سینما فقط نفس می كشد

نگاهی به فیلم های در حال اكران سینما

در حالی كه حدود۱۰روز به شروع جشنواره فیلم فجر زمان باقی مانده است، شمارش معكوس برای علاقه‌‌مندان به سینما از مدت ها پیش آغاز شده است و بهمن‌ماه برای این دسته از مردم همراه با حال و هوای پیروزی انقلاب اسلامی، لذت تماشای فیلم را نیز به همراه دارد. در حال حاضر سینمای ایران با فیلم‌های اكران شده در این دوره به دلیل كم‌رونق بودن آنها در دوره خزان خود قرارگرفته است.

فیلم‌هایی كه هیچ یك توانایی ایجاد انگیزه برای تماشاگران را ندارند تا به سالن سینما بكشاند. كارگردانانی چون پوران درخشنده، سیروس الوند، فریدون جیرانی نتوانسته‌اند به هیچ وجه انتظار تماشاگر را برآورده كنند و امید است جشنواره‌ فیلم فجر هوای تازه به این سینمای سرد بدهد. در ادامه نگاهی گذرا به فیلم‌های در حال اكران خواهیم داشت.

● تماشاگر می‌فهمد!

«تله»، آخرین ساخته سیروس الوند داستان زندگی زوج جوانی است كه در روزهای اول زندگی دختران دیگری به زندگی مرد خانواده سرك می‌كشند تا همسرش به اوشك كند تا او را مورد سنجش قرار دهد كه این سنجش اتفاقات بعدی فیلم را رقم می‌زند.

این فیلم اگرچه از بازیگران زیادی همچون محمدرضا گلزار، مهناز افشار، امین حیایی و سحر زكریا استفاده می‌كند اما با داستان ساده و كاملا بچه‌گانه‌ای كه دارد، سرگرمی خنده‌داری را برای تماشاگران ایجاد می‌كند. این همه ستاره برای یك كارگردان كافی است تا فروش فیلمش ضمانت شود.

این فیلم در ۳۹روز از نمایش خود توانست ۳۴۷میلیون فروش كند اما به هیچ وجه نتوانست تماشاگر خود را راضی كند. ایرج افشار به عنوان فیلمنامه‌نویس در این فیلم آنقدر به فراهم كردن حوادث عجیب در پشت سر یكدیگر توجه كرده كه نتوانسته به شخصیت‌پردازی در این فیلم بپردازد و تا حدودی شخصیت‌ها را دچار رفتارهای متناقض كرده است.

شاید تله توانست تا حدودی خوب بفروشد ولی این كارگردان با سابقه به خوبی می‌داند كه تنها استفاده كردن از بازیگران نامی فروش یك فیلم را تضمین نمی‌كند و تماشاگران فیلم‌ها نیز مربوط به چند دهه گذشته نیستند تا یك موضوع عشق و عاشقی با حوادث عجیب و غریب آنها را راضی نگهدارد.

پایان‌بندی فیلم از شروع فیلم عجیب‌تر است و صحنه‌هایی كه در پایان این فیلم رخ می‌دهد كوچك‌ترین تاثیری بر تماشاگر ندارد. آدم‌ها به راحتی چاقومی كشند و آن را در یكدیگر فرو می‌كنند، تماشاگر می‌بیند و بی‌تفاوت است. تماشاگران امروزه با توجه به در دسترس بودن فیلم‌های روز جهان سطح اطلاعات خود را نیز رشد داده است و خود منتقدی شده است كه فیلم را می‌فهمد.

طرفداران سینما از سیروس الوند به عنوان یك كارگردان باتجربه انتظار بیشتری داشتند و این فیلم آنها را از سینمای او ناامید كرد اما شاید در آینده فیلمی در خور سینمای ایران از این كارگردان ببینند.

● او یك ستاره است

نیكی كریمی، امین حیایی و اندیشه فولاوند در «ستاره است» هفتمین اثر فریدون جیرانی به ایفای نقش می‌پردازند.

این فیلم كه دومین جلد از سه‌گانه «ستاره‌ها» است مربوط به زندگی بازیگری مطرح در سینما است كه در حال بازی در یك فیلم تجربی است.

فرزانه مشرقی در كاراكتر زن معتاد مواد فروش، قناری را با نام بازیگر فیلم اشتباه می‌گیرد و همراه او به خانه‌اش می‌رود و داستان فیلم از این پس وارد مرحله جدیدی می‌شود.جیرانی، نویسنده و فیلمسازی حاشیه‌پرداز است و همیشه حاشیه ازمتن برایش جذاب‌تر است.

این را می‌توان از نوشته‌هایش فهمید و «ستاره است» نیز حاشیه‌ای است از سینمای ایران.این فیلم كه از دو جلد دیگر «ستاره‌ها» خوش‌ساخت تر است ولی از نظر فروش در گیشه موفق نبوده است و در طول ۳۲روز اكران توانسته حدود ۵۵میلیون بفروشد.این فیلم فراواقعی است و واقع‌گرا نیست از خطوط منظمی در داستان خود برخوردار است.امین حیایی و اندیشه فولادوند به خوبی در «ستاره است» ظاهر شده‌اند.

● گیس‌بریده درست انتخاب می‌كند

گلشیفته فراهانی این روزها در سینمای ایران به ستاره درجه یكی تبدیل شده است. هنرنمایی فوق‌العاده این بازیگر در فیلم‌های اكران شده از جمله «میم مثل مادر» نشان از این دارد كه این بازیگر مراحل ترقی را به خوبی طی كرده است.

او این بار نقش دختری ۱۷ساله را بازی می‌كند كه به‌دلیل نامه‌های عاشقانه‌ای كه برایش ارسال می‌شود مورد سوءظن مسوولان مدرسه و خانواده‌اش قرار می‌گیرد.او بدون اینكه تقصیری داشته باشد از طرف پدرش مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرد.او در بین تمامی راه‌های گریز از این فشارها درست‌ترین انتخاب را می‌كند و به قانون پناه می‌برد تا پدرش را حبس كنند و از اینجا اتفاقات دیگر فیلم رقم می‌خورد.

جمشید حیدری دهمین ساخته‌اش را تنها با هدف جبران ناكامی‌های قبلی‌اش در گیشه ساخته و از این رو هر آنچه داشته به كار برده تا فیلمی خوش‌ساخت و جذاب را روانه پرده سینما می‌كند. ولی «گیس‌بریده» نه خوش‌ساخت است و نه جذاب. از این فیلم نمی‌توان انتظار تحلیل‌های اجتماعی و نقد اجتماعی را داشت اما به عنوان یك فیلم می‌توانست در حد تبیین، چارچوبی را در نظر بگیرد ولی كارگردان در كل در این فیلم بسیار ضعیف عمل كرد.

بازی گلشیفته فراهانی در نقش خود كه دختری جسور بود تنها نكته مثبت این فیلم است، اما حیدری نتوانست از تمام بازیگری فراهانی در این فیلم بهره بگیرد. واقعیت این است كه حضور این بازیگر و توانایی‌هایش می‌تواند در مواقعی فیلم را در اختیار بگیرد و ضعف‌های فیلم را مخفی نگهدارد، ولی این تنها برای چند لحظه است و نه بیشتر.

در كل این فیلم می‌تواند شكست دیگری در كارنامه این كارگردان باشد.

محمدرضا شریفی‌نیا، سارا خویینی‌ها و فهیمه راستكار از دیگر بازیگران این «گیس‌بریده» هستند. این فیلم در مدت ۴۶روز به فروش ۱۷۳میلیون تومان رسیده است.

● «زمستان است» از تازه‌واردها

سومین ساخته رفیع‌پیتز در جشنواره‌های مختلف، موفق نشان داده است. كسب جایزه بهترین صدابرداری و فیلمبرداری از جشنواره فیلم فجر، جایزه بهترین كارگردانی از جشنواره پالم اسپرینگر آمریكا و خوشه نقره‌ای از جشنواره و ایادولید اسپانیا از جمله موفقیت‌های این فیلم در عرصه جهانی و داخلی بوده است.

این فیلم داستان جوان آهنگری به نام مختار را روایت می‌كند كه كارگاهش تعطیل شده و به دنبال كار ناچار تن به مهاجرت می‌دهد.

بنا به گفته كارگردانش، فیلم برداشتی آزاد از «سفر» محمود دولت‌آبادی است و نام فیلم برگرفته از اشعار مهدی اخوان‌ثالث است. داستانی كه دولت‌آبادی سالها پیش نوشته و در سال ۱۳۵۲ بازنویسی كرده است.

این فیلم بنابر اعلام خبرگزاری مهر به صورت ناگهانی به روی پرده رفته است كه كارگردان بدون خبر از این موضوع برای گرفتن جایزه‌اش راهی‌ آمریكا شده بود. «زمستان است» را باید متعلق به سینمای هنری و شخصی دانست كه با توجه به حضور مولفه‌های شاخص هنری، تماشاگر تا پایان به راحتی با فیلم همراه نمی‌شود. مهارت‌های رفیع پیتز در روایت داستان دولت‌آبادی منجر به آفرینش اثری قابل تقدیر در كارنامه او گردیده است.

این فیلم به نظر نمی‌رسد با توجه به ساختارش در گیشه به فروش بالایی برسد و با گذشت بیش از یك هفته از اكرانش به فروش نزدیك به ۵میلیون رسیده است. در هر صورت تمامی فیلم‌هایی كه در گیشه موفق نمی‌شوند، دلیل بر ضعف آن فیلم نیست.

شادی شیرازی