انتشار سی و پنجمین شماره فصلنامه «فرهنگ مردم ایران»

سید علیرضا هاشمی

سی و پنجمین شماره فصلنامه تخصصی«فرهنگ مردم ایران» مربوط به دوره زمستان 1392 و در 180 صفحه به چاپ رسید. این فصلنامه که در واحد فرهنگ مردم مرکز تحقیقات صدا و سیما به چاپ می­رسد در این شماره حاوی مطالب مختلفی از موضوعات فولکلور و فرهنگ مردمی است...

در سخن نخست این شماره به قلم اصغر شعاع، سردبیر فصلنامه آمده است: «مطالعات قومی با توجه به موقعیت تاریخی و فرهنگی هر کشور، پرسمان‌های مختلفی را برمی‌انگیزد که پاسخگویی مناسب و صحیح به آنها می‎تواند موجب پیشبرد دانش قومی، توسعه پایدار و صلح اجتماعی در یک جامعه متکثر قومی شود. به همین منظور لازم است برپایه مطالعاتی که با رویکرد علمی و با ابزارها و روش‎های نوین انجام می‌پذیرد، الگویی بومی که پاسخگوی مسائل گوناگون این حوزه است، طراحی شود. طراحی این الگو در شرایط کنونی امری ضروری به نظر می‌رسد که می‌تواند اشکال مختلفی از رفتارهای مدنی و جهانشمول را در پهنه ملی گسترش دهد و موجب همسازی میان هویت‎های محلی و مرکزی و همچنین هویت‏های محلی با یکدیگر شود.

جامعه ایران، جامعه‏ای متنوع و متکثر از حیث اقوام و خرده‌فرهنگ‌هایی است که موزاییک‎وار هزاران سال در کنار هم زیسته‎اند. این تنوع، با برخورداری از وجوه متعدد زبانی، فرهنگی، قومی و مذهبی، ویژگی‌هایی دارد که در طراحی الگو باید مد نظر قرار گیرد؛ چرا که مختص شرایط امروزین جامعه ایران است و با شرایط کشورهای دیگر قابل قیاس نیست. یکی از این ویژگی‌ها، وجود فرهنگ مردم غنی در میان اقوام و خرده‌فرهنگ‌های ایرانی است که بن‌مایه انسجام‌بخشی دارد و رسانه ملی می‌تواند با بازنمایی این مؤلفه‌ها به صورت علمی و مطلوب به افق ترسیم شده، دست یابد. تقویت همبستگی و وحدت ملی و همگرایی اجتماعی از جمله وظایف رسانه ملی است که در سایه نمایش مشترکات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی و توجه به ظرایف موضوع قابل دستیابی است.

بر همین مبنا فصلنامه شماره 35 فرهنگ مردم ایران در چهار محور با رویکرد شناختی و مبتنی بر چارچوب‌های فرهنگی تنظیم شده است: در بخش «ادبیات نمایشی در رسانه» به یکی از حماسه‎های مردم آذربایجان پرداخته شده است. در بخش «قابلیت‎های صنایع دستی و نمادها در رسانه» قوم کرد مورد توجه قرار گرفته‏اند و در بخش «جلوه‏های اقتصاد مقاومتی در رسانه» علاوه بر توجه به اقوام، ویژگی‌های اقتصادی و معیشتی آنان بررسی شده است. در بخش«گزارش‎های فرهنگیاری» نیز به دو منطقه ساوه و بیجار اشاره شده است. امید است مقالات این شماره از فصلنامه دست‌مایه مناسبی برای بهره‌گیری در برنامه‌سازی رادیویی و تلویزیونی باشد».   

 

فهرست مطالب این شماره از فصلنامه به قرار زیر است:

 

سخن نخست.......................................................... 7

● ادبیات نمایشی در رسانه

دراماتورژی نمایش رادیویی....................................... 9

نسرین ابوالمعالی‌الحسینی

جنبه‌های دراماتیک و اقتباسی حماسه کوراوغلو.......... 33

آزاده فخری

● قابلیت‌های صنایع دستی و نمادها در رسانه

برمال؛ سجاده سنتی کردی..................................... 53

نشمیل معروف‌پور

هنر «چیق‌بافی» عشایر ایل کلهر.............................. 71

علی حاتمی / مرتضی بیگی

نمادشناسی در فرهنگ مردم کـرد........................... 95

خاور رستمی‌نژادان

● جلوه‌های اقتصاد مقاومتی در رسانه

تعاون؛ همیاری سنتی در فرهنگ مردم..................... 113

سیدعلیرضا هاشمی

جنبه‌های فولکلوریک سراهای بازار سنتی اراک......... 135

دکتر فرهاد امام‌جمعه / پروین بختیاری بستاکی

● گزارش‌های فرهنگیاری

قالی و قالیبافی در قلعتین نوبران ساوه..................... 155

عباس بهرامی

جایگاه نان، درفرهنگ مردم بیجار........................... 165

ایرج قره داغی

چکیده‌های انگلیسی........................................... 173