دوشنبه, ۱۳ اسفند, ۱۴۰۳ / 3 March, 2025
مجله ویستا

روش مارکس و کارپایه اقتصاد سیاسى مارکسی‏ (1)


سعید رهنما

روش‌شناسی مارکس این سلسله مقاله‌ها قبلاً به بهانه‌ى انتشار ترجمه‌ی دوره‌ی کامل فارسى گروندریسه: مبانى نقد اقتصاد سیاسى،  و دست‌نوشته‌هاى ١٨٤٤، اثر کارل مارکس‏،  نوشته و منتشر شده بود. با ترجمه‌ی جدید جلد نخست سرمایه،  این نوشته ها بار دیگر انتشار می‌یابند. جلد اول سرمایه مهم‌ترین و جامع‌ترین اثر مارکس است که در زمان حیاتش منتشر شد و بی‌تردید معتبرترین مرجع اقتصاد سیاسی مارکسی است. گروندریسه از نظر وسعت مباحث بى‌تردید جامع‌ترین و پیچیده‌ترین مجموعه‌ى دست‌نوشته‌هاى مارکس‏، و به قولى مهم‌ترین اثر اوست که در زمان حیاتش‏ منتشر نشد و خود سرنوشت اسرارآمیزى یافت و تا حدود نیم قرن پس‏ از مرگ وى نیز انتشار نیافت. این دست‌نوشته‌ها مجموعه‌ى هفت دفترچه‌ى یادداشت است که مارکس‏ بین سال‌هاى ١٨٥٧ و ١٨٥٨ عمدتاً براى «روشن‌شدن ذهن خود» تنظیم کرده و جنبه‌هاى اقتصادى آن زمینه‌ساز مجلدهاى اثر عظیم وى، سرمایه، گردید. دست‌نوشته‌هاى ١٨٤٤، نیز که از مهم‌ترین آثار دوران جوانى مارکس‏ است، سرنوشت خاص‏ خود را داشت و پس‏ از نزدیک به یک‌صد سال از زمان نگارش‏ در اروپا انتشار یافت. اصل دست‌نویس‏ها از سه قسمت تشکیل شده که بخش‏هایى از آن‌ها از بین رفته است. ناشر آلمانى که براى اولین بار این مجموعه را در سال ١٩٣٢ منتشر ساخت کل متن را به ده سر فصل تقسیم نمود.   خواندن مقاله   مقاله مشترک سایت تحلیلی البرز و صفحه اقتصاد سیاسی انسان شناسی و فرهنگ