دوشنبه, ۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 20 January, 2025
مجله ویستا

Vitamin B3 (Niacin,Nicot | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


Vitamin B3 (Niacin,Nicot
ویتامین ب3 (نیاسین)
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
الف) بيماري پلاگر.
بزرگسالان: مقدار mg/day 500-300 ، بر اساس شدت کمبود اسيد نيکوتينيک از راه خوراکي و در دوزهاي منقسم ، مصرف مي‌ شود.
کودکان: مقدار mg/day 300-100 ، بر اساس شدت کمبود نياسين از راه خوراکي و در دوزهاي منقسم ، مصرف مي‌ شود.
براي جلوگيري از عود بيماري، پس از فروکش کردن نشانه‌ها، تغذيه کافي و مصرف مکمل ‌هاي غذايي مناسب توصيه مي‌ شود.
ب) بيماري عروق محيطي و اختلالات گردش خون.
بزرگسالان: مقدار mg/day 750-300 در مقادير منقسم مصرف مي‌ شود.
پ) داروي کمکي در درمان زيادي چربي خون ، بخصوص زيادي کلسترول خون.
بزرگسالان: مقدار g/day 6-1 در دو تا چهار مقدار منقسم همراه با غذا يا بعد از آن مصرف مي‌ شود و در فواصل معين، مقدار مصرف تا g/day 6 (حداکثر g/day 9) افزايش مي‌ يابد.
يک روش ديگر اين است که با دوز mg 100 خوراکي، 3 بار در روز شروع کرده و دوز را با فواصل 7-4 روزه به ميزان mg 300 افزايش داد.
ت) بيماري آتاکسي مادرزادي.
بزرگسالان: ميزان mg 200-50 روزانه، از راه خوراکي و در دوزهاي منقسم مصرف مي‌ شود.
موارد منع مصرف و احتياط:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط شناخته شده به دارو، بيماري کبدي (مقادير زياد اين دارو ممکن است موجب آسيب کبدي شود)، زخم گوارشي (نياسين مي‌ تواند زخم گوارشي را فعال سازد)، خونريزي شرياني، هايپوتانسيون شديد، حساسيت مفرط نسبت به نياسين.
موارد احتياط: نقرس، ديابت، بيماري کيسه صفرا (ممکن است نشانه‌هاي همراه اين بيماري‌ها را تشديد کند)، بيماري کبدي، زخم گوارشي، آلرژي، بيماري عروق کرونر ، بيماراني که داروها ي ضد انعقاد مصرف مي‌ کنند (مي‌تواند منجر به افزايش PT گردد)، مصرف همزمان با مهارکننده‌هاي HMG-CoA ردوکتاز ، افراد الکلي.
عوارض جانبي:
ملاحظات اختصاصي
1- مقدار مصرف مجاز روزانه نياسين در مردان بزرگسال 16 ميلي گرم ، در زنان بزرگسال 14 ميلي گرم ، در خانم‌هاي باردار mg 18 و در کودکان 16-4 ميلي گرم است.
2- مقادير زياد نياسين معمولاً توصيه نمي‌ شود.
3- در شروع درمان، بايد آزمون‌هاي عملکرد کبد و غلظت گلوکز خون پيگيري شود.
4- مصرف آسپيرين ممکن است عارضه فلاشينگ را کاهش دهد.
تداخل دارويي:
تداخل دارويي
مصرف همزمان با داروهاي مسدودکننده سمپاتيک ممکن است موجب بروز اثرات اضافي افت فشار خون و گشاد شدن عروق شود.
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
نياسين نتايج اندازه گيري غلظت کاتکول آمين ادرار را با استفاده از روش فلورومتري و سنجش گلوکز ادرار را با استفاده از سولفات مس (معرف بنديکت) تغيير مي‌ دهد.
مکانيسم اثر:
مکانيسم اثر
جانشين ويتامين: به عنوان يک ويتامين، نياسين به صورت يک کوآنزيم اساسي براي تنفس بافتي، متابوليسم چربي و گليکوژنوليز فعاليت مي‌ کند. کمبود نياسين موجب بروز بيماري پلاگر مي‌ شود که به صورت درماتيت، اسهال و دمانس تظاهر مي‌ کند. مصرف نياسين موجب بهبود بيماري پلاگر مي‌ شود. نياسين از طريق يک مکانيسم ناشناخته غلظت کلسترول و تري گليسريد را کاهش مي‌ دهد.
اثر گشادکننده عروق: نياسين بر روي عروق محيطي به طور مستقيم اثر کرده و موجب گشاد شدن عروق پوستي و افزايش جريان خون بخصوص در صورت، گردن و سينه مي‌ شود.
اثر پايين آورنده چربي خون: مکانيسم اين اثر دارو مشخص نيست. اسيد نيکوتينيک روند ليپوليز را در بافت‌هاي چربي مهار مي‌ کند، استريفيه شدن تري گليسريد در کبد را کاهش داده و فعاليت ليپوپروتئين ليپاز را افزايش مي‌ دهد. اين دارو غلظت سرمي کلسترول و تري گليسريد را کاهش مي‌ دهد.
فارماكوكينتيك:
فارماكوكينتيك
جذب: از دستگاه گوارش به سرعت جذب مي‌ گردد. اوج غلظت پلاسمايي طي 45 دقيقه حاصل مي‌ شود. غلظت کلسترول و تري گليسريد بعد از چند روز کاهش مي‌ يابد.
پخش: کوآنزيم‌ها به طور گسترده در بافت ‌هاي بدن انتشار مي‌ يابند. اين دارو در شير ترشح مي‌ شود.
متابوليسم: در کبد متابوليزه مي‌ شود.
دفع: از طريق ادرار دفع مي‌ شود.
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Tablet: 25,100,500mg
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: ويتامين B3.
طبقه‌بندي درماني: پايين آورنده چربي، گشادکننده عروق محيطي.
طبقه‌‌‌بندي مصرف در بارداري: رده A (رده C، اگر بيش از مقدار توصيه شده مصرف شود).
نکات قابل توصيه به بيمار
1- دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنيد.
2- بر افروختگي و گرمي پوست عموماً طي دو ساعت اول بروز مي‌ کنند. اين علائم با ادامه درمان برطرف مي‌ شوند.
3- براي کاهش اثرات افت فشار خون وضعيتي، از تغيير ناگهاني وضعيت خودداري کنيد.
4- براي کاهش برافروختگي پوست در شروع درمان از مصرف مايعات داغ خودداري نماييد يا 60-30 دقيقه قبل از مصرف از آسپيرين يا يک NSAID ديگر استفاده کنيد.
5- براي کاهش تحريکات گوارشي، دارو را با غذا مصرف کنيد.
مصرف در شيردهي: هيچ گونه مشکلي با مصرف روزانه نياسين به عنوان مکمل غذايي گزارش نشده است.
عوارض جانبي
بيشتر عوارض جانبي دارو وابسته به دوز مي‌ باشد.
اعصاب مرکزي: سرگيجه، سنکوپ، سردرد گذرا.
قلبي ـ عروقي: تاکيکاردي، هايپوتانسيون، گشاد شدن بيش از حد عروق محيطي، آريتمي، فيبريلاسيون دهليزي، فلاشينگ.
پوست: گرمي، سوزش، گزگز، بثورات پوستي، خشکي.
دستگاه گوارش: تهوع، درد معده، استفراغ، اسهال، آروغ زدن، نفخ، فعال شدن زخم گوارشي، مسموميت کبدي.
متابوليک: هايپرگلايسمي، هايپراوريسمي.
ساير عوارض: تاري ديد.
توجه: اگر آزمون ‌هاي غيرطبيعي عملکرد کبد نشانگر مسموميت کبدي با اين دارو باشند، بايد مصرف دارو قطع شود.
مسموميت و درمان
نياسين يک ويتامين محلول در آب است. در بيماران داراي عملکرد طب يعي کليه، اين ويتامين به ندرت موجب مسموميت مي‌ شود.