آرمان وحدت و اتحاد اسلامی در اندیشه امام خمینی ره

ما پیوستگی خودمان را به اقلیتهای مذهبی اعلام می كنیم ما برادری خودمان را به برادران اهل سنت اعلام می كنیم دشمنان اسلامند كه می خواهند ما را با برادرهای خودمان مختلف كنند

در تاریخ پر فراز و نشیب اسلام، تفرقه و دودستگی بین مذاهب و ملل اسلامی از مسائل پیچیده و بنیان كن جوامع اسلامی بوده و همین عامل، خسارتهای مادی و معنوی جبران ناپذیری بر پیكر امت واحده اسلامی وارد كرده است.

حضرت امام خمینی(رضوان ا... تعالی)، بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران، به عنوان برترین مصلح جهان اسلام، به خوبی پیامدهای تفرقه را شناخته بود و با آگاهی از این موضوع، ضرورت بحث اتحاد بین مسلمانان را بارها گوشزد می كرد؛ اگر چه نهضت اسلامی كه آن بزرگوار بنیان نهاد و به وقوع انقلاب اسلامی منجر گردید، نقطه عطف همین اتحاد و وحدت كلمه بین مسلمانان بود.

نوشتار حاضر، گزیده ای است از آرای آن امام بزرگوار در خصوص اندیشه وحدت و اتحاد اسلامی كه به انگیزه ها و لوازم این آرمان مقدس می پردازد:

● اعلام وحدت و همبستگی

«ما پیوستگی خودمان را به اقلیتهای مذهبی اعلام می كنیم. ما برادری خودمان را به برادران اهل سنت اعلام می كنیم. دشمنان اسلامند كه می خواهند ما را با برادرهای خودمان مختلف كنند. دشمنان اسلام یا گول خورده های از آنها هستند كه در این وقت مخالفت بین دو دسته را اعلام می كنند. ما اعلام می كنیم «وحدت كلمه» مسلمین را. اگر مسلمین «وحدت كلمه» داشتند، امكان نداشت اجانب بر آنها تسلط پیدا كنند. این تفرقه در بین مسلمین است كه باعث شده است اجانب بر ما تسلط پیدا بكنند. این تفرقه مسلمین است كه از اول با دست اشخاص جاهل تحقق پیدا كرد... واجب است بر همه مسلمین كه با هم باشند...»(۱)

● شیعه و سنی برادرند

«اسلام اقلیتهای مذهبی را احترام گذاشته است. اسلام اقلیتهای مذهبی را در مملكت ما محترم می شمرد و همین طور در اسلام بین شیعه و سنی ابداً تفرقه نیست. بین شیعه و سنی نباید تفرقه باشد، باید «وحدت كلمه» را حفظ كنیم. ائمه اطهار(ع) سفارش كردند به ما كه بپیوندید با هم، و با هم اجتماعمان را حفظ كنیم و كسی كه این اجتماع را بخواهد به هم بزند، یا جاهل است و یا مغرض و نباید به این حرفها گوش بكنند. برادران سنی نباید به یك تبلیغاتی كه از طرف دشمنان اسلام می شود، ترتیب اثر بدهند. ما با آنها برادر هستیم. آنها با ما برادر هستند. این مملكت مال همه ماست، مال همه ما، مال اقلیتهای مذهبی، مال مذهبیون، مال برادران اهل سنت ما، همه ما با هم هستیم.»(۲)

● قطع ید ابرقدرتها

«باید بدانید كه چاره اساسی در سایه وحدت همه مسلمین و اجتماع همگانی در قطع ید ابرقدرتها از كشورهای اسلامی است... و قدم اول زدودن یأس از دلهاست كه عمال خبیث آنان با كوشش غرب و شرق در جانهای مسلمین جایگزین كردند و به آنها باورانده اند كه بدون وابستگی به یك ابرقدرت، نمی شود به زندگانی خود ادامه داد.»(۳)

● به حرف تفرقه افكنان گوش ندهیم

«ما باید دنبال تحكیم وحدت خودمان باشیم... وحدت باید داشته باشید، اختلاف نباید داشته باشید. ما باید وحدت داشته باشیم؛ یعنی حفظ كنیم وحدت را، وحدت هست لكن ادامه می خواهد... و آن این است كه به حرف كسانی كه خدای نخواسته می خواهند تفرقه بیندازند، به حرف آنها گوش ندهیم...»(۴)

● همصدایی كشورهای اسلامی

«مصیبت مسلمین بسیارش از دولتهای اسلامی سرچشمه می گیرد. دولتهای اسلامی كه باید با هم همصدا باشند، همفكر باشند، همه از یك دیانت، صاحب یك كتاب و همه هم می بینند كه با اختلافاتی كه بینشان هست، دیگران نتیجه می گیرند... دولتهای بزرگ هم حرفشان همین است كه ماها از هم جدا باشیم و بلكه با هم دشمن باشیم و آنها استفاده كنند... باید مسلمین فكر اساسی برای خودشان بكنند و دولتهای اسلامی فكر اساسی بكنند. فكر این نباشند كه چند روزی كه هستند مرفه باشند و دارای سلطه به كشور خودشان، و این درد تفرق را خودشان دوا كنند؛ والا هیچ علاجی دیگر نیست...»(۵)

● یگانگی و برادری سنی و شیعه

«با هم یكی هستیم و ما جدا نیستیم. اختلاف ما اختلاف دو تا مذهب است، این اختلاف نباید اسباب این معنا بشود كه ما در اساس اسلام [اختلاف كنیم]؛ اسلام بالاتر از این معانی است كه ما به واسطه اختلاف مسلكی از اسلام مثلاً چه بكنیم. ما كه می بینیم الان اسلام در خطر است، بر همه ما لازم است كه دست به هم بدهیم و از آن اشتباهاتی كه در سابق بوده است، دست برداریم. دستهایی را كه مثل سابق [می خواهند] ما را از هم جدا كنند، قطع كنیم.»(۶)

● وحدت، ضامن سیادت و استقلال ملل مسلمان

«اگر ملت اسلام بیدار نشوند و به وظایف خود آگاه نگردند، اگر علمای اسلام احساس مسؤولیت نكنند و به پانخیزند، اگر اسلام واقعی كه عامل وحدت و تحرك كلیه فرق مسلمین در مقابل بیگانگان است و ضامن سیادت و استقلال ملل مسلمان و كشورهای اسلامی می باشد، به دست عوامل و ایادی اجانب همین طور در زیر پرده سیاه استعماری پوشیده بماند و آتش اختلاف و تشتت در میان مسلمین افروخته گردد، روزهای سیاهتر و نكبت بارتری بر جامعه اسلامی در پیش است و خطر ویران كننده ای، متوجه اساس اسلام و احكام قرآن می باشد...»(۷)

● وحدت برای یك سال و ده سال و صد سال نیست

«قرآن كریم كه به ما دستور داده و به مسلمین دستور وحدت داده، برای یك سال و ده سال و صد سال نیست. برای سرتاسر عالم است؛ در سراسر تاریخ و ما محتاج به این هستیم كه عملاً وحدت را محقق كنیم و نگه داریم این وحدت را. ما الان هم در بین راه هستیم و باید این وحدت را حفظ كنیم. امیدوارم كه با بركت وجود ملت ایران، این وحدت در سایر كشورهای اسلامی هم پیدا شود كه دارد پیدا هم می شود؛ همه مسلمین (لازم است) دست واحد بشوند.»(۸)

● وحشت قدرتهای جهان از وحدت مسلمانان

«قدرتهای جهانخوار شرق و غرب از وحدت بیش از یك میلیارد مسلمان وحشت دارند. با تمام قوا مستقیماً به دست عمال منحرف خود، به این اختلافات دامن می زنند تا بر مقررات مسلمانان جهان مسلط و بر آنها حكومت نموده و ذخایر بی پایان آنان را چپاول كنند...»(۹)

پی نوشتها:

۱- صحیفه امام، مجموعه آثار امام خمینی(ره) ج ۶، ص۸۳

۲- همان، ص ۱۳۵

۳- همان، ج ۱۹، ص ۳۴۱

۴- همان، ص۲۰۷-۲۰۶

۵-همان، ج ۹، ص ۴۱

۶- همان، ج ۶، ص ۹۵

۷- همان، ج ۱۹، ص۳۲۳

۸-همان، ج ۱۹، ص ۳۴۷

۹-همان، ج ۱۹، ص