نشانه ها و علایم بلوغ زودرس در دختران

نشانه ها و علت بلوغ زودرس در دختران

وقتی جوانه و برجستگی سینه در دختران، قبل از 8 سالگی ظاهر شود یا شروع عادت ماهانه قبل از 9 سالگی باشد در واقع بلوغ جنسی زودرس اتفاق افتاده است. بلوغ زودرس جنسی دختران به دو صورت عمده بروز پیدا می کند:در یک دسته بلوغ زودرس جنسی واقعی است یعنی با شروع بلوغ طبق روال عادی اما زودتر از موعد مشخص می شود. در این گروه هورمونهای گنادوتروپین دچار افزایش ترشح می شوند و سیکلهای قاعدگی نیز افزایش پیدا می کنند.در واقع بروز صفات ثانویه جنسی و شروع زودرس و زیاد قاعدگی و تخمک گذاری ممکن است منجر به بروز و تشدید اختلالات اعصاب و روان شود. با توجه به این موضوع مهم شروع درمان به محض تشخیص قطعی، الزامی است.

در گروه دیگری از دختران مبتلا به بلوغ زودرس جنسی علت را باید در غده فوق کلیوی بیمار جستجو کرد. ازآن جایی که بلوغ زودرس یک نوع اختلال در سلامتی فرد است و عموماً در سنینی رخ می دهد که کودک در مقطع دبستان یا پیش دبستان است، عملکرد 2 وزارتخانه بهداشت و آموزش و پرورش در این زمینه مهم است.

خروج از کودکی و ورود به نوجوانی با نشانه هایی همراه است. به طور طبیعی بلوغ در دختران از حدود 10 سالگی شروع می شود اما گاهی دختران کوچکتر را می بینیم که نشانه های بلوغ به شکل مشهودی در آن ها دیده می شود.

بلوغ یک سری توالی منظم است؛ یعنی باید انتظار آن تغییر را در ادوار متوالی داشته باشید. به عبارت ساده تر می دانید در هر دوره ای چه اتفاقی قرار است برای فرد بیفتد و در نهایت به یک انسان بالغ تبدیل می شود. درواقع بلوغ به طور کل به معنای ظهور صفات ثانویه جنسی است.

بیشتر موارد بلوغ زودرس دختران همراه با علت خاصی نیست

به منظور بررسی دلایل بلوغ زودرس به سراغ فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم و عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران رفتیم. او به علل بلوغ زودرس اشاره کرد و افزود:بلوغ زودرس را باید از جنبه های مختلف بررسی کرد. یکی از این جنبه ها علل آن است؛ زیرا ممکن است زمینه آن تومورها یا بیماری های مادرزادی باشد که نیاز به درمان جدی دارند. ممکن است به دلیل تومور مغزی، تومور تخمدان یا تومور غدد فوق کلیوی، فرد دچار بلوغ زودرس باشد. گاهی تومورها خوش خیم و گاهی بدخیم هستند. گاهی هم ممکن است اختلال مادرزادی در ترشح هورمون ها در غدد فوق کلیوی وجود داشته باشد. بنابراین به هر حال از لحاظ علت باید بررسی شود. بیشتر موارد بلوغ زودرس در دختران معمولاً همراه با علت خاصی نیست. پسران عکس این وضعیت را دارند و عموماً علت مشخصی برای بلوغ زودرس شان پیدا می شود.

شروع علائم بلوغ در دختران قبل از سن 8 سالگی را بلوغ زودرس مینامیمکوتاهی قد و مشکلات روانی از عوارض بلوغ زودرس

وی با اشاره به عواقب بلوغ زودرس تصریح کرد:بلوغ زودرس باعث ایجاد جهش رشدی زودتر در دختران می شود. صفحات رشد نیز زودتر بسته و باعث می شود قد کودک کوتاه باقی بماند؛ گرچه اوایل رشد می کند اما به علت بسته شدن سریع تر صفحات رشد در سنین پایین تر، قد کودک کوتاه باقی می ماند. بنابراین باید حتماً درمان شود. از طرفی بلوغ زودرس به لحاظ روانی برای کودک مشکل ساز است؛ وقتی می بیند هم سن و سالان خود علایم بلوغ را ندارند ولی یک سری علایمی در بدنش ایجاد شده که با دیگران فرق می کند، از لحاظ روانی برای کودک مشکل ساز می شود و نیاز به درمان دارد.

8 سالگی؛ سن بلوغ زودرس

این فوق تخصص غدد در مورد نشانه های بلوغ بیان کرد:اولین علامت بلوغ در دختران جوانه های پستانی است که مادران باید به این نشانه اهمیت دهند. اگر دیدند جوانه های پستانی قبل از سن 8 سالگی در دختران ایجاد شد، بلافاصله به متخصص غدد مراجعه کنند. بعد از ایجاد جوانه های پستان، با فاصله حدود 6 ماه موهای ناحیه زیربغل و ناحیه تناسلی هم تدریجاً ایجاد می شود. شروع سن طبیعی بلوغ در دختران به طور متوسط 10 تا 11 سالگی است. بلوغ قبل از 8 سالگی، بلوغ زودرس است. اگر بلوغی بعد از 8 سالگی اتفاق بیفتد ولی خیلی سریع پیش برود، به طوری که در فواصل کمتر از سه ماه مراحل بلوغ تغییر کند نیز باید درمان شود. بلوغ پنج مرحله دارد که در معاینه تخصصی مشاهده می شود. اگر ببینیم بلوغ سریعاً پیش می رود، آن را به طور موقت متوقف می کنیم.

توقف نشانه های بلوغ تا سن نرمال آن

این عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره درمان بلوغ زودرس گفت:در زمینه درمان باید اول بررسی کنیم به چه علتی فرد دچار بلوغ زودرس شده است. با توجه به این که در بسیاری از مواقع در دختران علت پیدا نمی شود، داروهایی تجویز می کنیم که جلوی تغییرات هورمونی ایجادشده را به طور موقت بگیریم. مصرف داروها در سن نرمال بلوغ، متوقف شده و زمانی که دارو قطع شود، تغییرات هورمونی دوران بلوغ به مرور برمی گردد. بنابراین لازم است گاهی چند سال داروها تجویز شوند. معمولاً داروها به صورت تزریقی است و ماهانه یا سه ماه یک بار تزریق می شود.

زنگ خطر بلوغ زودرس برای مسئولان

ازآن جایی که بلوغ زودرس یک نوع اختلال در سلامتی فرد است و عموماً در سنینی رخ می دهد که کودک در مقطع دبستان یا پیش دبستان است، عملکرد 2 وزارتخانه بهداشت و آموزش و پرورش در این زمینه مهم است.

چندی پیش مدیرکل امور زنان وزارت آموزش وپرورش در این زمینه اظهار کرد که به دلیل بلوغ زودهنگام جنسی دختران، آموزش هایی که پیش از این در دوره راهنمایی ارایه می شد، به سال ششم ابتدایی انتقال یافته و مدارس مکلف به ارایه آموزش ها هستند. این اقدام در آشنایی کودکان با بلوغ مؤثر است اما اقدامی نیست که منجر به پیشگیری از بلوغ زودرس شود.

از طرفی وزارت بهداشت هم برنامه مشخصی در زمینه پیشگیری و کنترل این اختلال ارایه نداده است؛ البته برخی دانشگاه های علوم پزشکی اعلام کرده اند که یکی از برنامه های واحدهای جوانان، نوجوانان و مدارس، معاینات دانش آموزان است که در شناخت زودرس اختلالات ودرمان به موقع مؤثر است.

روند کاهش سن بلوغ و بروز بلوغ زودرس، زنگ خطری است برای مسئولان تا با اقدامات خود چه به صورت معاینات تخصصی در مدارس و چه به صورت فرهنگسازی برای اصلاح سبک زندگی، به کنترل سن بلوغ بپردازند.

نشانه ها و علایم بلوغ زودرس در دختران