تداوم خاموش نبرد (لوموند دیپلماتیک: آوریل 2014)

فیلیپ پرسون برگردان عالیه روحی

آنها برای پیشبرد پروژه‌شان نمی‌توانند روی هیچ یک از شبکه های تلویزیون یا هیچ شرکت پخشی حساب کنند. در فرانسه ای که فقر توده ها قابل انکار نیست، مستندهایی که این واقعیت را به نمایش می‌گذارند فضایی برای اکران ندارند. ژان ـ پیر دوره و آندره‌ا سانتانا دو مستندسازی هستند که موضوع کارشان را روی ژیور‪( Givors )، حومه ی کارگری اطراف لیونِ غیرصنعتی امروز، متمرکز کرده اند و  موفق به ساخت نسخه‌ی سینمایی «فلاکت جهان»  » (۱)  اثر پیر بوردیو شده اند.در مستند مبارزه، دوره و سانتانا ورای همدردی، پای صحبت مردان و زنانی می‌نشنینند که می‌گویند  »دردناک است که چاره ای جز کنار آمدن با مشکلات نداشته باشی » اما درک می‌کنند که  « نباید تن به گریه ی زیاد سپرد، چراکه هرچه بیشتر ناله کنی بدبختی بیشتر به سراغت می آید» .

این دو قدم در راه داوطلبین گذاشته اند. بخصوص اعضای امدادگران مردمی فرانسه  (Secours Populaire)  که در تلاش برای کاهش این فقر هستند و تاکید می‌کنند که « وقتی قبول کنیم مردم بین سطل آشغال ها پی غذا و سایر چیزها بگردند، آماده ی پذیرفتن خیلی چیزها باید باشیم.» به تصویر کشیدن سخاوت بی‌سر و صدای آنها هم ارز بهترین سخنرانی‌هاست. مانند پی بردن به غرور بازیافته‌ی زنی که از باغچه کاهو می‌چیند و می‌گوید «  سال ها می‌شد که کار نکرده بودم ».

لوران اَس که با پای پیاده فرانسه را در مسیر «  نصف النهار سبز » - خط مستقیمی از پیرنه تا دریای شمال -  پیموده است، از به تصویر درآمدن روزنوشت های راه‌پیمایی اش راضی نیست. در کتاب « خوشبختی، سرزمین موعود »(۲) او مسیر های غیرمنتظره ای را پیش می‌گیرد و با فرانسه ای پر از آسیب دیدگی های اجتماعی برخورد می‌کند. او منزویست و فکر می‌کند خوشبختی های کوچک مردمان کوچک آنطور که می‌گویند، مسلم  واضح و خالی از خیالات واهیست. مانند خوشحالی زوج کارگری از اینکه « در کارگاه کار می کنند و نه در کارخانه ای مکانیزه » یا تازه روستایی شده ای که از فقر رنج می‌برد اما « با تماشای مناظر انرژی می‌گیرد » جوانی که در زاغه های اوبرولیر‪(Aubervillier‪) زندگی می‌کند اما « کشورش را دوست دارد حتی اگر همیشه دوست داشتنی نیست  » و علاقه ای هم به ترک سرزندگی حومه ی محل سکونتش را ندارد .

جهان در یک باغ، اثری از فردریک پرسمان که به مدت یک سال به زندگی روزمره ی مردم در پارک بلویل پاریس پرداخته است، بی ارتباط با فیلم لوران اَس(۳) نیست. کارگردان، خود اینگونه فیلمش را معرفی می‌کند : فشرده ای از فرانسه ی پرجمعیت ، متنوع ، مخلوط ، و غنی از همبستگی های بسیاری که معمولن سخنی از آن به میان نمی‌آید . مرد جوان سیاه‌پوستی از محله اش بلویل دفاع می‌کند جایی که  فراموش نکرده که‪جایگاه بالایی  در شهرداری و نزاع های اجتماعی داشت.

پارک بلویل محصول عملیات «  بازسازی شهری » است که منجر به نابودی بخش های فقیر نشین پاریس شد، به ویژه بخشی از خیابان ویلین، خیابان مورد علاقه ی ژرژ پرک. اما رفته رفته، ساکنین قدیمی و جدید به شیوه ی خود مقاومتی غیرفعال در برابر بهسازی بافت، که هدف غایی این عملیات غیرمنقول است، به کار بستند. پرسمان روی باغبانی به نام جرارد تأمل می‌کند که با صبر و حوصله مشغول کار است و به گل ها و درختان می‌اندیشد که به محله روح و طراوت می‌بخشند . او پیرو  « باغداری مداراپذیر » - نگهداری و سرویس کمتر بر گیاهان مشخصی که به آزادی بیشتری برای شکفتن نیازدارند و تمرکز روی گیاهانی که بایست مورد نظارت مدام باشند-  و از  فرزندان  (۴)DDASS است و گل‌هایی را روی تلی از آشغال پیدا کرده است . روش او درسی به مسئولین و تصمیم گیرندگانی می‌دهد که با مردم رفتاری همسان سازی شده پیش‌ می‌گیرند و فراموش می‌کنند که مردم می‌توانند انرژی کافی برای عدم حمایت بی دریغ از آنها داشته باشند.

١- ژان پیر دوره و آندره‌آ سانتانا، «مبارزه»(۲۰۱۳) در ۵مارس۲۰۱۴ منتشر شد.

٢- لوران اَس، «خوشبختی،،، سرزمین موعود»(۲۰۱۱) در قالب دی‌وی‌دی نسخه  داکس۶۶ در دسترس است مبلغ پیشنهادی : ۲۰ یورو

٣- فدریک پرسمان، «جهان در یک باغ». نسخه ی دی‌وی‌دی به مبلغ ۲۰ یورو در سایت زیر قابل تهیه است :

http://entre2prises.fr/

٤- مخفف اسم نهادِ «دپارتمان مدیریت مسائل بهداشتی و اجتماعی» که از سال ۱۹۸۳ مشغول کمک به کودکان است.
 

پرونده ی «پیر بوردیو» در انسان شناسی و فرهنگ
http://www.anthropology.ir/node/11314

 

پرونده «لوموند دیپلماتیک» در انسان شناسی و فرهنگ
http://anthropology.ir/node/15007

ویژه نامه ی «هشتمین سالگرد انسان شناسی و فرهنگ» 
http://www.anthropology.ir/node/21139

ویژه نامه ی نوروز 1393
http://www.anthropology.ir/node/22280