سه شنبه, ۲۹ خرداد, ۱۴۰۳ / 18 June, 2024
مجله ویستا

Clomiphene Citrate | اطلاعات دارویی | اطلاعات عمومی دارو


Clomiphene Citrate
کلومیفن سیترات
موارد و مقدار مصرف:
موارد و مقدار مصرف
الف) القاي تخمك‌گذاري.
بزرگسالان: از راه خوراكي، مقدار mg/day 50 به مدت پنج روز، كه از هر زمان مي‌توان شروع كرد يا مقدار mg/day 50 از روز پنجم قاعدگي شروع مي‌شود. در صورتي كه تخمك‌گذاري انجام نشود، مي‌توان مقدار دارو را تا mg/day 100 افزايش داد. هر 30 روز، يك دوره پنج روزه درمان، تا زمان وقوع باروري يا كامل شدن سه دوره درمان، تكرار مي‌شود.
ب) ناباروري در مردان.
بزرگسالان: از راه خوراكي mg/day 400-50 به مدت 2 تا 12 ماه مصرف مي‌شود.
مكانيسم اثر
اثر تحريك تخمك‌گذاري: مكانيسم دقيق اثر كلوميفن در القاي تخمك‌گذاري مشخص نيست. اين دارو ظاهراً با تحريك آزادسازي گونادوتروپين از غده هيپوفيز، FSH و LH، موجب رشد و تكامل فوليكول تخمدان، تخمك‌گذاري و متعاقب آن رشد و فعاليت جسم زرد مي‌شود.
موارد منع مصرف و احتياط:
اثر بر آزمايشهاي تشخيصي
كلوميفن ممكن است سطح سرمي تيرونين، گلوبولين پيوند يابنده به تيروكسين، گلوبولين پيوند يابنده به هورمون‌هاي جنسي را افزايش دهد. همچنين، اين دارو ممكن است احتباس سولفوبرموفتالئين و ترشح FSH و LH را افزايش دهد.
تداخل دارويي:
عوارض جانبي
اعصاب مرکزي: سردرد، بي‌قراري، بي‌خوابي، سرگيجه، احساس منگي، افسردگي، خستگي، فشار روحي.
قلبي ـ عروقي: برافروختگي‌هاي وازوموتور شبيه گرگرفتگي‌هاي يائسگي، زيادي فشارخون.
پوست: كهير، بثورات پوستي يا درماتيت آلرژيك.
چشم: تاري ديد، دوبيني، احساس برق زدن در چشم‌ها، فتوفوبي (علائم مسموميت چشمي قريب‌الوقوع ).
دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ، نفخ، اتساع، ناراحتي يا درد شكم، زياد شدن اشتها، افزايش وزن بدن، زرد شدن پوست و چشم‌ها (نشانه مسموميت كبدي).
ادراري ـ تناسلي: تكرر ادرار و پر ادراري، كيست و بزرگي تخمدان (به طور خودبه‌خود با قطع دارو برطرف مي‌شود)، خونريزي زياد در قاعدگي، چندقلوزايي.
ساير عوارض: آلوپسي قابل برگشت، احساس ناراحتي در پستان، سرفه، تنگي نفس.
توجه: در صورت بروز هرگونه عوارض بينايي طي درمان، بايد مصرف دارو قطع شود.
در صورت رشد كيست تخمدان و يا بزرگي تخمدان‌ها، مصرف دارو تا زمان برگشت تخمدان‌ها به اندازه قبل از درمان، قطع شده و سپس، درمان با مقدار كمتر و به مدت كوتاه تري شروع مي‌شود.
مکانيسم اثر:
فارماكوكينتيك
جذب: كلوميفن از دستگاه گوارش به راحتي جذب مي‌شود.
پخش: ممكن است وارد چرخه روده‌اي - كبدي شده يا اينكه در چربي بدن ذخيره شود.
متابوليسم: كبد کلوميفن را متابوليزه مي‌كند.
دفع: نيمه عمر اين دارو حدود پنج روز است. به طور عمده از طريق صفرا (مدفوع) دفع مي‌شود.
فارماكوكينتيك:
موارد منع مصرف و احتياط
موارد منع مصرف: بيماري كبدي و يا سابقه اختلال عملكرد كبد (اثرات بالقوه سمي روي كبد) ؛ خونريزي غيرطبيعي از محل نامعلوم؛ طي بارداري يا شك به بارداري (به دليل اثرات اين دارو بر روي جنين )؛ فيبروئيدها يا خونريزي غيرطبيعي رحم؛ كيست تخمدان يا سندرم تخمدان پلي‌كيستيك (اين دارو ممكن است موجب تشكيل كيست يا بزرگ شدن آن شود).
موارد احتياط: اختلالات بينايي، افسردگي رواني يا ترومبوفلبيت (اين دارو ممكن است موجب تشديد اين اختلالات شود).
اشكال دارويي:
اشكال دارويي:
Tablet: 50mg
اطلاعات دیگر:
طبقه‌بندي فارماكولوژيك: مشتق كلروتري آنيسن.
طبقه‌بندي درماني: محرك تخمك‌گذاري.
طبقه‌بندي مصرف در بارداري: رده X
ملاحظات اختصاصي
گونادوتروپين جفتي انسان (HCG) را مي‌توان به مقدار 10000-5000 واحد 7-5 روز بعد از آخرين نوبت مصرف كلوميفن تجويز كرد، كه اين امر موجب تحريك ترشح ناگهاني LH در وسط دوره قاعدگي و در نتيجه بروز تخمك‌گذاري مي‌شود.
تمام جوانب مربوط به آزمون باروري و درمان به بيمار توضيح داده شود.
نكات قابل توصيه به بيمار
در صورت بروز نشانه‌هاي مربوط به اختلالات بينايي، فوراً به پزشك مراجعه كنيد.
مصرف كلوميفن با افزايش احتمال چندقلوزايي همراه است كه با افزايش مقدار مصرف دارو، احتمال آن زيادتر مي‌شود.
از روز اول قاعدگي، درجه حرارت بدن خود را هر روز صبح اندازه گرفته و روي كاغذ به صورت جدولي بنويسيد، تا زمان تخمك‌گذاري مشخص شود.
زمان صحيح براي مقاربت اهميت بسزايي دارد.
در صورت بروز نشانه‌هاي شكمي، افزايش وزن بدن، ادم يا نفخ ، بايد مصرف دارو فوراً قطع شود، زيرا اين علائم ممكن است نشانگر بزرگي تخمدان‌ها و يا كيست‌هاي تخمداني باشند.
به دليل احتمال سرگيجه و يا اختلالات بينايي در موقع مصرف اين دارو، از انجام فعاليت‌هاي مخاطره‌آميز، تا مشخص شدن اثر دارو، خودداري كنيد.
در صورت شك به بارداري مصرف دارو را قطع و به پزشك مراجعه كنيد ، زيرا اين دارو ممكن است اثرات تراتوژنيك داشته باشد.