دوشنبه, ۱۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 3 February, 2025
مجله ویستا

جرایم زنان در حال افزایش است


زمانی اگر می گفتند زنان در جرایم و اكیپ های اجتماعی هم پای مردان آن هم در كشوری همچون ایران پیش می روند, كمتر كسی باور می كرد

هم‌اكنون‌ باید گفت‌ آمار آسیب‌های‌ زنان‌ در جامعه‌ ایرانی‌، به‌ واسطه‌ بروز نوآسیب‌های‌ اجتماعی‌ و جرایم‌ سنتی‌، كه‌ از گذشته‌ تاكنون‌ گریبانگیر جامعه‌ ما بوده‌، درحال‌ افزایش‌ است‌. در حقیقت‌ گفتار حاضر گزارشی‌ است‌ تحقیقی‌ كه‌ در جنبه‌های‌ مختلف‌ آسیب‌های‌ اجتماعی‌ كه‌ نقش‌ زنان‌ را در مقایسه‌ با مردان‌ نشان‌ می‌دهد. گرچه‌ هنوز در جامعه‌ ما جرایم‌ و آسیب‌های‌ اجتماعی‌ زنان‌ از مردان‌ كمتر است‌ اما مواردی‌ كه‌ در این‌ گزارش‌ به‌ آن‌ پرداخته‌شده‌ می‌تواند اسباب‌ نگرانی‌ مسوولان‌، جامعه‌شناسان‌ و كارشناسان‌ آسیب‌های‌ اجتماعی‌ را تشدید كند، بلكه‌ راهكاری‌ نیز در آینده‌ برای‌ جلوگیری‌ از افزایش‌ آسیب‌های‌ اجتماعی‌ در زنان‌ اعمال‌ شود. همچنین‌ در این‌ گزارش‌ نیز سعی‌ شده‌ به‌ آسیب‌هایی‌ كه‌ تاكنون‌ كمتر به‌ آن‌ پرداخته‌ شده‌، نظر شود. از این‌ رو به‌ دو آسیب‌ جدی‌ كه‌ هم‌اكنون‌ در جامعه‌ ما روبه‌فزونی‌ است‌ بیشتر توجه‌ شده‌ است‌: ۱خودكشی‌ ۲ سرقت‌.

خودكشی‌ مهجور مانده‌

در میان‌ تمامی‌ آسیب‌های‌ اجتماعی‌، شاید یك‌ موضوع‌ یا بهتر بگوییم‌ یك‌ معضل‌ در میان‌ زنان‌، كمتر به‌ آن‌ اشاره‌ شده‌ باشد. در واقع‌ باید بگوییم‌، آنان‌ كه‌ درباره‌ معضلات‌ اجتماعی‌ دستی‌ بر قلم‌ دارند، آسیب‌هایی‌ همچون‌ طلاق‌، اعتیاد، روسپیگری‌ و دختران‌ فراری‌ و از این‌ قبیل‌ را بارها برای‌ مردم‌ و مسوولان‌ مربوط‌ ترسیم‌ كرده‌اند. حال‌ آنكه‌ هشدار، انتقادات‌ و راه‌حل‌های‌ آنان‌، چقدر مورد توجه‌ مسوولان‌ قرار گرفته‌ بحثی‌ است‌ مجزا كه‌ در بحث‌ كنونی‌ ما نمی‌گنجد.

اما همانطور كه‌ اشاره‌ شد در میان‌ آسب‌های‌ اجتماعی‌، پدیده‌یی‌ كهن‌، هنوز مهجور باقی‌مانده‌ است‌. گرچه‌ در كلان‌شهرهای‌ ما این‌ پدیده‌ به‌ واسطه‌ ظهور نو آسیب‌های‌ اجتماعی‌ كمرنگ‌ جلوه‌ می‌كند و همچنین‌ در این‌ شهرها آمارهای‌ بالاو نگران‌كننده‌یی‌ وجود ندارد، اما متاسفانه‌ در برخی‌ شهرهای‌ جنوبی‌ كشور نه‌تنها این‌ پدیده‌ از بین‌ نرفته‌ بلكه‌ افزایش‌ یافته‌ است‌. زنان‌ در برخی‌ از روستاها و شهرهای‌ كوچك‌ جنوب‌ كشور به‌ خودكشی‌ كه‌ عمدتا خودسوزی‌ نیز بوده‌ روی‌ آورده‌اند. باید گفت‌ كه‌ خودكشی‌ امروزه‌ با توجه‌ به‌ پیچیده‌ترشدن‌ تعاملات‌ و ارتباطات‌ در بیشتر جوامع‌ روبه‌افزایش‌ است‌. افزایش‌ نرخ‌ خودكشی‌ نزد گروه‌ها،اقشار و طبقات‌ مختلف‌ اجتماع‌ نگرانی‌ فزاینده‌یی‌ را برای‌ جوامع‌ امروز به‌وجود آورده‌ است‌. دكتر صادقی‌ آسیب‌ شناس‌ معتقد است‌: خودكشی‌ عملی‌ است‌ كه‌ فرد از روی‌ عمد به‌ زندگی‌ خود پایان‌ می‌دهد یا درخواستی‌ است‌ برای‌ جلب‌ توجه‌ دیگران‌. كسی‌ كه‌ تصمیم‌ به‌ خودكشی‌ گرفته‌ است‌ به‌ دلایل‌ عدم‌ مقابله‌ با مشكلات‌ و عدم‌ پاسخ‌ دیگران‌ نسبت‌ به‌ احتیاجاتش‌ تصمیم‌ خود را عملی‌ می‌كند. خودكشی‌ درواقع‌ عملی‌ ارادی‌ و باقصد قبلی‌ جهت‌ پایان‌دادن‌ به‌ زندگی‌ خویش‌ است‌.وی‌ درباره‌ علل‌ عمده‌ خودكشی‌ در ایران‌ می‌گوید: بر اساس‌ تحقیقات‌ انجام‌ شده‌ اختلافات‌ زناشویی‌ و نامناسب‌ بودن‌ شرایط‌ زندگی‌ خانوادگی‌، ناراحتی‌های‌ روانی‌ شكست‌ عشق‌ و عدم‌ تعادل‌ شخصیت‌، فقر و بیكاری‌، اعتیاد و شرایط‌ نامناسب‌ اقتصادی‌، شرایط‌ خاص‌ زندگی‌ شهری‌ و ازهم‌پاشیدگی‌ و جدایی‌ گروههای‌ اجتماعی‌ عواملی‌ است‌ كه‌ هم‌اكنون‌ می‌توان‌ درباره‌ عمده‌ خودكشی‌ ها در ایران‌ عنوان‌ كرد. این‌ استاد دانشگاه‌ به‌ میزان‌ خودكشی‌ در میان‌ زنان‌ اشاره‌ می‌كند و می‌افزاید: در دهه‌ ۷۰ بیشترین‌ میزان‌ خودكشی‌ زنان‌ در سال‌ ۷۵ با تعداد ۸۸۵ در هر صدهزار بوده‌ است‌. یعنی‌ از هر صدهزار نفر نزدیك‌ به‌ ۶ نفر خودكشی‌ كرده‌اند. باید توجه‌ داشته‌ باشیم‌ كه‌ علل‌ عمده‌ بیان‌ شده‌ بیشتر در بین‌ مردان‌ صادق‌ بوده‌ ولی‌ در میان‌ زنان‌ كشور، ضرب‌ و جرح‌، زورگویی‌های‌ بیش‌ از اندازه‌ و رفتارهای‌ ناشایست‌ و تحكم‌آمیز نیز عواملی‌ است‌ كه‌ نمی‌توان‌ آن‌ را نادیده‌ گرفت‌.

سنتی‌ترین‌ آسیب‌ اجتماعی‌

از سرقت‌ به‌ عنوان‌ با سابقه‌ترین‌ جرایم‌ بشری‌ كه‌ در جوامع‌ مختلف‌ به‌ شیوهایی‌ گوناگون‌ دیده‌ می‌شود یاد شده‌ است‌. این‌ پدیده‌ در طول‌ زمان‌ دستخوش‌ دگرگونی‌ها و تغییرات‌ زیادی‌ شده‌ است‌، اما تنها چیزی‌ كه‌ از بدو پیدایی‌ و شكل‌گیری‌ آن‌ تاكنون‌ ؤابت‌ مانده‌، زشتی‌ و مذموم‌ بودن‌ ماهیت‌ آن‌ است‌. از این‌ رو این‌ آسیب‌ جزو آسیب‌های‌ سنتی‌ در كشورمان‌ محسوب‌ می‌شود.البته‌ پدیده‌ سرقت‌ یا دزدی‌ همانند سایر معضلات‌ اجتماعی‌ در میان‌ مردان‌ از دیرباز بیشتر از زنان‌ بوده‌ است‌. اما باید به‌ این‌ نكته‌ نیز توجه‌ داشت‌ كه‌ دزدی‌ یا سرقت‌ یكی‌ از جرایم‌ قدیمی‌ و ماندگار بوده‌ كه‌ از دیرباز در میان‌ زنان‌ نیز همانند مردان‌ رواج‌ داشته‌ است‌. بطور حتم‌ در ایران‌، اگر بخواهیم‌ بگوییم‌ قدیمی‌ترین‌ یا باسابقه‌ترین‌ معضل‌ اجتماعی‌ در میان‌ زنان‌ چه‌ بوده‌ است‌، می‌توان‌ به‌ سرقت‌ یا دزدی‌ اشاره‌ كرد. البته‌ این‌ معضل‌ اجتماعی‌ در میان‌ افراد جامعه‌ )چه‌ زن‌ و چه‌ مرد( از همان‌ دوران‌ كودكی‌ و نوجوانی‌ آغاز می‌شود. بر اساس‌ تحقیقات‌ صورت‌ گرفته‌ بیشتر زنانی‌ كه‌ بزهكاری‌ در دوران‌ میانسالی‌ برایشان‌ به‌ صورت‌ عادت‌ درآمده‌، در دوران‌ كودكی‌ و نوجوانی‌ اولین‌ بزه‌ را با سرقت‌ كه‌ بیشتر هم‌ به‌ صورت‌ جیب‌بری‌ بوده‌ است‌ آغاز كردند. بر اساس‌ آمارهای‌ موجود نیز ۰۶۱ درصد از زندانیان‌ موجود در كشور را بزهكاران‌ كمتر از ۱۹ سال‌ تشكیل‌ می‌دهند كه‌ ۹۲ درصد بزهكاران‌ پسر و ۸ درصد دختر هستند. در میان‌ بزهكاران‌ پسر جرم‌ سرقت‌ با ۴۴۷ درصد كل‌ جرایم‌ نسبت‌ به‌ سایر جرایم‌ بیشتر است‌ و بعد مواد مخدر ۶۱۲۱ درصد و اعمال‌ منافی‌ عفت‌ ۱۷ درصد است‌. در حالی‌ كه‌ در میان‌ دختران‌ هم‌ اكنون‌ بیشترین‌ جرایم‌ مربوط‌ به‌

منافی‌ عفت‌ است‌، كه‌ اكثر آنها كسانی‌ هستند كه‌ دچار معضل‌ نوآسیب‌های‌ اجتماعی‌ هستند. یعنی‌ دختران‌ فراری‌ عمده‌ گروه‌ بزهكار در میان‌ دختران‌ است‌. معضل‌ اعتیاد و سرقت‌ نیز در رتبه‌های‌ بعدی‌ قرار داشتند. صادقی‌ در این‌ باره‌ می‌گوید: بررسی‌ آمار، حكایت‌ از رشد بی‌ سابقه‌ جرم‌ سرقت‌ در چند سال‌ اخیر دارد و گویای‌ این‌ واقعیت‌ است‌ كه‌ جرم‌ سرقت‌ بعد از جرایم‌ مربوط‌ به‌ قاچاق‌ مواد مخدر و اعتیاد دومین‌ رتبه‌ را در میان‌ جرایم‌ مردان‌ و سومین‌ رتبه‌ را در بین‌ جرایم‌ زنان‌ به‌ خود اختصاص‌ داده‌ است‌. همچنین‌ در مورد سرقت‌ در بین‌ زنان‌ باید گفت‌ كه‌ ۱۲ درصد از زنان‌ محكوم‌ در ندامتگاه‌ به‌ سبب‌ اعتیاد مرتكب‌ سرقت‌ شده‌اند كه‌ این‌ مساله‌ رابطه‌ دو طرفه‌ سرقت‌ و اعتیاد را نیز برای‌ ما آشكار می‌كند.این‌ آسیب‌شناس‌ می‌افزاید: اگر بخواهیم‌ به‌ تمامی‌ معضلات‌ و مشكلات‌ اجتماعی‌ كه‌ در بین‌ مردان‌ و زنان‌ جامعه‌ ما وجود دارد پشت‌ كنیم‌ افزایش‌ میزان‌ همین‌ دو عامل‌ )سرقت‌ و خودكشی‌( می‌بایست‌، ذهن‌ مسوولان‌ و دست‌اندركاران‌ ذیربط‌ را به‌ خود مشغول‌ كند. متاسفانه‌ هنوز در مورد خودكشی‌ در بین‌ زنان‌ ایرانی‌ بخصوص‌ زنانی‌ كه‌ در شهرها و روستاهای‌ كوچك‌ مظلومانه‌ اقدام‌ به‌ خودسوزی‌ می‌كنند تحقیقات‌ مبسوطی‌ انجام‌ نگرفته‌ است‌. بالطبع‌ اقدامی‌ برای‌ كاهش‌ میزان‌ این‌ نوع‌ خودكشی‌ها نیز از سوی‌ مسوولان‌ صورت‌ نگرفته‌ است‌. سرقت‌ و دزدی‌ هم‌ در بین‌ آسیب‌ها و معضلات‌ گوناگون‌ دیگر از یاد رفته‌. گرچه‌ این‌ معضل‌ سنتی‌ را می‌توان‌ با معضل‌های‌ كلان‌ همچون‌ بیكاری‌، عدم‌ سرپرست‌ شایسته‌ و اعتیاد مرتبط‌ دانست‌.با توجه‌ به‌ گفته‌های‌ این‌ استاد دانشگاه‌ و تحقیقات‌ انجام‌ گرفته‌ می‌توان‌ مدعی‌ شد كه‌ دو آسیب‌ خودكشی‌ و سرقت‌ نه‌ تنها دیگر در انحصار مردان‌ نیست‌ بلكه‌، آمار زنان‌ بزهكار در این‌ دو معضل‌ رو به‌ افزایش‌ است‌. پس‌ اگر در آینده‌ زنان‌ گوی‌ سبقت‌ را در میزان‌ تعداد جرایم‌ و آسیب‌های‌ اجتماعی‌ از مردان‌ ربودند، زیاد تعجب‌ نكنید.

وحیدشریفی‌