این موسیقی کوبیدنی است

درباره گروه کوبه ای حرکت نو

پیشینه گروه نوازی تنبک به دهه چهل خورشیدی باز می گردد که به کوشش زنده یاد حسین تهرانی با همکاری برخی چهره ها مانند حسین دهلوی و هوشنگ ظریف نخستین تجربه آن شکل گرفت. ساخت قطعه ای به نام "فانتزی برای تنبک و ارکستر" توسط استاد حسین دهلوی نیز در ادامه همین جریان نوپا بود.

پس از تهرانی، تا مدت ها گروه نوازی تنبک چندان نمودی نداشت تا اینکه محمد اسماعیلی که به نوعی جانشین تهرانی در مجموعه فعالیت های استاد فرامرز پایور شده بود، بار دیگر گروه نوازی تنبک را مورد توجه قرار داد.

این بار علاوه بر تنبک برخی سازهای کوبه ای دیگر نظیر تاس نیز وارد گروه شد. اما روآمدن جریان موسیقی کوبه ای در ۱۵ سال اخیر با روی آوردن برخی نوازندگان کرد به تشکیل گروه های این چنینی با محوریت ساز دف همراه بود.

گروه "چهل دف" به سرپرستی فرشید غریب نژاد و بعدها گروه "کوبان" به سرپرستی ونداد مساح زاده، از نمونه های شاخص این جریان هستند. علاوه بر این جمعی از ایرانیان مقیم اروپا و آمریکا با تشکیل گروه ضربانگ به نوعی وارد جریان موسیقی صرفاً کوبه ای ایران معاصر شدند.

ضمن اینکه دو گروه مشهور و پر طرفدار کامکارها و تنبور شمس که از قضا هر دو کرد هستند، در تمام اجراهایشان به سازهای کوبه ای توجه ویژه ای داشتند و در کنار آثار ملودیک خود، جلوه هایی از موسیقی کوبه ای را نیز به نمایش می گذاشتند.

از تجربه های متآخر نیز می توان به آثار کوبه ای هنرمند جوان عماد توحیدی اشاره کرد که از خطه کرمان وارد این گود شده است. با این مقدمه کوتاه می توان گفت گروه موسیقی حرکت نو به سرپرستی علیرضا پیروزنیا یکی از متآخرترین و جوان ترین گروه های موسیقی کوبه ای ایران است که برای دست یافتن به یک زبان جدید در حوزه موسیقی ریتمیک تلاش می کند.

موسیقی کوبه ای از دو ویژگی شاخص هنر موسیقی یعنی ملودی و هارمونی ظاهراً بی بهره است و بنابراین تمام توان خود را معطوف به ایجاد ترکیبات ریتمیک می کند تا بتواند شنونده اش را راضی نگه دارد. در واقع این جریان موسیقایی با تنگ کردن عرصه فعالیت خود، تلاش می کند هویت جدیدی از موسیقی معاصر را ایجاد نماید.

خبرهای رسیده از بلاد فرنگ حاکی است موسیقی کوبه ای مشرق زمین در مقایسه با انواع ملودیک آن، طرفداران بیشتری دارد. زیرا درک گونه های مختلف ریتمیک برای همه ابناء بشر خیلی راحت تر از موسیقی های ملودیک دیگر ملل است. به عبارتی بین فواصل سه گاه و مینور هارمونیک فاصله فرهنگی بسیاری وجود دارد ولی در خصوص ریتم، این فاصله کمتر است و بنابراین یک شهروند آلمانی یا فرانسوی خیلی راحت تر می تواند با موسیقی صرفاً کوبه ای امروز ما ارتباط برقرار کند.

نوازندگان گروه موسیقی حرکت نو با تکیه کامل بر سازهای تنبک و دف در مقایسه با همکاران شان مثل گروه ضربانگ با محدودیت های بیشتری روبرو هستند. زیرا گروه ضربانگ نزدیک به ده ساز کوبه ای مختلف ایرانی و غیر ایرانی را به خدمت گرفته است و این خود کمک زیادی به گسترش موسیقی آنها می کند. از سویی دیگر نبود یا کمبود تفکر ملودیک بر موسیقی ایشان، زحمت آنها را برای جذب مخاطب دو چندان کرده است.

باید پذیرفت که این نوع موسیقی صرفاً کوبیدنی است. پس لاجرم با برخی روحیات آدمیزاد سازگار و با برخی دیگر سر ناسازگاری دارد. آنجا که هیجان و شور و شادی مد نظر باشد، شانس موسیقی کوبه ای خیلی زیاد است ولی برای آرامش و خلوت آدم ها شاید نتوان با سازهای کوبه ای، فضایی دل انگیز ایجاد کرد.

به همین دلیل است که بیشتر گروه های کوبه ای در پایان اجراهای خود دست کم یک ملودی جذاب را به همراه سازهای کوبه ای خود اجرا می کنند تا احتمالاً برخی فاصله ها را پر کنند.

گروه موسیقی کوبه ای حرکت نو به سرپرستی علیرضا پیروزنیا، سال گذشته در تالار انیشه دو شب به نفع باغ هنر بم که توسط استاد شجریان پیگیری می شود، کنسرت داد و در تازه ترین اقدام خود روزهای ۲۸ و ۲۹ تیر در سالن رودکی نیز کنسرت خواهد داد. علاقه مندان برای تهیه بلیت آن می توانند به فروشگاه موسیقی مراجعه کنند.

http://hooshang-samani.blogfa.com