نگاه شرقی

انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا که اواخر سال ۲۰۰۸ در ایالات متحده آمریکا برگزار خواهد شد، توجه بسیاری از مردم این کشور و به‌خصوص رسانه‌‌های جهانی را به خود معطوف داشته است. اما حساسیت نسبت به این انتخابات، محدود به داخل مرزهای آمریکا نمی‌شود زیرا مردم خاورمیانه نیز با وسواس بسیار روند این انتخابات را دنبال می‌کنند. علت بروز این حساسیت میان مردم خاورمیانه آن است که سیاست‌های خارجی ایالات متحده بیشتر متوجه این بخش از جهان بوده است و آنان می‌پندارند هرگونه تغییر در خط‌مشی سیاسی ایالات متحده می‌تواند بر استراتژی آمریکا درخاورمیانه اثر بگذارد. بیشترین میزان توجه نسبت به این انتخابات از جانب اسرائیل بوده است.
اسرائیل هنوز نزدیک‌ترین هم‌پیمان ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه محسوب می‌شود و دیدگاه‌های رئیس‌جمهور آتی آمریکا می‌تواند بر خط‌مشی سیاسی اسرائیل نیز تاثیرگذار باشد. این حساسیت تا بدان حد است که روزنامه هاآرتص و اورشلیم پست هر یک ستون ویژه روزنه‌ای را برای منعکس کردن اخبار مربوط به انتخابات آمریکا اختصاص داده‌اند. روزنامه‌ هاآرتص حتی از خوانندگان خود خواسته در نظرسنجی‌های مربوط به نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا شرکت کنند و به نامزد مورد نظر خود از یک تا ۱۰ امتیاز بدهند. در این نظرسنجی‌ها جان مک‌کین نامزد جمهوریخواه به‌طور متوسط حدود ۷۵/۷ امتیاز و هیلاری کلینتون ۵/۷ امتیاز کسب کرده‌اند. اما باراک اوباما نامزد پیشتاز دموکرات‌های آمریکا فقط ۱۲/۵ امتیاز دارد. اغلب کسانی که در این نظرسنجی‌ها شرکت کردند، اعتقاد داشتند اوباما فردی بی‌تجربه است که توجهی به مسئله «نبرد با تروریسم» ندارد. علاوه بر آن همین عده می‌پندارند که اوباما نمی‌تواند دوست خوبی برای اسرائیل باشد. در عوض اغلب اسرائیلی‌ها بر این باورند که مک‌کین یک محافظه‌کار واقع‌گراست و بهتر از هر کسی می‌تواند از عهده مقام ریاست‌جمهوری برآید. روزنامه‌نگاران نشریه اورشلیم پست نیز از مک‌کین جانبداری می‌کنند و به‌طور خلاصه می‌گویند: «او همان است که می‌خواستیم.»
این موضوع که مردم اسرائیل در مورد نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به حقایق توجه دارند کاملا مورد تردید قرار دارد. باراک اوباما در میان مردم فلسطین از محبوبیت ویژه‌ای برخوردار است و فلسطینی‌ها می‌پندارند وی می‌تواند نقش مهمی را به عنوان یک میانجی‌گر صلح در منطقه ایفا کند. این جمله مهم اوباما که گفته بود: «هیچ‌کس در جهان به اندازه فلسطینی‌ها رنج نمی‌برد» در جهان عرب بازتاب گسترده‌ای داشت. حمایت‌های گسترده مک‌کین و هیلاری کلینتون از اسرائیل نیز سبب شده که اعراب منطقه به پیروزی اوباما در انتخابات ریاست‌جمهوری دل ببندند. عرب‌ها معتقدند تمایل اوباما به مذاکره با رهبران کشورهای مخالف آمریکا بیانگر روحیه صلح‌جویانه اوست. به هر صورت تفاوت میان اوباما و مک‌کین بسیار است و اعراب می‌پندارند فردی صلح‌طلب را با مک‌کین جنگ‌طلب که گفته بود «ایران را باید بمباران کرد» نمی‌توان مقایسه کرد.
روزنامه الاهرام مهم‌ترین روزنامه چاپ مصر در رابطه با جانبداری و معرفی اوباما چنان پیش می‌رود که وی را به عنوان رئیس‌جمهور منتخب اعراب خاورمیانه و آفریقا معرفی می‌کند.
از سوی دیگر جانبداری‌های اعراب و به‌خصوص سران القاعده از انتخاب شدن اوباما در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا می‌تواند بر تصمیم‌گیری مردم آمریکا در انتخابات تاثیرگذار باشد. حتی بعضی از تحلیلگران بر این باورند که همین موضوع می‌تواند در نهایت بیشترین ضربه را بر اوباما وارد کند. نام واقعی او در اصل باراک حسین اوباماست. نام حسین اگرچه از دید مردم آمریکا، نامی ناآشناست و به عنوان یک نام عربی شناخته می‌شود، ولی در میان مردم خاورمیانه تاثیر ویژه‌ای دارد. حتی نام نخست وی «باراک» از واژه عربی «برکت» ریشه می‌گیرد و این در حالی است که اوباما اعتقاد دارد این اسم به نحوی دارای ریشه یهودی نیز هست. مخالفت‌‌های اوباما با جنگ عراق بر میزان محبوبیت او در میان عرب‌ها بی‌تاثیر نیست. او پیش‌تر اعلام کرده بود که برای بازگرداندن سربازان آمریکایی از عراق تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت. این در حالی است که مواضع تند هیلاری کلینتون و مک‌کین چندان مورد توجه عرب‌ها نیست. در این میان تعداد عرب‌هایی که خواستار مداخله نظامی ایالات متحده در منطقه هستند، بسیار اندک است. اما فعالان و سیاستمداران لبنانی که با مداخله سوریه در امور این کشور مخالفند از افزایش احتمال پیروزی اوباما در انتخابات نگرانند.
تمایل اوباما به مذاکره با ایران این نگرانی را در میان مخالفان مداخله سوریه در لبنان ایجاد کرده که شاید آمریکا در مقابل معامله‌هایی که با ایران می‌کند از مداخله در امور لبنان دست برخواهد داشت. به هر صورت باید گفت که دیدگاه مردم خاورمیانه نسبت به انتخابات آمریکا تاثیر چندانی بر این انتخابات ندارد. اما یهودیان آمریکا و اعرابی که در این کشور زندگی می‌کنند به همه این موارد توجه خاصی دارند.
نظرسنجی‌هایی که توسط موسسه گالوپ صورت گرفته نشان می‌دهد که هیلاری کلینتون با کسب ۴۸ درصد آرا در میان یهودیان آمریکا بیش از اوباما با ۴۳ درصد آرا، محبوبیت دارد. «کی‌وون» موسسه تحقیقاتی اسرائیل اعلام کرده که نزدیک به ۶۱ درصد یهودیان اسرائیل طرفدار کلینتون هستند و این در حالی است محبوبیت اوباما فقط ۱۲ درصد است. اگرچه باراک اوباما در انتخابات اولیه دموکرات‌ها نسبت به هیلاری پیشتاز است ولی بعضی بر این باورند که تمایل اسرائیل به پیروزی هیلاری در این رقابت‌ها می‌‌تواند بر تلاش لابی‌های اسرائیلی برای دخالت در امور انتخابات بیفزاید.

رامین رهبریعقوبی

منبع : روزنامه کارگزاران