خواسته‌های آنی میشل عون عامل تعلیق کابینه

بحران لبنان این بار بر سر چگونگی توزیع اعضای کابینه است. گرچه منابع خبری گزارش داده­اند که کابینه ظرف ۴۸ ساعت آینده انتخاب می­شود اما هشدارهای نبیه بری نشان می‌دهد، دولت جدید دولتی است که خواب را بر سنیوره حرام خواهد کرد.
دولت جدید لبنان باز هم به چالش تازه­ای برخورد است. پس از ماه ها کش و قوس بر سر انتخاب میشل سلیمان به سمت ریاست جمهوری که تا مرز جنگ داخلی نیز پیش رفت و سرانجام با مداخله کشورهای عربی به رهبری قطر در دوحه به پایان رسید، اکنون نوبت به تشکیل دولت رسیده است. در روز­های ابتدایی گمان می­رفت که انتخاب نخست­وزیر چالش­زا باشد. گرچه جریان ۸ مارس از انتخاب سنیوره به این سمت ناخشنود بود اما بر اساس نشست دوحه به انتخاب وی تمکین کرد و مشکلی برای انتخاب وی ایجاد نکرد. جریان ۸ مارس حتی از ابراز نظر رد مطبوعات حتی رسانه­های وابسته به خود اجتناب کرد و تنها از تمایلش به حضور سعد حریری به جای سنیوره در این سمت سخن گفت.
عبور از بحران انتخاب سنیوره، لبنان را وارد فاز تازه­ای کرده است. این بار مسئله بر سر چگونگی توزیع اعضای کابینه است. گرچه منابع خبری گزارش داده­اند که کابینه ظرف ۴۸ ساعت آینده انتخاب می­شود اما هشدارهای نبیه بری رئیس جمهوری لبنان و اخبار مطبوعات لبنانی خبر دیگری می­دهند. خبری که می­گوید، اگر کابینه هم بخواهد ظرف ۴۸ ساعت آینده همان طور که برخی مطبوعات عربی گفته­اند، تشکیل شود، دولتی پر حاشیه خواهد بود که خواب را بر سنیوره حرام خواهد کرد.
عمده اشکال­تراشی­ها هم همانند مشکلات گذشته دولت لبنان از جبهه جریان میهنی آزاد به رهبری میشل عون سرچشمه می­گیرد. وی که تا قبل از انتخاب میشل سلیمان به سمت ریاست جمهوری اصرار داشت، حتما خودش به این سمت انتخاب شود، اکنون هم اصرار می­کند بیش از گذشته از دولت امتیاز بگیرد.
میشل عون در کش­مکش­های انتخاب ریاست جمهوری اصرار داشت، سلیمان تعهد دهد پس از انتخابات نمایندگان مجلس در سال ۲۰۰۹ از سمت خود کناره­گیری کرده و جای خود را به میشل عون بدهد. گرچه این اتفاق در نهایت نیفتاد و با فشارهای بسیار و تحولات بعدی عون مجبور به عقب­نشینی شد اما با این حال تا آخرین لحظه برای رسیدن به این هدف تلاش کرد و تا آنجا که امکان داشت بر آتش سوزان انتخابات ریاست جمهوری لبنان دمید.
حال گویا نوبت به تشکیل کابینه رسیده است. فواد سنیوره تلاش می­کند همه گونه با میشل عون کنار بیاید، اما خواسته­های ناگهانی وی مانع از پیشبرد کار می­شود و عرصه را دائما تنگ و تنگ­تر می­کند. میشل عون خواهان یک پست کلیدی از سهم جریان اکثریت یا سهم رییس‌جمهوری است. وی می­خواهد یکی از نزدیکانش به نام عصام ابوحمزه به سمت معاون نخست وزیر با حفظ پست اصلی خدماتی یعنی وزارت اشتغال و حمل و نقل منصوب شود.
در آخرین تلاش­ها، سنیوره پیشنهاد داده وزارت دادگستری و پست معاونت نخست وزیر را به فراکسیون میشل عون، رهبر جریان آزاد ملی بدهد.
به گفته‌ منابع نزدیک به دولت لبنان این فرصت آخرین شانسی است که سنیوره به معارضان داده و در صورتی که شروط جدیدی مطرح نشود و پاسخ‌های نهایی گروه‌های معارض به سنیوره داده شود دولت لبنان ظرف چند ساعت آینده اعلام می‌شود.
انور الخلیل، عضو فراکسیون ‌آزادی و توسعه اظهار داشت، اوضاع همچنان مانند گذشته است نه امیدوار کننده و نه ناامید کننده. من همچنان از اوضاع امنیتی کشور نگرانم.
این در حالی است که نبیه بری رئیس پارلمان لبنان که او هم به تدریج می­رود که جزو کسانی شود که از اوضاع نگرانند و از آینده سیاسی کشورش بیمناک است، هشدار داد، در صورتی که دولت جدید ظرف ۴۸ ساعت آینده تشکیل نشود، کشور وارد تنگنا خواهد شد.
وی به روزنامه‌ لبنانی النهار گفت: «اوضاع کشور به گونه‌ای است که باید دولت هرچه سریعتر تشکیل شود تا با چالش‌ها رویارویی کند. بعد از توافق بر سر اینکه پست‌ها به طوائف خاص منحصر نشود، این تاخیر دیگر چه معنایی دارد؟ پست‌ها باید برای تمام گروه‌ها مطرح شود و دولت فورا تشکیل شود. مقاومت در صورت عدم وجود وحدت ملی وجود نخواهد داشت. وحدت ملی و نابودی آشوب در کشور اساس مقاومت است.»
در این میان سنیوره تلاش می­کند، امیدواری خود را از دست ندهد و با خویشتنداری و صبر اوضاع را پیگیری کند. به همین دلیل وی در تازه­ترین اظهار نطر پس از دیدار با میشل سلیمان رئیس جمهوری کشور درباره تشکیل دولتش گفت: «من بیش از گذشته نسبت به تشکیل دولت امیدوارم. نمی‌توانم بگویم که تمام موانع از بین رفته و طی ۴۸ ساعت آینده دولت تشکیل خواهد شد. اما اجازه دهید اوضاع را خوب سبک و سنگین کنم. من بارها گفته‌ام که در کارم جدی هستم و این کار را هم همانند دیگر کارها با جدیت دنبال می­کنم.»
در این میان سلیمان از جریان ۱۴ مارس یا به عبارت دیگر گروه اکثریت پارلمان خواسته است، به تقاضای جریان ۸ مارس یا گروه مقاومت تمکین کنند تا دولت وحدت ملی هر چه سریعتر تشکیل شود. در این میان برخی منابع آ‌گاه اظهار داشتند، رییس‌جمهوری به تمام رهبران جریان اکثریت گفته است که باید با معارضان در زمینه‌ تشکیل دولت و اعطای پست مهم به میشل عون موافقت کنید.
در همین حال میشل سیمان فراکسیون حزب الله لبنان به ریاست محمد رعد را در کاخ بعبدا به حضور پذیرفت. وی در این دیدار تاکید کرد، دشمن ما اسراییل است و تنها کسی که از اختلاف­های داخلی لبنان خوشحال می‌شود، این رژیم است. من از شما خواهش می­کنم با دیگر احزاب لبنانی به طور گسترده همکاری کنید تا از ارتش حمایت شود و ناامنی­ها گسترش نیابند.
در همین حال منابع دیپلماتیک عربی به روزنامه‌ الحیات چاپ لندن گفتند، شیخ حمد بن جاسم بن جبر آل ثانی رییس کمیته‌ عربی ناظر بر توافق‌نامه‌ دوحه و وزیر امور خارجه‌ قطر از دمشق و تهران خواست تا در زمینه حل بحران مربوط به تشکیل دولت وارد عمل شوند.
در همین حال دبیرکل سازمان ملل متحد نیز از پیشرفت نکردن روند تشکیل دولت وحدت ملی لبنان ابراز نگرانی کرد و گفت: «ما از نبود پیشرفت در یک دولت وحدت ملی در لبنان ناامید شده ایم. گرچه مسئولان سازمان ملل که در تماس دائم با لبنان هستند، به من گفته­اند که دولت وحدت ملی به زودی تشکیل می­شود. من صادقانه امیدوارم که آنان قادر به اعلام تشکیل دولت وحدت ملی باشند.»
این در حالی است که ناامنی­ها در لبنان روز به روز شدیدتر می­شود و سیاستمداران لبنانی از تداوم این اوضاع به شدت نگرانند. بر خلاف گذشته این بار درگیری­ها دیگر جنبه سیاسی ندارد بلکه بیشتر قومی است و بومی­تر از دفعات گذشته است. مثلا بین اقوام مختلف دروزی برخورد صورت می­گیرد یا علویان و سنیان در مناطق بومی خود با یکدیگر درگیر می­شوند. در درگیری علویان و سنیان که هفته گذشته صورت گرفت، ۹ نفر کشته و ۱۷ تن زخمی شدند. در برخی نواحی دیگر نیز اقوام مختلف سنی با هم درگیر شدند که در پی آن حادثه نیز ده­ها تن کشته و زخمی شدند.
این شیوه درگیری نگرانی­های تازه­ای را میان احزاب لبنانی به وجود آورده است. به گونه­ای که عده­ای آن را زمینه­ای برای یک درگیری تمام عیار در صورت مهار نشدن آن توسط ارتش و دولت می­دانند. غسان توینی مدیر مسئول روزنامه النهار این شیوه نبرد را به موریانه­ای تشبیه می­کند که آرام آرام اسکلت یک ساختمان را می­خورد و به طور ناگهانی فاجعه می­آفریند.
جورج آنتوان از روزنامه­نگاران نزدیک به جریان ۱۴ مارس نیز در این رابطه می­گوید: «گرچه درگیری­ها از اختلاف­های عمیق سیاسی و در نهایت مشکلات موجود بر سر فعالیت دولت نشات می­گیرد اما با این وجود به نظر می­رسد شیوه درگیری­ها نیز تغییر کرده است. دیگر درگیری حزب و جنبشی مطرح نیست این بار این طائفه­ها هستند که به اسلحه رسیده­اند و آن را علیه یکدیگر به کار می­برند. این بسیار خطرناک است. اگر آرامش و ثبات به کشور باز نگردد، قطعا آشوب سراسر کشور را فرا می­گیرد.»
در همین رابطه یک بمب نیز روز گذشته در یک مرکز خرید در طرابلس شمال بیروت که عمده ساکنان آن را مسیحان تشکیل می­دهند، منفجر شد که منجر به کشته شدن دو نفر و زخمی شدن ۱۷ تن دیگر شد.

نویسنده : علی موسوی خلخالی

منبع : دیپلماسی ایرانی