برای خرید یک تور به آژانس‌های سفر دفاتر خدمات مسافرتی مراجعه می‌شود، می‌بینیم که قیمت تورها بالا رفته است. تور یک روزه به یکی از مناطق کویری اطراف تهران که سال گذشته با ۱۶ هزار تومان اجرا می‌شد، حالا نزدیک به ۳۰ هزار تومان و در بسیاری مواقع تا ۶۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است.

قیمت تورها به عوامل بسیاری بستگی دارد که همه آنها را نمی‌توان با تفاهمنامه و قرارداد کنترل کرد. اجرای تورهای ارزانقیمت هم هر چند بسیار مطلوب است ولی چون تعداد آن نسبت به کل سفرهایی که باید در جامعه اتفاق بیفتد چندان بالا نیست و هنوز خیلی از افراد جامعه هم از چند و چون برگزاری آن اطلاع ندارند، خیلی در کنترل قیمت‌ها در سطح کلان موثر نخواهد بود.

به‌ویژه حالا که با تبلیغات سنگین و گسترده و با فرهنگ‌سازی که در حال وقوع است، سفر کم‌کم جای خود را در میان سبد خانوار باز می‌کند. این امر در حال حاضر تبدیل به یک ضرورت می‌شود. آنقدر که کم و بیش از اطراف می‌شود شنید تورلیدرها کم‌تر روزی را در سفر نمی‌گذرانند و تعدادی از آژانس‌های مسافرتی دیگر توان پاسخگویی به مراجعان را ندارند، اما این موج خوشایند اگر به موقع به آن رسیدگی نشود و به فکر رفع موانعش نباشیم، خیلی زودتر از آنچه فکرش را بکنیم از بلندی خواهد افتاد. یکی از این موانع هم قیمت‌های رو به رشد است.به‌عنوان مثال، کرایه دربست یک روز یک اتوبوس، قبل از آغاز سال جدید در حدود روزی ۱۰۰ هزار تومان بود ولی این رقم بعد از عید به حدود ۴۰۰ هزار تومان در روز رسید و حالا که تورگردانان در حال طراحی و برنامه‌ریزی سفرهای چند روز تعطیلی میان خرداد هستند، خبر می‌رسد که قیمت اتوبوس به روزی ۶۰۰ هزار تومان رسیده است.

این یعنی حداقل قیمت بخش حمل و نقل زمینی ۶ برابر می‌شود. مسوولان سازمان راهداری هم معتقدند که اولا این امر یک مساله توافقی است و تحت نظارت آن سازمان نیست، دوما این رقم چندان هم غیرمنطقی نیست، در حالی که قیمت خرید یک اتوبوس ولوو ۱۸۰ میلیون تومان است.

در زمینه حمل‌ونقل هوایی هم که نغمه افزایش قیمت‌ها سرداده شده، به ویژه که رئیس سازمان هواپیمایی کشور معتقد است قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای کوتاه‌تر افزایش داده شود.بنزین آزاد هم که فعلا با قیمت لیتری ۴۰۰ تومان عرضه می‌شود و سفر را برای افرادی که می‌خواهند با وسائط نقلیه شخصی سفر کنند کمی گران‌تر کرده است.

تغییراتی از این دست در بخش‌های مختلف تاثیرگذار بر گردشگری کم نیست. تغییراتی که برای خنثی کردن تاثیرات منفی‌اش باید چاره‌ای اندیشید، چرا که در غیر این صورت به زودی پنبه رشته‌هایی که طی این سال‌ها برای بافتنش تلاش کرده‌ایم زده خواهد شد و ارزان سفرکردن به خاطره‌ها خواهد پیوست.

بنابراین باید به خاطر داشته باشیم نمی‌توان حرکت اجتماعی را به ثمر رساند مگر اینکه تمام اعضای جامعه در به‌ثمر نشستن‌اش شریک باشند. توسعه گردشگری و ترویج فرهنگ سفر، کاری نیست که از عهده یک سازمان و ارگان یا عده محدودی از افراد بخش خصوصی برآید بلکه این حرکت نیاز به یاری همه دارد. اگرچه تنها با حرکتی هماهنگ و جمعی است بلکه می‌توان برنامه‌های کلان ملی را به نتیجه رساند.