در دعوا, منصف باشید

فیلیپ دیلر, کمدین معروف یک بار گفت «هرگز با خشم و عصبانیت برای خوابیدن نرو, بیدار بمان, دعوا کن و بعد برو بخواب » نکته را گرفتید

فیلیپ دیلر، کمدین معروف یک بار گفت: «هرگز با خشم و عصبانیت برای خوابیدن نرو، بیدار بمان، دعوا کن و بعد برو بخواب.» نکته را گرفتید؟ شاید شما هم از آن گروهی باشید که دایما در حال بحث کردن با همسر خود هستند، گروهی که یک مساله ساده را برای روزها و هفته‌ها کش می‌دهند و بر سر آن بارها بحث و جدل می‌کنند. پس باید یاد بگیرید که چگونه این مشاجره‌ها را مدیریت کنید. واقعیت این است که در زندگی مشترک بحث کردن و اختلاف‌نظر داشتن امری طبیعی است و فقط این اختلافات و بحث‌ها باید به شیوه‌ای عاقلانه و بالغ انجام شوند و به پایان برسند. این مطلب تلاشی است برای آنکه راهکارهایی جهت به پایان رساندن بحث‌ها و مجادلات خانوادگی به شیوه‌ای عاقلانه ارایه دهد. به هر حال تمام زوج‌ها بر سر مسایل مالی، تربیت فرزندان، تقسیم وظایف، مشکلات کاری و... بحث می‌کنند، اما آنها که زوج‌هایی بهتر هستند، مساله را به نحو بهتری به پایان می‌برند. به قول معروف همین بحث‌ها و مشاجره‌ها و منازعه‌ها برای آنها یک فرصت مناسب برای تحکیم روابط زناشویی است. این پنج شیوه به شما هم کمک می‌کند که از اختلاف، استحکام بسازید.

۱) در همین امروز بمانید

شاید بدترین کار در زمان بروز یک اختلاف خانوادگی به یاد آوردن مشکلات حل نشده قبلی و رجوع به تمام بحث‌ها و مشاجرات و منازعات قبلی باشد. البته طرح ناراحتی‌ها و رنجش‌ها می‌تواند اولین قدم در حل یک مشکل باشد اما در زمانی که مشکلی بروز کرده، نمی‌توان امیدوار بود که به وسط کشیدن مشکل قبلی، می‌تواند وضعیت را بهتر کند. به‌خصوص اگر موضوع مشکلات هیچ ربطی به هم نداشته باشد. برای مثال اگر امروز در مورد عدم همکاری همسرتان در کارهای منزل از او رنجیده‌اید و به او این مساله را گفته‌اید و بحث ادامه پیدا کرده هرگز این اشتباه را نکنید که مثلا به او یادآوری کنید که هفته گذشته هم از ولخرجی او شاکی بوده‌اید! بهترین کار برای حل اختلافات این است که فقط روی یک موضوع خاص تمرکز کنید. در واقع شما نمی‌توانید تمام مشکلاتی را که در زندگی مشترک‌تان وجود دارد، در چند ساعت حل کنید پس فقط روی مساله‌ای که همین حالا اتفاق افتاده متمرکز شوید. اگر هم چیزی شما را ناراحت کرده آن را همین حالا بگویید، نه اینکه صبر کنید تا فردا یا هفته بعد فرا برسد. اگر در وسط یک بحث احساس کردید، نمی‌توانید ادامه بدهید به خود و همسرتان یک استراحت کوتاه بدهید تا بتوانید افکارتان را منظم کنید. با همین وقفه کوتاه می‌توانید اولویت‌های مهم را نظم بدهید و مطرح کنید.

۲) چی بگویید، چی نگویید

ضرب‌المثل معروفی هست که می‌گوید «زبان عشق در دعوا گم می‌شود». واقعیت این است که بیرون ریختن تمام چیزهایی که در سینه انسان تلنبار شده، می‌تواند حس خوبی داشته باشد، اما فکرش را بکنید که کسی که همه این حرف‌ها را می‌شنود چه احساسی خواهد داشت؟ اختلاف‌نظر و مشکل داشتن با همسرتان به این معنا نیست که شما اجازه دارید به او ضربه بزنید و تعمدا ناراحتش کنید. هر کلمه‌ای که طی یک مشاجره ادا می‌شود، می‌‌تواند یک چاقوی تیز باشد که زخمی روی روح همسرتان ایجاد کند. هیچ‌گاه خصوصیات و اخلاق و رفتار شخصی همسرتان را که ربطی به مساله بروز کرده فعلی ندارد، در وسط مشاجره هدف نگیرید و نخواهید که با نکوهش کردن آنها، او را در موضع ضعف قرار دهید. وقتی شما از کلام توهین‌آمیز یا طعنه‌آمیز استفاده کنید و واژگانی نامناسب را به کار بگیرید، پل‌های ارتباطی میان خود و همسرتان را خراب می‌کنید چراکه او بلافاصله حالت دفاعی به خود خواهد گرفت.

یادتان باشد که در جریان یک مشاجره خانوادگی از واژه‌های «هرگز» و «همیشه» استفاده نکنید (مثلا نگویید «تو هیچ وقت به حرف‌های من گوش نمی‌دهی» یا «تو همیشه ولخرج هستی» یک راهکار بسیار خوب برای پایان دادن به بحث‌ها این است که به جای واژه «تو» از واژه «من» استفاده کنید (مثلا به جای «تو فقط پول خرج می‌کنی» بگویید «من می‌خواهم حواسم را در مورد مسایل مادی جمع کنم») در ضمن مهم‌ترین توصیه هم این است که در حین منازعات هرگز از تاکتیک‌های تهدید، تلقین حس گناه، یا حق‌السکوت گرفتن برای رسیدن به هدف‌تان استفاده نکنید.

۳)‌ تنها باشید، البته دو نفری

حتی در بحث‌های کوچک و اختلاف‌نظرهای کوچک هم گفت‌وگوی خودتان را در حضور فرزندان خود انجام ندهید. مطمئن باشید که حتی یک اختلاف‌نظر کوچک میان شما که به بحث بینجامد، می‌تواند برای فرزند شما یک حالت ناراحت‌کننده باشد و او را دچار مشکل روحی کند. در ضمن در حضور سایر اعضای خانواده هم با همسرتان بحث نکنید. زمانی که مقابل دیگران بحث کنید خیلی از اوقات مجبور می‌شوید که حرف‌های خودتان را به صورت غیرشفاف و در لفافه بزنید. یا گاهی هم ممکن است اختلاف شما به اختلاف میان دیگران هم بینجامد. در مواقعی که در حضور دیگران جر و بحث کنید، این مساله هم مطرح می‌شود که هر کدام از حاضران به کدام سو متمایل هستند و این جور یارگیری ممکن است به ضرر هر دو طرف بحث باشد. بهترین کار این است که اگر با همسرتان دچار اختلاف‌نظر شدید این بحث را دونفره، در اتاق یا مکانی خلوت انجام دهید و نگذارید هیچ کس از اعضای خانواده و به‌خصوص فرزندان شما از آن مطلع شوند.

۴)‌ قاضی منصفی باشید

شاید مهم‌ترین مساله در دعواها و منازعات خانگی رعایت انصاف باشد. مثلا اگر همسر شما در راه خانه فراموش کرده که شیر بخرد چقدر باید او را نکوهش کنید؟ آیا به نظر شما منصفانه است که چندین بار فراموشی او را به وی متذکر شوید و تکرار کنید که او همیشه این‌گونه فراموشکار است و اصلا این فراموشکاری به معنای اهمیت ندادن به شماست؟ واقعیت این است که بسیاری از چیزهایی که زن و شوهر به خاطر آنها عصبانی می‌شوند و با هم بر سر آنها جر و بحث می‌کنند، اصلا ارزش عصبانی شدن و مشاجره را نداشته و حتی خود زوج هم پس از گذشتن مدتی از این بحث به اینکه دعوای آنها بر سر چی شروع شده است، می‌خندند. برای همین سعی کنید منصف باشید و ببینید مساله‌ای که شما را خشمگین و وارد بحث کرده اصلا ارزش آن خشم و منازعه را دارد یا نه.

قبل از اینکه هرگونه بحثی را با همسرتان شروع کنید از خودتان بپرسید که احساسی که در آن لحظه دارید (مثلا خشم) با اتفاقی که افتاده مناسب است یا نه، اگر حتی لحظه‌ای تردید کردید که ممکن است خشم شما بسیار بیشتر از اهمیت آن اتفاق باشد برای دقایقی خودتان را وادار کنید که وارد بحث نشوید. این‌گونه بسیاری از منازعات خانوادگی شروع نشده، خاتمه می‌یابند.

۵) ازدواج‌تان را در خطر نیندازید

یک ضرب‌المثل بلغاری می‌گوید: «اگر اشتباه کردی و دعوایی را شروع کردی حداقل سعی کن آن دعوا را خوب تمام کنی.» یادتان باشد که برخلاف منازعات خیابانی، منازعات خانوادگی هیچ‌‌گونه حس «برنده» و «بازنده» بودن ندارد و حتی اگر در پایان یک مشاجره با همسرتان به این نتیجه رسیدید که پیروز شدید، باید گفت که اشتباه کرده‌اید چراکه در واقع هر دوی شما بازنده شده‌اید. تنها راه برنده شدن در یک مجادله این است که سعی کنید راه حلی منطقی و مناسب برای پایان دادن به آن پیدا کنید، راه‌حلی که هر دو سوی بحث از آن راضی باشند.

این نکته بسیار مهم را به یاد داشته باشید که معذرت‌خواهی نشانگر ترس نیست، بلکه نشانی از شجاعت است. در نهایت شما باید بدانید که نباید زندگی مشترک خود را به خاطر یک خشم یا عصبانیت لحظه‌ای در خطر قرار بدهید، تمام انسان‌ها دچار خشم و عصبانیت می‌شوند و حتی بهترین زوج‌ها هم دارای اختلاف‌نظر هستند اما مساله این است که شما بتوانید با فکری فعال و چشمانی باز، احساس خشم خودتان را مهار کنید و به گفت‌وگویی محترمانه و نتیجه‌دار برسید نه به بحثی طولانی، اعصاب‌خردکن، توهین‌آمیز و بی‌نتیجه.

منبع: گریت لیوینگ

ترجمه: دکتر امیر صدری