اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(24): رابرت ازرا پارک

بهنوش شمس الهی

(مدل شهر متحد المرکز- رابرت پارک و ارنست برگس)
رابرت ازرا پارک (7فوریه 1864- 14 فوریه 1944) یک جامعه شناس شهری امریکایی بود، یکی از بنیانگذاران مکتب جامعه شناسی شیکاگو، که به معرفی و توسعه حوزه بوم شناسی انسانی پرداخت.
رابرت پارک کارش را به عنوان یک گزارشگر برای روزنامه هایی در شهرهای مینیا پولیس، دیترویت، دنور، نیویورک، و شیکاگو آغاز کرد، یک رویارویی با روزنامه نگاری که کار آینده اش را در جامعه شناسی تحت تاثیر قرار داد.
پارک به عنوان یک دانشجوی دوره کارشناسی در میشیگان، تحت نظر جان دیوئی(John Dewey) تحصیل کرد، وی پارک را به فرانکلین فورد (Franklin Ford) معرفی نمود. پارک و فورد روزنامه ای را به نام "اخبار اندیشه ها" (The Thought News) ،به عنوان تلاشی برای ثبت نظرات عمومی طراحی کردند که بسیار شبیه روزنامه های بازرگانی به درج نوسانات بازار سهام  می پرداخت.
پارک در میان آفریقایی ها و امریکایی- آفریقایی ها کار کرده است، در ابتدا به عنوان یک روزنامه نگار جنجالی به افشای سوء استفاده شاه لئوپولد از مردم بلژیکی کنگو پرداخت و بعدها نیزبه عنوان دستیار بوکر تی (بوکرتالیافرو واشنگتن- Booker Taliaferro Washington - یک مربی، نویسنده، خطیب، و رهبر سیاسی بود) شد. { بوکر تی }واشنگتن در موسسه  Tuskegee  به عنوان بخش مهمی از زندگی پارک و به عنوان استاد و محقق در شیکاگو، باقی ماند. پارک احساس می کرد که او در حال مشاهده " فرایند تاریخی که بوسیله تمدن، نه فقط در اینجا بلکه هرکجا، تکامل یا فته، تصویری در زمینه دوره ای از نفوذ یک حلقه وسیعی از نژادها و مردم" است.
{ رابرت پارک} در سال 1914 به شیکاگو، دانشکده جامعه شناسی و انسان شناسی رفت و تجربه ذهنی را برای مطالعه پدیده تعامل و رفتارجمعی بدست آورد. شیکاگو مانند هر شهر بزرگ دیگری، تمدن فشرده ای در درون یک منطقه جغرافیایی کوچک بود اما تنوع و گوناگونی آن بکرو دست نخورده باقی مانده بود. پارک می نویسد:

شهر یک موقعیت ذهنی، یک کالبدی ازآیین و سنتها، نگرشهای سازماندهی شده و نیزگرایشهایی است که به صورت فطری در این سنت وجود دارد. به عبارت دیگر، شهر تنها یک مکانیسم فیزیکی و ساختاری تصنعی نیست. شهر دربرگیرنده  فرایندهای حیاتی مردمی است که آنرا می سازند، شهر محصول طبیعت به ویژه طبیعت و فطرت انسان است.
به نظر پارک، مفهوم خاص فردی، اهداف، و موقعیتیها همه در تنوع اشکال جامعه شرکت دارند؛ که این فرمها در مفاهیم علوم اجتماعی می توانند درک شوند. او در ترسیم جامعه شناسی به دور ازمقررات وغالبا تحلیل تجویزی جامعه در جهت یک روش شناسی عینی موثر بود. این انجام نشد، با وجود این، پارک از کنار گذاشتن روشهای قبلی به منظور مداخله فعالانه و اصلاح جامعه  حمایت کرد، و او خودش در این امر تلاشهایی را داشت. او برای اجتناب ازرویکرد بازدارنده از دیگران انتفاد می کند و بر مفهوم" نسبیت نظام اخلاقی" که در کار جان دیوئی و جرج هربرت مید به صورت مطلق بود{ در این زمینه} تاکید می نماید.
مکتب جامعه شناسی شیکاگو تحت نظر پارک، ارنست برگس و لوئیس رایت رشد پیدا کرد و مشهور شد. پارک یک اساس تئوریک به منظور مطالعه سیستماتیک جامعه ساخت. تاثیر او به عنوان یک استاد بر اساس لیستی از محققان قابل توجه که تحت نظر او تحصیل می کردند، شامل فرانکلین فریزر، چارلز جانسون، ادگار تامپسون(Edgar T. Thompson)، برون(W. O. Brown) لوئیس رایت (Louis Wirth)، اورت هیوز(Everett C. Hughes)، وهلن هیوز(Helen MacGill Hughes) ثابت و آشکار شده بود.
بوم شناسی انسانی عبارتی بود که توسط پارک ارائه شد، مفاهیمی فرضی از همزیستی، تعرض،(حق) جانشینی، استیلا{نفوذ}، شیب رشد، طبقات، تبعیت از علم بوم شناسی طبیعی . مفاهیمی شبیه تعامل و تحرک در هدایت جامعه شناسی از اصلاح به سوی تحلیل علمی بدون انکار اهمیت دانش اجتماعی مفید بودند.
در طول دهه 1920 رابرت پارک و ارنست برگس یک برنامه متمایز تحقیق شهری را در دانشکده جامعه شناسی دانشگاه شیکاگو توسعه دادند. آنها روی چندین پروژه تحقیقاتی در شهر شیکاگو تمرکز کردند. پارک و برگس یک تئوری بوم شناسی شهری را مطرح نمودند که شهرها را به عنوان محیطهایی شبیه چیزهایی که در طبیعت یافت می شوند مطرح می کرد، که بوسیله تعدادی از نیروهای تکامل داروینی که اکوسیستم طبیعی را تحت تاثیر قرار می دهند اداره می شدند. مهم ترین این نیروها مبارزه(رقابت) بود. پارک و برگس پیشنهاد کردند که مبارزه برسر منابع محدود شهری، به ویژه زمین، سبب رقابت میان گروهها می شود و درنهایت تقسیم فضای شهری به مکانهای بوم شناختی متمایز یا " مناطق طبیعی" که در آن مردم ویژگیهای مشترک اجتماعیشان را در آن با یکدیگر شریک می شوند زیرا آنها در معرض فشارهای بو شناختی مشترک بودند.
درنهایت مبارزه بر سر زمین و منابع به تفکیک فضایی فضای شهری درون مناطق منجر می شود، با بهایی بیشتر در مناطق مطلوب تر. هنگامی که ثروتمند تر می شوند، مردم و حرفه آنها  در یک فرایندی از مرکز خارج می شوند که پارک و برگس آن فرایند را" جانشینی" می خوانند، واژه ای که از بوم شناسی گیاهی" وام گرفته شده است. مدل آنها ( پارک و برگس)، به تئوری دوایر متحد مرکز معروف شد و برای اولین بار{ این تئوری} در کتاب " شهر" (1925)، منتشر شد، تئوری پارک و برگس پیش بینی می کرد که شهرها فرم پنج دایره متحد المرکز را می پذیرند با مناطق اجتماعی و فیزیکی رو به زوالی که در نزدیکی مرکز شهر و مناطق مرفه تر در نزدیکی لبه شهر واقع شده اند.

 

منابع:

http://www.lib.uchicago.edu/projects/centcat/centcats/fac/facch17_01.html
http://www.newworldencyclopedia.org/entry/Robert_E._Park
http://www.csiss.org/classics/content/26

مطالب پیشین از همین نویسنده  در انسان شناسی و فرهنگ
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(23) رابرت موس
http://anthropology.ir/node/9565
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر (22) دانیل هادسون برنهام
http://anthropology.ir/node/8653
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(21) رنزو پیانو
http://anthropology.ir/node/8475
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(20) برونو زوی
http://anthropology.ir/node/8089
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(19) آموس راپاپورت
http://anthropology.ir/node/7882
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(18)کریستین نوربرگ شولتز
http://anthropology.ir/node/7660
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(17) کریس بوس
http://anthropology.ir/node/7305
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(16) سزار پلی
http://anthropology.ir/node/7224
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(15) آلبرت ادوارد ریچاردسون
http://anthropology.ir/node/6915
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(14) آلدوروسی
http://anthropology.ir/node/6805
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(13) هنری لوفبور
http://anthropology.ir/node/6741
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(12) ویلیام برگس
http://anthropology.ir/node/6599
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(11) لوئی هنری سالیوان
http://anthropology.ir/node/6495
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(10) فیلیپ جانسون
http://anthropology.ir/node/6413
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(9) نورمن رابرت فاستر
http://anthropology.ir/node/6309
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(8) مایکل گریوز
http://anthropology.ir/node/6221
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(7) فرانک لوید رایت
http://anthropology.ir/node/6122
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(6) لئون باتیستا آلبرتی
http://anthropology.ir/node/5903
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(5) رابرت ونچوری
http://anthropology.ir/node/5778
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(4) لوکوربوزیه
http://anthropology.ir/node/5663
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(3) کوین لینچ
http://anthropology.ir/node/5562
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(2) جین جاکوبز
http://anthropology.ir/node/5544
اندیشمندان فرهنگ معماری معاصر(1) لویس مامفورد
http://anthropology.ir/node/5381