اهمیت استعاره مفهومی در مطالعات زبان‎شناسی شناختی

لیلا اردبیلی

تصویر: فعالیت مغز به هنگام دریافت واژگان مربوط به رنگ ها
استعاره موضوعی اساسی و بنیادین در مطالعات زبان‏شناسی شناختی است که از دهه 1970 به کوشش لیکاف و همکاران او مورد تحقیق قرار گرفت. اهمیت مطالعات مربوط به استعاره به‌گونه‏ای است که منعکس‏کننده ماهیت زبان‏شناسی شناختی است. اگر زبان‏شناسی شناختی را مطالعه ویژگی‏های زبان بدانیم که از طریق آن سایر جنبه‏های شناخت انسانی منعکس می‏‏شود، استعاره برجسته‏ترین مظاهر این روابط است. از دهه 1950 در حوزه زبان‌شناسی، چامسکی نظریه‏هایی را در مورد نحو و ساخت‏های نحوی(چامسکی،1957) ارائه کرد که در آنها معنا و بررسی آن جایی نداشت. ولی در این میان عده‌ای، چون لیکاف و جانسون، که در ابتدای راه دستور گشتار زایشی با چامسکی همراه بودند، نظریه‌های چامسکی را در توجیه مواردی چون استعاره و درک آن ناکارآمد تشخیص دادند. آنها معتقد بودند که بدون در نظر گرفتن رابطه بین معناهای واژگانی و همچنین چگونگی فهم و درک انسان از جهان تقریباً غیرممکن است که بتوان به مطالعه چیستی استعاره پرداخت. به این ترتیب لیکاف و جانسون که به‌دنبال یافتن جوابی قانع‌کننده برای پرسش‌های پیش‌آمده بودند پایه‌گذار زبان‏شناسی شناختی محسوب می‌شوند که رسماً از دهه 1970 در گروه خوارج مکتب چامسکی قرار گرفتند. این گروه معتقدند که استعاره به خوبی نشان می‏‏دهد که چگونه برخی از جنبه‏های تجربه زندگی انسان به سایر تجربه‏ها مربوط می‏‏شوند. آنها شواهدی ارائه می‏‏دهند که منعکس‌کننده جهات اصلی ادراک، تفکر و احتمالاً سازمان عصبی انسان است. اصطلاح استعاره در زبان‏شناسی شناختی به کاربرد‏های استعاری گویندگان و قراردادهای زبانی اشاره ندارد، بلکه به معنای الگوی تداعی مفهومی است. در ادامه پیشینه مطالعات مربوط به استعاره، بخصوص استعاره مفهومی‏‏، بررسی می‏‏شود.

برای خواندن این مقاله در زیر کلیک کنید:
 

 

 

دوست و همکار گرامی

چنانکه از مطالب و مقالات منتشر شده به وسیله «انسان شناسی و فرهنگ» بهره می برید و انتشار آزاد آنها را مفید می دانید، دقت کنید که برای تداوم کار این سایت و خدمات دیگر مرکز انسان شناسی و فرهنگ، در کنار همکاری علمی،  نیاز به کمک مالی همه همکاران و علاقمندان وجود دارد. برای اطلاع از چگونگی کمک رسانی و اقدام در این جهت خبر زیر را بخوانید

http://anthropology.ir/node/11294